2599 AI ครองเมือง

กาลครั้งหนึ่ง... นานมาแล้ว... (เมื่อปี 2560) โลกกำลังอยู่ในยุคแห่งความโกลาหล หรือที่เรียกว่า VUCA (Volatility, Uncertainty, Complexity, and Ambiguity)

มนุษย์โลกตื่นขึ้นมาตอนเช้าด้วยความมึนหัว คาดการณ์ไม่ได้ว่าประธานาธิบดี Donald Trump ของอเมริกาจะลุกขึ้นมาพูดอะไรหรือจะลุกขึ้นมาทำอะไรบ้าง การก่อการร้ายและโศกนาฏกรรมเกิดขึ้นบ่อยครั้งจนแทบจะชินชา อังกฤษกำลังวุ่นวายเรื่อง Brexit และหลายประเทศในยุโรปกำลังมีการเลือกตั้งครั้งสำคัญ

สำหรับด้านเทคโนโลยีมนุษย์ในยุคนั้นใช้ชีวิตโดยขาด Smartphone แทบไม่ได้มักต้องถือติดตัวเหมือนเป็นส่วนหนึ่งของร่างกายในยุคนั้นได้มีการเริ่มใช้ AI ในชีวิตประจำวันกันบ้างแล้ว แม้ว่าหลายคนจะยังไม่ค่อยรู้ตัวเท่าไหร่นัก(AI ที่ใช้อยู่ก็เช่นระบบที่Junk Email ถูกโยนไปอยู่ใน Spam Mail Folder ได้เอง,ระบบที่ Facebook สามารถบอกได้ว่ารูปที่ Post เป็นรูปที่ถ่ายกับเพื่อนคนไหน, หรือการที่ Google Maps เดาได้ว่าเจ้าของ Smartphone กำลังจะเดินทางไปที่ไหน)

คนส่วนใหญ่ในยุค 2560 มักเคยได้ยินคำว่า AI กันมาบ้างเพราะแวดวงวิชาการและภาคธุรกิจเริ่มพูดกันหนาหูเรื่องการที่AI จะมาแย่งงานมนุษย์ รวมถึงการเกิดเหตุการณ์ครั้งสำคัญทางประวัติศาสตร์ในปีนั้น คือการที่AlphaGo (AI ชื่อดังในตำนาน) สามารถเล่นหมากล้อมชนะแชมป์โลกที่เป็นมนุษย์ได้(โดยหลังการแข่งครั้งนั้นAlphaGoได้ประกาศวางมือจากการเล่นหมากล้อมโดยผู้สร้างAlphaGoต้องการจะเอาเวลาไปพัฒนา AI เพื่อทำเรื่องอื่นที่สำคัญกว่า เช่น การพัฒนาด้านวิทยาศาสตร์และการแพทย์)

เรื่องราวในสมัยนั้นคือจุดเริ่มต้นของชีวิตเราในวันนี้.. (คือปี 2599)

ทุกวันนี้เราใช้ชีวิตโดยขาด AI แทบไม่ได้ มักต้องมีติดตัวเหมือนเป็นส่วนหนึ่งของร่างกาย คล้ายๆกับที่มนุษย์ในยุค 2560 ขาด Smartphone ไม่ได้

ในยุคนี้เราเลิกขับยานพาหนะต่างๆเองแล้วเราใช้ AI ขับให้ เราเลิกถามที่ปรึกษาทางการเงินแล้วว่าจะลงทุนอย่างไรดี เราใช้AI จัดการเรื่องการลงทุนให้เวลาเราป่วยเราใช้AI ช่วยวินิจฉัยโรคและแนะนำการรักษาเบื้องต้นให้ ทุกวันนี้ระบบการผลิตจัดการตัวเองได้แทบทั้งหมด โดยAI สามารถวิเคราะห์ข้อมูล Big Data แล้วแนะนำได้ว่าเราควรจะผลิตอะไรปริมาณเท่าไหร่ดี นอกจากนี้เรายังใช้ AI มาช่วยในการเลี้ยงเด็กและดูแลผู้สูงอายุ

ศักยภาพและความสามารถของ AI นั้นล้ำเลิศมากแบบไม่ต้องสงสัย AI สามารถทำอะไรหลายๆอย่างได้เก่งกว่ามนุษย์ และมนุษย์ในยุคนี้ได้หันมาพึ่ง AI ในการตัดสินใจเรื่องสำคัญหลายๆเรื่องในชีวิต

อย่างไรก็ดีสิ่งที่มนุษย์ยุคนี้ยังกังวล คือเรื่องที่ว่ามนุษย์จะเชื่อใจAI ได้แค่ไหนในเรื่องของคุณธรรมและจริยธรรมมนุษย์จะแน่ใจได้แค่ไหนว่า AI จะเลือกทำในสิ่งที่ถูกต้อง ไม่โกงและไม่ทำชั่วแม้จะมีโอกาส

[caption id="attachment_170153" align="aligncenter" width="380"] 2599 AI ครองเมือง[/caption]

เช่น หากรู้ว่าไม่มีทางถูกจับได้ เราจะแน่ใจได้ไหมว่าAI จะไม่เลือกวิธีขับยานพาหนะแบบผิดกฎเพื่อให้ถึงที่หมายเร็วขึ้น, หรือหากระบบมีช่องโหว่และAI สามารถไปรับรู้ข้อมูลที่ไม่ควรที่จะรู้ได้ล่วงหน้าเราจะแน่ใจได้ไหมว่า AI จะไม่นำข้อมูลนั้นมาใช้ในการตัดสินใจลงทุน(คือเลือกที่จะไม่ทำ Insider Trading),หรือเราจะแน่ใจได้ไหมว่าAI จะเลือกไม่แนะนำวิธีการรักษาที่แม้จะได้ผลดีแต่ไม่ถูกหลักจรรยาบรรณทางการแพทย์หรือหลักมนุษยธรรม,หรือเราจะแน่ใจได้ไหมว่าAI จะไม่แอบขโมยข้อมูลภายในของบริษัทคู่แข่ง เพื่อมาช่วยในการตัดสินใจเรื่องการผลิตของบริษัทตัวเอง

นอกจากนี้ เราจะแน่ใจได้ไหมว่า AI จะไม่พยายามไปทำลายล้างระบบของบริษัทคู่แข่งเพื่อเอาชนะ หรือไม่ยอมถูกใช้เป็นเครื่องมือในกระบวนการคอร์รัปชัน, ฟอกเงิน, หรืออาชญากรรมต่างๆ

หากย้อนเวลากลับไปได้นี่คือสิ่งที่มนุษย์ในยุค 2599อยากฝากถามมนุษย์ในยุค 2560ซึ่งเป็นผู้สอนAI ให้ขับรถ,สอนAIให้ลงทุน,สอน AI ให้วินิจฉัยโรค, และสอน AI ให้ทำโน่นทำนี่ต่างๆนานา

มนุษย์ในยุค 2599อยากฝากถามว่า มนุษย์ในยุค 2560 ได้พยายามสอน AI หรือไม่ว่าอะไรคือดี อะไรคือชั่ว อะไรคือคุณธรรมและจริยธรรมที่ AI พึงมี เพราะสิ่งเหล่านี้ควรเป็นความรับผิดชอบของผู้สร้าง AIเหมือนกับพ่อแม่ที่ควรมีหน้าที่ในการสอนลูกว่าอะไรคือดี อะไรคือชั่ว

หากมนุษย์ในยุค 2560 มัวแต่ตื่นเต้นกับเรื่องความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี มัวแต่สอน AI ให้เก่ง แต่ลืมคิดเรื่องการสอนAI ให้รู้ว่าอะไรคือดี อะไรคือชั่ว โลกเราในยุค 2599 คงไม่ต่างจากในอดีตที่อันธพาลและความวุ่นวายเคยครองเมือง โดย AI จะถูกใช้เป็นเครื่องมือในการทำเรื่องร้ายๆ เรียกได้ว่า 2599 จะเป็นยุคที่เราจะมีอันธพาลหน้าใหม่มาครองเมือง โดยอันธพาลหน้าใหม่นี้ก็คือ AI ซึ่งก็คือ‘ปัญญา’ที่มนุษย์ประดิษฐ์ขึ้นมานั่นเอง

หมายเหตุ: เรื่องเหตุการณ์ในอนาคต(ปี 2599) เป็นเรื่องที่ผู้เขียนคาดการณ์ขึ้น ซึ่งอาจจะเกิดขึ้นจริงหรือไม่ก็ได้ โดยวัตถุประสงค์หลักของบทความนี้ คือต้องการให้ผู้อ่านตระหนักถึงเรื่องคุณธรรมและจริยธรรมที่คนยุคนี้พึงคำนึงถึง โดยอาศัยเหตุการณ์ที่สมมติขึ้นในอนาคตในการเล่าเรื่องให้เห็นภาพ

จากหนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 37 ฉบับที่ 3,274
วันที่ 29 มิถุนายน - 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2560