ธนาคารล่องหน ... กวาดสาขาธนาคารและตู้ ATM

 



[caption id="attachment_357705" align="aligncenter" width="335"] พันเอก ดร.เศรษฐพงค์ มะลิสุวรรณ[/caption]

... หากคุณเป็นผู้บริหารระดับสูงในธนาคาร คุณคงไม่เชื่อแน่นอนว่า ธนาคารจะหายไปคล้ายที่ฟิล์มหายไป ซึ่งนักอนาคตศาสตร์ก็เชื่อว่า มนุษย์ยังคงทำธุรกรรมทางการเงิน (Banking) มากขึ้นเรื่อย ๆ แต่ก็ไม่จำเป็นต้องทำธุรกรรมผ่านธนาคารแบบดั้งเดิม (Bank) และเริ่มมีแนวโน้มแล้วว่า ในทศวรรษหน้า เราอาจจะไม่เดินไปทำธุรกรรมที่ตู้ ATM หรือ สาขาธนาคารอีกต่อไป

การทำธุรกรรมทางการเงินกำลังวิ่งเข้าสู่การให้บริการแบบดิจิทัลที่สมบูรณ์แบบและ Realtime เนื่องจากสามารถลดต้นทุนทางกายภาพและยังทำให้กระบวนการทำธุรกรรมสั้นลง แต่มีประสิทธิภาพสูงขึ้น และสอดคล้องกับประสบการณ์ของผู้บริโภคที่ใช้สมาร์ทโฟนที่เชื่อมโยงกับเทคโนโลยี Blockchain และ AI แบบออนไลน์ตลอดเวลา ยิ่งไปกว่านั้น เทคโนโลยีบอกตำแหน่งบนสมาร์ทโฟน, IoT และ App บนสมาร์ทโฟน กำลังท้าทายเขย่าขวัญกวาดสาขาธนาคาร, ตู้ ATM, บัตรเครดิต และสมาร์ทการ์ด ให้หายไปในทศวรรษหน้า




1-2 ปีที่ผ่านมา เริ่มมีสัญญาณบ่งบอกว่า กำลังจะมีผู้เล่นที่หน้าตาแปลกใหม่เข้ามาร่วมวงในอุตสาหกรรมการเงินการธนาคาร ด้วยการสร้างโอกาสที่ต่างออกไปจากธนาคารแบบดั้งเดิม จากการที่ผู้เล่นหน้าใหม่มองเห็นและเข้าใจคนรุ่น Gen Z ที่กำลังก้าวเข้ามามีบทบาทในทุกอุตสาหกรรม ซึ่งพวกเขาไม่ใช่ "เด็ก" อย่างที่เราเคยเข้าใจอีกต่อไป

ธุรกิจค้าปลีกดูเหมือนกับจะมองเห็นโอกาสใหม่ ๆ จาก Gen Z ได้รวดเร็วกว่าธนาคาร ยกตัวอย่างเช่น Amazon ก้าวเข้ามาให้บริการทางการเงินแบบเนียน ๆ ถึงตัว Gen Z ผ่านบัญชี Amazon ของพ่อแม่พวกเขา อีกตัวอย่าง คือ บริษัท Social Finance, Inc. (SoFi) เป็นบริษัทออนไลน์ที่ให้บริการทางการเงินส่วนบุคคล มุ่งเน้นกลุ่ม Gen Z อีกทั้งยังมีการให้บริการที่ปรึกษาด้านการศึกษาและตำแหน่งงานที่ตอบโจทย์ลูกค้า Gen Z ซึ่งคาดว่า Gen Z จะมีกำลังซื้อที่สำคัญและมีบทบาทมากในการเปลี่ยนโครงสร้างตลาด New Economy ในอนาคตอันใกล้

 

[caption id="attachment_357707" align="aligncenter" width="503"] ©nadia_bormotova/iStock[/caption]

Gen Z หรือ "Mobile-First Generation" จะไม่มีวันที่หลุดออกจากโลกแห่ง Applications ได้เลย และพวกเขาเข้าถึง Mobile Internet และ Social Media ตลอดเวลา แต่ดูเหมือนธนาคารแบบดั้งเดิมจะยังคงเข้าใจว่า พวกเขาเข้าใจ Gen Z ดีพอแล้ว ซึ่งแท้ที่จริงแล้วธนาคารแบบดั้งเดิมอาจจะประมาทจนเกินไป แต่ก็จริงอยู่ที่ธนาคารได้ทำ Applications ที่พยายามตอบโจทย์ Gen Z แต่หากมองให้ลึกซึ้งจะพบว่า Applications เหล่านั้นของธนาคารไม่ใช่ Applications ในแบบที่ Gen Z ใช้ในชีวิตจริงเลย

ปัญหาที่ธนาคารแบบดั้งเดิมอาจถูกลืมจาก Gen Z ไปตลอดกาล ก็อาจด้วยเหตุผลที่บริษัทออนไลน์ที่ให้บริการทางการเงินส่วนบุคคลที่เข้าใจอย่างถ่องแท้กว่าธนาคารแบบดั้งเดิมว่า Gen Z มีแนวโน้มในการทำงานในอาชีพใหม่ ๆ, การออมและการลงทุนที่ต่างจาก Babyboomers และ Gen X อย่างสุดขั้ว เช่น การแอบลงทุนอย่างเงียบ ๆ ใน Cryptocurrency, การทำงานแบบฟรีแลนซ์, การเรียนผ่านระบบ Online University, การทำงานบน Online Platform ที่อิสระ (เช่น YouTuber, Influencer, Game Caster, Professional Esport Player เป็นต้น) ทำให้ Lifestyle และรายได้ของพวกเขาไม่เหมือนคนในยุค Gen X และ Babyboomers ที่ธนาคารแบบดั้งเดิมรู้จัก

 

[caption id="attachment_357708" align="aligncenter" width="503"] ©PublicDomainPictures[/caption]

บริษัทออนไลน์ที่ให้บริการทางการเงินส่วนบุคคลใหม่ ๆ ที่ค่อย ๆ ปรากฏขึ้น ที่มีขีดความสามารถด้าน Data Analytics ที่สามารถวิเคราะห์ Credit Scoring ของลูกค้าแต่ละคนได้ดีกว่าธนาคารแบบดั้งเดิม อีกทั้งเทคโนโลยีบอกตำแหน่งและบ่งบอกตัวบุคคลบนสมาร์ทโฟนด้วยใบหน้าและลายนิ้วมือกำลังทำให้พนักงานและสาขาธนาคารกำลังจะกลายเป็นซอฟต์แวร์ จนธนาคารในทศวรรษหน้าจะกลายเป็นเพียง "ธนาคารล่องหน" บนคลาวด์ (cloud) เท่านั้น

การเปลี่ยนผ่านสู่ดิจิทัล (Digital Transformation) ของอุตสาหกรรมการเงินการธนาคาร ทำให้แรงงานรูปแบบดั้งเดิมได้รับผลกระทบโดยตรง ซึ่งจะมีการลดตำแหน่งงานแบบดั้งเดิมในอุตสาหกรรมการเงินการธนาคารอย่างมาก แต่กลับต้องการแรงงานในสาขาวิเคราะห์ข้อมูล อย่างเช่น นักวิทยาศาสตร์ข้อมูล (Data Scientists) ซึ่งหาได้ยากยิ่งในปัจจุบัน จึงถึงเวลาแล้วที่อุตสาหกรรมการเงินการธนาคาร จะต้องเตรียมการด้านทักษะแรงงานใหม่ ด้วยการพัฒนาแรงงานที่มีอยู่ในปัจจุบัน รวมทั้งแสวงหาแรงงานใหม่เพื่ออนาคต

 

[caption id="attachment_357709" align="aligncenter" width="503"] ©geralt[/caption]

อุตสาหกรรมการเงินการธนาคารนับจากนี้ไป มีความจำเป็นต้องนำเอาเทคโนโลยีเข้ามาผสมผสานเข้ากับธุรกิจเพื่อตอบสนองต่อพฤติกรรมผู้บริโภคทุก Generation ไม่ว่าจะเป็น AI, IoT และ Blockchain เพื่อให้มีขีดความสามารถทันต่อการเปลี่ยนแปลง โดยร่วมมือกับ Fintech ในการพัฒนาสินค้าและบริการดิจิทัล, นำเสนอผู้บริโภคในทุกช่องทางที่ตอบโต้กับลูกค้าได้แบบ Realtime และไร้รอยต่อ (Multichannel Digital Interactions), สร้างกระบวนการที่ง่ายต่อการใช้งานแบบ Realtime และ Personalization ด้วย Cloud Solutions และสร้างระบบให้สอดคล้องกับกฎหมายและระเบียบการกำกับดูแลของรัฐ

และแน่นอน ถ้าปรับตัวไม่ทัน อนาคตในไม่ช้าเราอาจลืมว่าเคยมีธนาคารอยู่ข้างถนน เหมือนเราลืมไปร้านขายหนังสือพิมพ์ในวันนี้

……………….

บทความ : ธนาคารล่องหน...กวาดสาขาธนาคารและตู้ ATM โดย พันเอก ดร.เศรษฐพงค์ มะลิสุวรรณ

ข่าวที่เกี่ยวข้อง :
● ธนาคารในเอเชียแปซิฟิกเตรียมเปิดโอเพ่นแบงก์กิ้งลูกค้าองค์กร ดันรายได้โต 2 หลัก
● ธนาคารกรุงเทพ เปิดตัว 8 ทีมสตาร์ทอัพ Bangkok Bank InnoHub Season 2