ไทยลุ้นตามรอยฝรั่งเศส รีดภาษี‘เฟซบุ๊ก-กูเกิล’
ไทยลุ้นเดินตามรอยฝรั่งเศส หน่วยกล้าตายรีดภาษีบิ๊กโฟร์ดิจิทัลมะกัน ดีเดย์ ต.ค.นี้ ยันไม่ยอมถอยแม้ถูกมะกันขู่ตอบโต้ทางการค้า ด้าน รมต.คลังจี7 รับลูกจัดทำความตกลงเรียกเก็บภาษี เล็งบังคับใช้ปีหน้า กรมสรรพากรจ่อชง “อุตตม”ดันแก้กฎหมายเก็บภาษีเฟซบุ๊ก กูเกิล
การเตรียมเก็บภาษีรายได้จากบริษัทผู้ให้บริการด้านดิจิทัล (digital services tax)ในฝรั่งเศส ที่วุฒิสภาให้การรับรองแล้วเมื่อวันที่ 11 กรกฎาคม 2562 และจะเริ่มจัดเก็บจริงปลายปีนี้(เริ่มเก็บภาษีรอบแรกในเดือนตุลาคม 2562) โดยจะเรียกเก็บภาษีรายได้ 3% จากบริษัทผู้ให้บริการดิจิทัลที่ทำรายได้ในประเทศฝรั่งเศสปีละ 25 ล้านยูโรขึ้นไป แม้ว่าบริษัทผู้ให้บริการนั้นๆ จะจดทะเบียนบริษัทอยู่นอกประเทศฝรั่งเศสก็ตาม ทั้งนี้ ภาษี 3% จะเริ่มเก็บย้อนหลังจากรายได้ที่เกิดขึ้นตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2562 เป็นต้นมา
เรื่องนี้เป็นกรณีตัวอย่างที่นานาประเทศรวมถึงประเทศไทยจับตาเพื่อดำเนินรอยตาม เพราะหากทำได้จริงก็จะเป็นการจัดเก็บรายได้เข้าประเทศได้อย่างเป็นกอบเป็นกำอีกช่องทางหนึ่ง โดยในส่วนของฝรั่งเศสเองนั้นประมาณการว่าจะสามารถจัดเก็บภาษีบริการดิจิทัลในปีแรกนี้คิดเป็นมูลค่าถึง 400 ล้านยูโร หรือราวๆ 14,000 ล้านบาท
แต่ประเด็นที่น่าติดตามคือมาตรการดังกล่าวจะถูกสกัดจากแรงดิ้นของบริษัทยักษ์ใหญ่ที่ได้รับผลกระทบหรือไม่ เพราะที่ผ่านมามีน้อยประเทศที่จะทำได้สำเร็จ นอกจากนี้สหรัฐอเมริกาก็ได้ออกโรงคัดค้านการจัดเก็บภาษีบริการดิจิทัลของฝรั่งเศสแล้วโดยขู่ว่าจะใช้มาตรการภาษีตอบโต้สินค้าของฝรั่งเศสจากมาตรการดังกล่าว เป็นมาตรการบังคับใช้ฝ่ายเดียว และพุ่งเป้าไปที่บริษัทผู้ให้บริการดิจิทัลสัญชาติอเมริกันเป็นหลักไม่ว่าจะเป็นบริษัท กูเกิล แอปเปิล เฟซบุ๊ก หรืออเมซอน ล้วนเข้าข่ายต้องถูกเก็บภาษีภายใต้กฎหมายใหม่ของฝรั่งเศสทั้งสิ้น
นายบรูโน เลอ แมร์ รัฐมนตรีคลังฝรั่งเศส ยํ้าว่า ฝรั่งเศสจะไม่ยอมถอยในเรื่องนี้ แม้จะถูกสหรัฐฯขู่ใช้มาตรการตอบโต้ เพราะรัฐสภาฝรั่งเศสได้ให้การรับรองมาตรการดังกล่าวแล้ว และประธานาธิบดีเอ็มมานูเอล มาครง ก็ได้ลงนามประกาศเป็นกฎหมายเมื่อวันที่ 24 ก.ค. 62 ดังปรากฏในราชกิจจานุเบกษาลงวันที่ 25 ก.ค. 62 มีเพียงสิ่งเดียวที่จะระงับการจัดเก็บภาษีดังกล่าวนั่นคือ ข้อตกลงระหว่างประเทศ ที่เขายอมรับว่า มีความเป็นไปได้ที่สหรัฐฯจะใช้มาตรการควํ่าบาตรฝรั่งเศสเป็นการตอบโต้เพราะมีกลไกทางกฎหมายรองรับให้สามารถทำได้ และขณะนี้สหรัฐฯก็กำลังอยู่ในกระบวนการตรวจสอบฝรั่งเศสภายใต้กฎหมายการค้ามาตรา 301 ของสหรัฐฯ ซึ่งขั้นตอนการตรวจสอบดังกล่าวนั้น เมื่อปีที่แล้วสหรัฐฯเคยใช้กับจีน ก่อนจะนำไปสู่การขึ้นภาษีนำเข้าสินค้าจากจีนในที่สุด
แม้ว่ามาตรการของฝรั่งเศสไม่ได้เจาะจงเป้าหมายไปที่บริษัทผู้ให้บริการด้านดิจิทัลสัญชาติอเมริกัน แต่มาตรการนี้ก็มีชื่อเรียกเล่นๆ เป็นที่รู้จักกันในฝรั่งเศสว่า มาตรการกาฟาแท็กซ์ (GAFA tax) ซึ่งย่อมาจาก Google, Apple, Facebook และ Amazon ซึ่งล้วนแต่เป็นบริษัทยักษ์ใหญ่สัญชาติอเมริกัน มีการเตรียมการในเรื่องนี้มาเป็นเวลาหลายปี เพื่อจัดเก็บภาษีจากบริษัทยักษ์ใหญ่ข้ามชาติที่สามารถสร้างรายได้จำนวนมหาศาลในประเทศต่างๆจากบริการด้านดิจิทัล แต่เสียภาษีในเรื่องนี้น้อยมากหรือไม่เคยเสียภาษีเลยด้วยซํ้า
นอกจากฝรั่งเศสที่ได้ออกกฎหมายจัดเก็บภาษีรายได้จากการให้บริการดิจิทัล เป็นประเทศแรกในโลกแล้ว อังกฤษก็เป็นอีกประเทศหนึ่งที่กำลังจะนำเสนอมาตรการเก็บภาษีจากบริการดิจิทัลเข้าสู่กระบวนการทางสภาเป็นรายต่อไป และคาดว่าสเปนจะเป็นอีกประเทศที่กำลังเคลื่อนไหวในลักษณะเดียวกัน ไม่เพียงเท่านั้น เมื่อวันที่ 18 ก.ค.ที่ผ่านมา ที่ประชุมรัฐมนตรีคลังของประเทศกลุ่ม G 7 ยังมีมติร่วม กันโดยเห็นชอบ “ในหลักการ” ว่าจะต้องมีการจัดทำข้อตกลงระหว่างประเทศว่าด้วยการจัดเก็บภาษีจากบริการดิจิทัล โดยตั้งเป้าสามารถบังคับใช้ภายในปี 2563 และให้องค์กรระหว่างประเทศอย่างโออีซีดี (องค์การเพื่อความร่วมมือและการพัฒนาทางเศรษฐกิจ) ซึ่งสำนักงานใหญ่ตั้งอยู่ในกรุงปารีส ประเทศฝรั่งเศส เป็นผู้กำกับดูแลในเรื่องนี้
ก่อนหน้านี้เคยมีความพยายามเก็บภาษีเงินได้จากผู้ให้บริการดิจิทัลข้ามประเทศ แต่ยังไม่ประสบความสำเร็จมากนัก โดยในปี 2560 ศาลปกครองกรุงปารีส เคยตัดสินให้บริษัท กูเกิลฯ ไม่ต้องชำระภาษีย้อนหลังกว่า 1.1 ล้านยูโร เนื่องจากกูเกิลไม่ได้อยู่ภายใต้กฎหมายภาษีนิติบุคคลและภาษีมูลค่าเพิ่มในช่วงปี 2548-2553 ทำให้ข้อเรียกร้องในการชำระเงินภาษีย้อนหลังไม่สามารถทำได้ และทางกูเกิล เองก็ไม่มีสถานประกอบการที่ถาวร หรืออยู่ในสถานะที่ต้องเสียภาษีตามที่รัฐบาลเมืองปารีสเรียกเก็บย้อนหลัง
ด้านนายเอกนิติ นิติทัณฑ์ประภาศ อธิบดีกรมสรรพากร เผยว่า ทางกรมอยู่ระหว่างการผลักดัน พ.ร.บ.แก้ไขเพิ่มเติมประมวลรัษฎากร(ฉบับที่...) พ.ศ. ... เพื่อรองรับการจัดเก็บภาษีจากผู้ประกอบการธุรกรรมอิเล็กทรอนิกส์(อี-บิสิเนส) จากผู้ให้บริการในต่างประเทศ เช่น เฟซบุ๊ก กูเกิล ซึ่งขณะนี้ร่าง พ.ร.บ.อยู่ระหว่างการพิจารณาของสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา ซึ่งจะมีการเสนอให้นายอุตตม สาวนายน รัฐมนตรี นีว่าการกระทรวงการคลังพิจารณาและผลักดันต่อไป
ทั้งนี้การเก็บภาษีอี-บิสิเนสในส่วนแรกคือการเก็บภาษีมูลค่าเพิ่ม (แวต) 7% ของรายได้ที่เกิดขึ้นในประเทศไทย ขณะที่กรม สรรพากรยังมีการศึกษาแนวทางการเก็บภาษีเพิ่มเติมในส่วนของการให้บริการด้านดิจิทัลเช่นเดียวกับฝรั่งเศสที่เตรียมเก็บภาษีรายได้ 3% จากเฟซบุ๊ก และกูเกิลที่ให้บริการในฝรั่งเศส
หน้า 15 ฐานเศรษฐกิจ ฉบับ 3492 วันที่ 1-3 สิงหาคม 2562
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
● ฝรั่งเศสสั่งเก็บภาษีเฟซบุ๊ก กูเกิล ศึกการค้ารอบใหม่ยุโรป-สหรัฐ
