วันนี้ 10 พฤษภาคม ของทุกปีเป็นวันพืชมงคลพระนังคัลแรกนาขวัญ ซึ่งในปีนี้ตรงกับวันศุกร์ สำหรับประวัติของวันพืชมงคลพระราชพิธิพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ เป็นพิธีกรรม 2 พิธีที่กระทำร่วมกัน คือ
พิธีพืชมงคล
พิธีพืชมงคล เป็นพิธีทำขวัญเมล็ดพืชต่าง ๆ เช่น ข้าวเปลือกเจ้า ข้าวเหนียว ข้าวฟ่าง ข้าวโพด ถั่ว งา เผือก มัน เป็นต้น ฯลฯ มีจุดมุ่งหมายที่จะให้เมล็ดพันธุ์เหล่านั้น ปราศจากโรคภัยและให้อุดมสมบูรณ์เจริญงอกงาม
พิธีแรกนาขวัญ
พิธีแรกนาขวัญ เป็นพิธีเริ่มต้นการไถนาเพื่อหว่านเมล็ดข้าว มีจุดมุ่งหมายที่จะให้เป็นอาณัติสัญญาณว่า บัดนี้ฤดูกาลแห่งการทำนาและเพาะปลูกได้เริ่มขึ้นแล้ว
ถ่ายทอดสดพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ 2567
หมายกำหนดการพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ
วันศุกร์ที่ ๑๐ พฤษภาคม ๒๕๖๗ เวลา ๗ นาฬิกา ๑๙ นาที พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ นายประยูร อินสกุล ปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ขึ้นรถยนต์หลวง ที่หน้าวัดพระศรีรัตนศาสดาราม ออกจากพระบรมมหาราชวัง ทางประตูสวัสดิโสภา ถนนสนามไชย ไปยังมณฑลพิธีท้องสนามหลวง แล้วเดินขบวนอิสริยยศแห่ไปส่งที่โรงพิธีพราหมณ์ จุดธูปเทียน ถวายสักการะเทวรูปสําคัญแล้ว จะได้ตั้งสัตยาธิษฐาน หยิบผ้านุ่งแต่งกายไว้พร้อม
ครั้นเวลา ๘ นาฬิกา ๓๐ นาที พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี เสด็จพระราชดําเนินโดยรถยนต์พระที่นั่งจากพระที่นั่งอัมพรสถาน พระราชวังดุสิต ไปยังพลับพลาพิธีมณฑลท้องสนามหลวง
ระหว่างเวลาพระฤกษ์ ๘ นาฬิกา ๐๙ นาที ถึงเวลา ๘ นาฬิกา ๓๙ นาที นายประยูร อินสกุล ปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ซึ่งทําหน้าที่พระยาแรกนา จะได้ยาตราพร้อมเทพ ออกจากโรงพิธีพราหมณ์ มีราชบัณฑิต และพราหมณ์นําผ่านพลับพลาหน้าพระที่นั่ง
พระยาแรกนาเข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาทถวายบังคมแล้วไปยังลานแรกนา เจ้าพนักงานจูงพระโคเทียมแอก พระยาแรกนาเจิมพระโคและไถ แล้วจึงไถดะไปโดยรี ๓ รอบ โดยขวาง ๓ รอบ หว่านธัญพืช โหรหลวงลั่นฆ้องชัย แล้วไถกลบอีก ๓ รอบ เจ้าพนักงานปลดพระโคออกจากแอก
พระยาแรกนา และเทพี กลับไปยังโรงพิธีพราหมณ์ พราหมณ์เสี่ยงของกิน ๒ สิ่ง ตั้งเลี้ยงพระโค โหรหลวงจะได้ถวายคําพยากรณ์ เสร็จแล้วจะได้แห่พระยาแรกนาเป็นขบวนอิสริยยศ จากโรงพิธีพราหมณ์ พระยาแรกนาเข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท ถวายบังคมแล้ว เข้าขบวนไปขึ้นรถยนต์หลวงไปยังแปลงนาสาธิต สวนจิตรลดา
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี เสด็จพระราชดําเนินกลับ
นอกจากนี้ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ได้มีการเตรียมความพร้อมในด้านสถานที่การจัดงาน แนวทางการปฏิบัติในการเข้าร่วมงานพระราชพิธีฯ การรักษาความปลอดภัย การจราจร ตลอดจนการอำนวยความสะดวกด้านต่าง ๆ อีกทั้ง ได้มีการจัดเตรียมพันธุ์ข้าวทรงปลูกพระราชทานสำหรับบรรจุในซองพลาสติกเพื่อแจกจ่ายให้บรรดาพสกนิกร และชาวนาทั่วประเทศรับไปเป็นมิ่งขวัญและสิริมงคลในการประกอบอาชีพการเกษตร ประกอบด้วย
พันธุ์ข้าวนาสวน 6 พันธุ์ และพันธุ์ข้าวเหนียว 2 พันธุ์ น้ำหนักรวมทั้งสิ้น2,743 กิโลกรัม ซึ่งพระราชพิธีพืชมงคลฯ ประจำปี 2567 จะมีเกษตรกร สถาบันเกษตรกร และสหกรณ์ดีเด่น ที่ได้รับการคัดเลือกเข้ารับพระราชทานโล่รางวัล ประกอบด้วย ปราชญ์เกษตรแห่งแผ่นดิน จำนวน 3 สาขา เกษตรกรดีเด่นแห่งชาติ จำนวน 16 สาขาอาชีพ สถาบันเกษตรกรดีเด่นแห่งชาติ จำนวน 12 กลุ่ม และสหกรณ์ดีเด่นแห่งชาติ จำนวน 7 สหกรณ์ อีกด้วย