กรณีฟิลิปปินส์จะเก็บภาษีนำเข้าข้าวที่เพิ่มขึ้น(เซฟการ์ด) โดยล่าสุดรัฐบาลฟิลิปปินส์อยู่ระหว่างการไต่สวนว่าจะนำมาตรการปกป้องจากการนำเข้าที่เพิ่มขึ้น หรือ Safeguard Measure มาใช้กับข้าวที่นำเข้าจากต่างประเทศหรือไม่นั้น
รายงานข่าวจากกรมการค้าต่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์เปิดเผยว่า ทางกรมได้ส่งหนังสือโต้แย้งต่อการเปิดไต่สวนฯ ดังกล่าวแล้ว และเตรียมจัดทีมเพื่อเข้าหารือกับฟิลิปปินส์เพิ่มเติม ซึ่งพร้อมยกเรื่องนี้ขึ้นร้องเรียนองค์การการค้าโลก (WTO) หากกระบวนการหรือการบังคับใช้มาตรการขัดต่อหลักการของความตกลง WTO จากมาตรการปกป้องการนำเข้าที่เพิ่มขึ้น
นายชุตินันท์ สิริยานนท์ รองอธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ เปิดเผยว่า หลังจากที่ได้ส่งหนังสือในนามของกระทรวงพาณิชย์เพื่อแสดงท่าทีและเหตุผลโต้แย้งต่อการเปิดไต่สวนการใช้มาตรการเซฟการ์ดในสินค้าข้าวต่อกระทรวงเกษตรฟิลิปปินส์ไปแล้ว กระทรวงพาณิชย์ได้เตรียมขอหารือ (Consultation) กับคณะกรรมาธิการภาษีฟิลิปปินส์ซึ่งรับผิดชอบการไต่สวนทันทีเมื่อเรื่องเข้าสู่กระบวนการไต่สวนอย่างเป็นทางการ
ทั้งนี้ประเทศไทยมีสิทธิที่จะขอหารือเพื่อให้ข้อมูลหรือข้อทักท้วงโดยเป็นไปตามกระบวนการของการไต่สวนเซฟการ์ดของ WTO มั่นใจว่าข้อโต้แย้งของไทยมีน้ำหนักเพียงพอที่จะให้ฟิลิปปินส์รับฟัง และพร้อมที่จะยกประเด็นดังกล่าวร้องเรียนต่อ WTO หากกระบวนการไต่สวนหรือการบังคับใช้มาตรการขัดต่อหลักการของความตกลงองค์การการค้าโลกว่าด้วยมาตรการปกป้อง (the WTO Agreement on Safeguards)
“ขณะนี้กระทรวงเกษตรของฟิลิปปินส์อยู่ระหว่างการไต่สวนเบื้องต้นว่ามีการนำเข้าข้าวที่เพิ่มขึ้นจนก่อให้เกิดความเสียหายอย่างร้ายแรงที่คุกคามต่ออุตสาหกรรมข้าวภายในฟิลิปปินส์หรือไม่ ซึ่งผลการไต่สวนเบื้องต้นดังกล่าวว่าจะยุติการไต่สวน หรือจะส่งต่อให้คณะกรรมาธิการภาษีดำเนินการไต่สวนอย่างเป็นทางการคาดว่าจะประกาศในช่วงกลางเดือนตุลาคมนี้ โดยกระทรวงเกษตรฟิลิปปินส์มีอำนาจที่จะประกาศใช้มาตรการชั่วคราวระหว่างการไต่สวนอย่างเป็นทางการได้ หากจำเป็น”
จากข้อมูลของกระทรวงพาณิชย์ โดยความร่วมมือของกรมศุลกากร ในปี 2560 ไทยส่งออกข้าวไปฟิลิปปินส์ 2.91 แสนตัน มูลค่า 3,688 ล้านบาท, ปี 2561 ส่งออก 1.03 ล้านตัน มูลค่า 1.32 หมื่นล้านบาท และช่วง 8 เดือนแรกปี 2562 ส่งออก 2.94 แสนตันมูลค่า 3,540 ล้านบาท ปริมาณและมูลค่าลดลงจากช่วงเดียวกันของปี 2561 ที่ส่งออกได้ 7.06 แสนตัน มูลค่า 9,138 ล้านบาท