การบริการสุขภาพผ่านสิทธิต่าง ๆ ของคนไทยในปัจจุบัน มีด้วยกัน 2 กลุ่มใหญ่ กลุ่มแรก นั่นคือ สิทธิหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ หรือ “สิทธิบัตรทอง 30 บาท” เป็นสิทธิรักษาพยาบาล ครอบคลุมทุกคนที่มีสัญชาติไทย และมีเลขประจำตัวประชาชน 13 หลัก และไม่มีสวัสดิการด้านการรักษาพยาบาลอื่นใดที่รัฐจัดให้ ยกเว้นว่าจะมีสิทธิรักษากับประกันสังคม และสิทธิบัตรข้าราชการอื่น ๆ
ส่วนอีกกลุ่มนั่นคือ สิทธิประกันสังคม เป็นหลักประกันด้านการดูแลสุขภาพ และคุณภาพชีวิตของประชาชนผู้มีรายได้ ซึ่งมีการจ่ายเงินสมทบเข้าสู่กองทุนประกันสังคม ซึ่งจะครอบคลุมทั้งมนุษย์เงินเดือน และผู้ประกอบอาชีพอิสระ มีทั้งมาตรา 33 มาตรา 39 และมาตรา 40 ซึ่งมีสิทธิประโยชน์ในการได้รับความคุ้มครองที่ต่างกัน
ความแตกต่างบริการทางการแพทย์และสาธารณสุขระหว่างสิทธิบัตรทอง (บัตร 30 บาท) และ สิทธิประกันสังคม นั้น จากข้อมูลของ สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ ระบุข้อมูลและเปรียบเทียบสิทะประโยชน์ที่น่าสนใจไว้ดังนี้
หมายเหตุ