สำรวจเทรนด์ “ผู้บริโภคจีน” รุ่นใหม่ 555 ล้านคน โอกาสทองทางการตลาด

สำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ นครเซี่ยงไฮ้ กระทรวงพาณิชย์ เปิดเผยแนวโน้มการบริโภค และการตลาดแบรนด์จีน ในปี 2567 พบว่า ขณะนี้กลุ่มผู้บริโภครุ่นใหม่ กำลังกลายเป็นกลุ่มผู้บริโภคหลักในประเทศจีน โดยจำนวนกลุ่มผู้บริโภครุ่นใหม่ในจีน (อายุ 15 – 44 ปี) ปัจจุบันอยู่ที่ประมาณ 555 ล้านคน คิดเป็นประมาณ 1 ใน 3 ของประชากรทั้งหมดของจีน 

กลุ่มผู้บริโภครุ่นใหม่ของจีน มีความกล้าที่จะลองสิ่งใหม่ ๆ และมุ่งเน้นไปที่การปรับปรุงคุณภาพชีวิต และแสวงหาผลิตภัณฑ์และบริการที่ปรับแต่งให้เข้ากับแต่ละบุคคล แบรนด์ต่าง ๆ จำเป็นต้องเลือกช่องทางและรูปแบบทางการตลาดที่เหมาะสมสำหรับกลุ่มลูกค้าที่แตกต่างกัน เพื่อเผยแพร่ข้อมูลของแบรนด์ให้ครอบคลุมและเข้าถึงกลุ่มลูกค้าได้ดียิ่งขึ้น

ทั้งนี้จากการสำรวจผู้ใช้ ความสนใจในการบริโภคค่อย ๆ เพิ่มขึ้น และสไตล์ที่เรียบง่ายและเอกลักษณ์ของจีนได้กลายเป็นเทรนด์ในปัจจุบัน เพราะนอกเหนือจากสิ่งจำเป็นในชีวิตประจำวันแล้ว ผู้บริโภค 54.1% จะซื้อผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องกับความสนใจหรืองานอดิเรกภายในงบที่กำหนด 

โดยชาวจีนรุ่นใหม่มากกว่า 60% เชื่อว่า “Interest consumption” นั้นอิงจากความต้องการส่วนบุคคล จากมุมมองของการโฆษณาและการตลาด สไตล์การโฆษณาที่เรียบง่ายและเอกลักษณ์ของจีนค่อย ๆ กลายเป็นกระแสในยุคปัจจุบัน และแพลตฟอร์มวิดีโอสั้นก็กลายเป็นช่องทางสำคัญสำหรับการตลาดของแบรนด์ ผู้บริโภค 61.41% เรียนรู้เกี่ยวกับข้อมูลแบรนด์ในประเทศจีนผ่านแพลตฟอร์มวิดีโอสั้น 

โดยการโฆษณาในรูปแบบเรียบง่าย มีสัดส่วนสูงถึง 64.1% และการโฆษณาโดยใช้รูปแบบวัฒนธรรมจีน มีสัดส่วนอยู่ที่ 41.4% เป็นที่ชื่นชอบของผู้บริโภคมากที่สุด เมื่อรายได้ต่อหัวเพิ่มขึ้น ผู้บริโภคเต็มใจที่จะจ่ายเพื่อได้ประโยชน์ส่วนบุคคล และผู้บริโภควัยรุ่นจะกลายเป็นกลุ่มผู้บริโภคหลักในอนาคต

โฆษณาเรียบง่าย สไตล์จีน กำลังนิยม

สำหรับรูปแบบตลาดการตลาดเพื่อสร้างแบรนด์ (Brand marketing) ของจีนนั้น ดั้งเดิมคือการใช้สื่อโฆษณาและการสื่อสารทางการตลาดแบบดั้งเดิมเพื่อสื่อสารแก่กลุ่มผู้บริโภคส่วนใหญ่ ได้แก่ สื่อหนังสือพิมพ์ นิตยสาร วิทยุ โทรทัศน์ แต่ในปัจจุบันมีแพลตฟอร์มที่สามารถทำการตลาดช่องทางใหม่ ๆ ที่กลายเป็นช่องทางหลักอย่างอินเทอร์เน็ต มือถือ และโซเชียลมีเดีย ส่งผลให้รูปแบบการตลาดแบบดั้งเดิมกำลังค่อย ๆ ลดลง

โดยอัตราการเติบโตของตลาดโฆษณาบนมือถือของจีน มีมูลค่า 4.64 แสนล้านหยวน หรือ 2.323 ล้านล้านบาท ในปี 2566 เพิ่มขึ้น 2.7% เมื่อเทียบกับปีก่อนหน้า นักวิเคราะห์ของ iiMedia Consulting ระบุว่า ในปี 2558 อุตสาหกรรมโฆษณาบนมือถือเติบโตตามทันปริมาณการใช้งานอินเทอร์เน็ตบนมือถือที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว และการโฆษณาบนมือถือได้หมดยุคแห่งการแข่งขันด้านยอดการกดเข้าชม และเข้าสู่ขั้นตอนของการแข่งขันด้านเนื้อหาที่เข้มแข็งขึ้น

ข้อมูลจาก iiMedia Research ชี้ให้เห็นว่า โฆษณาในรูปแบบเรียบง่าย สไตล์จีน และสไตล์ยุโรปย้อนยุคได้รับความนิยมมากที่สุดในหมู่ผู้บริโภค โดยในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมารูปแบบการโฆษณามีความหลากหลายมากขึ้น นักวิเคราะห์เชื่อว่า ในช่วง 2 ปีที่ผ่านมา แนวคิดเรื่องแฟชั่นประจำชาติจีนได้รับความนิยมอย่างมากและได้กลายเป็นเทรนด์ในปัจจุบัน รูปแบบบรรจุภัณฑ์ที่ทันสมัยและองค์ประกอบสไตล์จีนเป็นที่ชื่นชอบของผู้บริโภค

ความต้องการของผู้บริโภครุ่นใหม่

ข้อมูลจาก iiMedia Research แสดงให้เห็นว่าผู้บริโภครุ่นใหม่มุ่งเน้นไปที่การปรับปรุงคุณภาพชีวิตเป็นหลักในการบริโภคของตนเป็นอันดับแรก โดยจะเลือกซื้อสินค้าอุปโภคบริโภคคุณภาพสูง ประการที่สอง พวกเขาซื้อสินค้าเพื่อรักษาความต้องการในการเข้าสังคม โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเชื่อมปฏิสัมพันธ์กับคนที่มีความชอบแบบเดียวกัน นักวิเคราะห์ของ iiMedia Consulting เชื่อว่าจุดประสงค์ของผู้บริโภครุ่นใหม่ที่จ่ายเพื่อผลประโยชน์ของตนเองคือการปรับปรุงคุณภาพชีวิตและการช่วยในการเข้าสังคม

สำหรับรูปลักษณ์ของผลิตภัณฑ์ ผู้บริโภคมากกว่า 90% ยอมรับว่ารูปลักษณ์ของผลิตภัณฑ์มีผลกระทบอย่างมากต่อการบริโภค และผู้บริโภครุ่นใหม่มากกว่า 50% คิดว่าผลิตภัณฑ์ที่ดูดีจะสามารถปรับปรุงคุณภาพชีวิตได้อย่างมีประสิทธิภาพ นักวิเคราะห์ของ iiMedia Consulting เชื่อว่าผลิตภัณฑ์ที่ดูดีสามารถทำให้ผู้ใช้รู้สึกมีความสุขได้ 

ดังนั้นการออกแบบและความสร้างสรรค์ของรูปลักษณ์ของผลิตภัณฑ์และตัวบรรจุภัณฑ์จึงเป็นปัจจัยสำคัญที่คนยุคใหม่ให้ความสนใจ การออกแบบแบรนด์ควรให้ความสำคัญกับความต้องการด้านจิตใจของผู้บริโภคมากขึ้น และทำให้ดูดี เป็นองค์ประกอบที่จำเป็นของผลิตภัณฑ์ต้องสนใจ

ชาวจีนให้ความสำคัญกับแบรนด์ในประเทศ

ผู้บริโภคชาวจีนจะให้ความสำคัญกับแบรนด์ในประเทศมากกว่า 65.83% มีเพียงผู้บริโภค 11.01% จะให้ความสำคัญกับแบรนด์ต่างประเทศ นักวิเคราะห์ของ iiMedia Consulting เชื่อว่าด้วยความนิยมที่เพิ่มขึ้นของแบรนด์จีนและความนิยมของวัฒนธรรมแฟชั่นสไตล์จีน ผู้บริโภคจำนวนมากขึ้นจะให้ความสำคัญกับการซื้อสินค้าแบรนด์ในประเทศในอนาคต

สำหรับผลิตภัณฑ์ในประเทศที่ผู้บริโภคซื้อครอบคลุมหลายประเภท ทั้งเสื้อผ้า อาหาร ที่อยู่อาศัย และการขนส่งที่หลากหลาย โดยรองเท้ากีฬาชนิดผ้าใบ เสื้อผ้า และผลิตภัณฑ์อิเล็กทรอนิกส์เป็นประเภทที่ผู้บริโภคชาวจีนชอบมากที่สุด

ข้อเสนอแนะต่อผู้ประกอบการไทย

สำนักงานฯ เสนอแนะว่า กลุ่มผู้บริโภคชาวจีนรุ่นใหม่มีพฤติกรรมที่เปลี่ยนแปลงไปจากกลุ่มผู้บริโภคในยุคก่อนหน้า แบรนด์ต่าง ๆ ต้องศึกษาและปรับตัวให้เข้ากับพฤติกรรมที่เปลี่ยนแปลงไปของผู้บริโภค โดยเทคโนโลยีในปัจจุบันมีบทบาทสำคัญที่ช่วยส่งเสริมให้การประชาสัมพันธ์และการตลาดของสินค้าต่าง ๆ สามารถเข้าถึงกลุ่มลูกค้าที่แตกต่างกันได้อย่างมีประสิทธิภาพ  

ขณะที่การโฆษณาบนมือถือของจีนถือเป็นช่องทางที่สามารถเข้าถึงกลุ่มเป้าหมายได้ดี การโฆษณาบนมือถือในปัจจุบันได้มีการแข่งขันด้านความน่าสนใจของเนื้อหาเพื่อเน้นสร้างการรับรู้ของแบรนด์และแชร์ต่อออกไปเป็นวงกว้าง โดยผู้บริโภคชาวจีนมีแนวโน้มที่ชื่นชอบโฆษณาที่มีความเรียบง่ายและแสดงเอกลักษณ์ของจีน ซึ่งการสร้างภาพลักษณ์ของแบรนด์และการสร้างการรับรู้ของผู้บริโภคถือเป็นหัวใจสำคัญของการตลาดของจีนในยุคปัจจุบัน

ดังนั้นผู้ประกอบการไทยที่ต้องการเข้ามาขยายตลาดในประเทศจีน จะต้องศึกษาพฤติกรรมของผู้บริโภคชาวจีนซึ่งเป็นกลุ่มเป้าหมายหลักของแบรนด์ และทำการตลาดโดยอิงจากพฤติกรรมของกลุ่มเป้าหมาย โดยผู้บริโภคชาวจีนยังมีกรอบความคิดที่ต้องการสนับสนุนสินค้าภายในประเทศ การสร้างภาพลักษณ์ที่ดีของแบรนด์จึงเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งที่จะช่วยให้ชาวจีนเปิดรับและเลือกสินค้าจากต่างประเทศ

นอกจากนี้ ผู้บริโภคชาวจีนให้ความสำคัญกับรูปลักษณ์ของสินค้าและบรรจุภัณฑ์ ผู้ประกอบการจึงควรให้ความสำคัญกับการออกแบบรูปลักษณ์รวมถึงความสะดวกในการใช้งานอีกด้วย