“พาณิชย์“ ปรับเป้าส่งออกข้าว 8.2 ล้านตัน

นายรณรงค์ พูลพิพัฒน์ อธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ เปิดเผยว่า การส่งออกข้าวไทยในช่วงครึ่งปีแรกของปี 2567 (เดือนมกราคม - มิถุนายน) มีปริมาณ 5.08 ล้านตัน เพิ่มขึ้นจากช่วงเดียวกันของปีก่อน 25.12% มีมูลค่า 117,836 ล้านบาท (ประมาณ 3,304 ล้านดอลลาร์) เพิ่มขึ้นจากช่วงเดียวกันของปีก่อน 55.50% โดยปัจจัยมาจากที่ประเทศผู้นำเข้าข้าวมีความต้องการนำเข้าข้าวเพื่อใช้บริโภคและเก็บเป็นสต็อก ประกอบกับอินเดียยังคงใช้มาตรการควบคุมการส่งออกข้าว และค่าเงินบาทอ่อนค่าอยู่ที่ประมาณ 36 – 37 บาทต่อดอลลาร์สหรัฐฯ ทำให้ราคาข้าวไทยอยู่ในระดับที่แข่งขันได้

สำหรับตลาดส่งออกข้าวที่สำคัญ ได้แก่

• อินโดนีเซีย  มีสัดส่วนการส่งออก 20.49% ของปริมาณส่งออกข้าวไทยทั้งหมด
• อิรัก มีสัดส่วนการส่งออก  9.92% ของปริมาณส่งออกข้าวไทยทั้งหมด
• สหรัฐฯ มีสัดส่วนการส่งออก 7.89% ของปริมาณส่งออกข้าวไทยทั้งหมด
• แอฟริกาใต้ มีสัดส่วนการส่งออก  7.23% ของปริมาณส่งออกข้าวไทยทั้งหมด
• ฟิลิปปินส์ มีสัดส่วนการส่งออก 5.68% ของปริมาณส่งออกข้าวไทยทั้งหมด

ขณะที่แนวโน้มสถานการณ์การส่งออกข้าวไทยในช่วงครึ่งปีหลังของปี 2567 มีปัจจัยบวกจากการที่ประเทศผู้นำเข้าสำคัญอย่างฟิลิปปินส์และอินโดนีเซียยังคงมีความต้องการนำเข้าข้าวจากเอกชนผู้ส่งออกข้าวอย่างต่อเนื่อง เพื่อบรรเทาผลกระทบจากอัตราเงินเฟ้อและภัยแล้ง โดยรัฐบาลฟิลิปปินส์ได้มีคำสั่งปรับลดอัตราภาษีนำเข้าข้าวจากเดิม 35% เหลือ 15% จนถึงปี 2571 เพื่อควบคุมแรงกดดันเงินเฟ้อของสินค้าข้าวภายในประเทศ และคาดว่าในปีนี้ฟิลิปปินส์มีแนวโน้มนำเข้าข้าวสูงถึง 4.70 ล้านตัน ขณะที่อินโดนีเซียมีแนวโน้มนำเข้าข้าวประมาณ 3.60 – 4.30  ล้านตัน ขึ้นอยู่กับปริมาณผลผลิต จึงเป็นโอกาสในการส่งออกข้าวของประเทศผู้ส่งออก

จากปริมาณผลผลิตข้าวนาปีของไทยที่จะออกสู่ตลาดในช่วงไตรมาสสุดท้ายของปีซึ่งคาดว่ามีแนวโน้มเพิ่มขึ้นจากปีก่อน เนื่องจากมีปริมาณน้ำฝนและปริมาณน้ำสำหรับเพาะปลูกเพิ่มขึ้นจากภาวะเอลนีโญคลี่คลายลง ส่งผลให้ราคาข้าวไทยมีแนวโน้มปรับตัวลดลงและแข่งขันได้มากขึ้น กรมฯ และสมาคมฯ จึงปรับคาดการณ์การส่งออกข้าวไทยปี 2567 เพิ่มขึ้นจากเดิมในช่วงต้นปีที่คาดการณ์ไว้ที่ปริมาณ 7.5 ล้านตัน มูลค่า 148,200 ล้านบาท เพิ่มขึ้นเป็น 8.2 ล้านตัน มูลค่า 162,360 ล้านบาท

อย่างไรก็ดียังคงต้องติดตามมาตรการการส่งออกข้าวของอินเดีย ซึ่งรัฐบาลอินเดียอาจผ่อนคลายมาตรการควบคุมการส่งออกข้าวก่อนผลผลิตข้าวฤดูกาลผลิตหลักจะออกสู่ตลาดในเดือนตุลาคม 2567 อีกทั้งยังมีการคาดการณ์ว่าปริมาณผลผลิตข้าวของประเทศผู้ส่งออกข้าว ได้แก่ เวียดนาม ปากีสถาน เมียนมา และกัมพูชา มีแนวโน้มเพิ่มขึ้น ส่งผลให้มีผลผลิตข้าวในตลาดโลกเพิ่มขึ้นและมีการแข่งขันด้านราคาค่อนข้างสูง รวมถึงปัจจัยเสี่ยงจากความขัดแย้งเชิงภูมิรัฐศาสตร์ที่อาจส่งผลกระทบต่อราคาสินค้ากลุ่มพลังงาน และสถานการณ์ความผันผวนของค่าระวางเรือที่ส่งผลกระทบต่อต้นทุนการขนส่งที่เพิ่มขึ้น ล้วนเป็นปัจจัยท้าทายที่อาจส่งผลกระทบต่อการส่งออกข้าวไทยในช่วงครึ่งหลังของปี 2567

สำหรับสถิติการส่งออกข้าวในประเทศต่าง ๆ ใน 6 เดือนแรก อาทิ

อินเดีย มีปริมาณ 3.7 ล้านตัน

เวียดนาม 4.55 ล้านตัน

ขณะที่ ปากีสถาน มีการส่งออกข้าวใน 5 เดือนแรกปี 67 ปริมาณ 3.02 ล้านตัน

นายรณรงค์ พูลพิพัฒน์ กล่าวเพิ่มเติมว่า การส่งออกข้าวไทยในปีนี้อยู่ในทิศทางที่ดี ซึ่งกรมฯ จะเดินหน้าส่งเสริมตลาดเพื่อกระตุ้นให้ข้าวไทยอยู่ในกระแสและเป็นที่จดจำเพื่อให้ผู้นำเข้านึกถึงการนำเข้าข้าวจากไทยเป็นลำดับต้น ตามนโยบายของนายภูมิธรรม เวชยชัย รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ในการ “รักษาตลาดเดิม เพิ่มตลาดใหม่ ในการส่งออกไปต่างประเทศ” โดยในช่วง 5 เดือนสุดท้ายของปีนี้มีแผนจัดกิจกรรมผลักดันการส่งออกข้าวไทย ประกอบด้วย

• การจัดงาน Thailand Rice Convention (TRC) สัญจร เดือนสิงหาคม ลงพื้นที่จัดสัมมนาถ่ายทอดข้อมูลแนวโน้มความต้องการข้าวในตลาดโลกให้แก่เกษตรกรผู้ปลูกข้าวเพื่อส่งเสริม
• การจัดงาน Thai Rice Networking Forum 2024 ในวันที่17-19 กันยายน 2567 โดยเชิญผู้เชี่ยวชาญในวงการค้าข้าวโลกมาพบปะแลกเปลี่ยนข้อมูลสถานการณ์ตลาดข้าวโลก
• กระชับความสัมพันธ์กับเครือข่ายพันธมิตรคู่ค้าข้าวในเดือนพฤศจิกายน โดยให้เกษตรกรสามารถผลิตข้าวได้ตรงกับความต้องการของตลาดมากยิ่งขึ้น  การพบหารือกระชับความสัมพันธ์กับผู้นำเข้าข้าวสำคัญ
• การเข้าร่วมงานแสดงสินค้าในต่างประเทศอย่างต่อเนื่อง