ส่องโอกาส-ความท้าทาย "เศรษฐกิจ สปป.ลาว" เมื่อจีนรุกคืบลงทุน

"นายดาววอน พะจันทะวง รองประธานบริหารหอการค้าและอุตสาหกรรมแห่งชาติ สปป.ลาว" ให้สัมภาษณ์พิเศษ ถึงสถานการณ์เศรษฐกิจ บรรยากาศการค้าการลงทุนในสปป.ลาว กับคณะสื่อมวลชน ที่ร่วมคณะไปกับสมาคมนักข่าวนักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย ในการเยือน สปป.ลาวอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 5-9 พ.ย. 2566

นายดาววอน พะจันทะวง ฉายภาพให้เห็นถึง ค่าแรงขั้นต่ำของลาวว่าอยู่ประมาณ 100 ดอลลาร์ต่อเดือน หรือ ประมาณ 3,500 - 3,600 บาท แต่คนลาวจำนวนหนึ่งยังมีความคิดว่าไปทำงานที่ไทยดีกว่า เพราะค่าแรงสูงกว่า ซึ่งข้อมูลจากธนาคารโลกระบุว่า มีแรงงานลาวในไทยประมาณ 2 แสนคน

"แต่ส่วนตัวคิดว่าอยู่จริงอาจจะ 3-4 แสนคน  และยังเป็นสาเหตุที่ทำให้คนลาวเรียนหนังสือน้อยลง เพราะตัดสินใจไปทำงานที่ไทยและต่างประเทศมากกว่าการเรียนหนังสือเพื่อหารายได้"

และนอกจากไทยแล้ว รองประธานบริหารหอการค้าฯ สปป. ลาว เล่าว่า ยังมีประเทศญี่ปุ่นและเกาหลีใต้ ที่ต้องการแรงงานจากลาว แต่คนลาวชอบไปอยู่ไทยมากกว่า เพราะหากอยู่ในประเทศมีงานทำน้อยและค่าแรงถูกกว่า แม้ว่ารัฐบาลจะมีการสร้างเขตเศรษฐกิจพิเศษขึ้นมาก็รองรับการจ้างงานได้น้อยเพียง 1-2 หมื่นคนเท่านั้น

 

ธุรกิจจีนในลาว

นายดาววอน ยังเล่าบรรยากาศการค้าการลงทุนหลังการมีรถไฟลาว-จีน ว่า ก็มีการลงทุนจากจีนเพิ่มขึ้น ทั้งด้านพลังงาน บ่อแร่ และการเกษตร โดยเฉพาะยางพารา มันสำปะหลัง และกล้วย ซึ่งจีนมาลงทุนด้วยการเช่าที่ แล้วก็จ้างคนลาวปลูก ดูแลรักษา และเก็บเกี่ยว 

"สวนยางพารามีกว่า 3 แสน เฮกตาร์ หรือ 1.8 ล้านไร่ ซึ่งมีรายได้จากจีนรับซื้อ 300-400 ล้านดอลลาร์ต่อปี ช่วยทำให้คนลาวมีงานทำได้กว่า 3,500 ครอบครัว  และสิ่งที่ได้จากการเข้ามาลงทุนของจีนทำให้เกิดการเช่าที่กิน เกิดการจ้างงาน เพราะเขาไม่ทำเอง แต่จะจ้างแรงงาน เพราะเขามีเทคโนโลยีและระบบที่ดีกว่า"

นายดาววอน บอกด้วยว่า นอกจากภาคเกษตรแล้ว จีนยังเข้ามาลงทุนเกือบทุกแขนง ซึ่งหลังๆพบว่าจะเป็นด้านเอ็นเตอร์เทนเมนท์ ดิสโก้เทค มากขึ้น

การลงทุนของนักลงทุนไทย

การลงทุนของไทยในลาวส่วนใหญ่ เป็นแบบระบบแฟรนซ์ไชน์เข้ามา อาทิ ปตท. ซีพี ฯ ส่วนตัวคิดว่าลาวกับไทยมีการลงทุนกันด้วยความสบายใจ ทั้งเรื่องของภาษา โลจิสติกส์ 

ระยะยาวที่น่าลงทุนสำหรับไทยคิดว่าเหมาะกับการเลี้ยงสัตว์ โดยเฉพาะวัว แต่ก็ไม่ง่าย เพราะต้องเป็นระบบและใช้เวลากว่า 7-8 ปีกว่าจะขายได้ 

 

สถานการณ์ราคาที่ดินในลาว

นายดาววอน เล่าถึงราคาที่ดินในลาวว่า ราคาลดลง อย่างเช่นในนครหลวงเวียงจันทน์เมื่อก่อนราคา 4,000 ดอลลาร์ต่อตารางเมตร ตอนนี้เหลือประมาณ 1,500 ดอลลาร์สหรัฐ สาเหตุที่ราคาลงเพราะไม่มีคนซื้อ

"หลังจากโควิดคนลาวประหยัดการใช้จ่ายมากขึ้น ไม่กล้าใช้เงินและเศรษฐกิจยังเหวี่ยง ต่างจากไทยที่โครงสร้างเศรษฐกิจของไทยแข็งแรงกว่า"

การขับเคลื่อนเศรษฐกิจใน 2024

นายดาววอน บอกว่า อยากจะผลักดันเรื่อง SME ของสปป.ลาว เพราะคนลาวส่วนใหญ่เป็นพนักงานรัฐ แต่ก็มีการชักชวนให้ธุรกิจเล็กเข้ามามีส่วนร่วม เพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์ของลาวให้มีคุณภาพมากขึ้น ซึ่งรัฐบาลมีเงิน 10 ล้านดอลลาร์เป็นกองทุน SME ดอกเบี้ย 3%  

"เคยเสนอให้คนลาวผลิตสิ่งที่ไม่มีปริมาณมากแต่มีคุณค่า ทำให้คนต่างชาติเข้ามาซื้อ เพราะลาวยังไม่มีสินค้าตัวไหนที่เด่น แต่เราก็มีการส่ง SME ลาวไปอบรมอยู่ที่ไทย" 

 

จุดเด่นการลงทุนในลาว

รองประธานหอการค้า สปป.ลาว ได้ชี้ให้เห็นถึงจุดเด่นในการลงทุนของลาวที่ต่างชาติสนใจเข้ามาลงทุนต่อเนื่องได้แก่ 1.ด้านพลังงาน 2.บ่อแร่ ที่มีทองคำจำนวนมาก ซึ่งปัจจุบันมีบริษัทจีนเข้ามาเทคโอเวอร์ทำให้การผลิตจากเดิม 3 ตัน ตอนนี้ทำได้ 10 กว่าตัน ซึ่งมีเป้าหมายถึง 20 ตันต่อปี  ซึ่งตอนนี้ทองคำมีกว่า 40-50 บ่อ นอกจากนี้ยังมีการลงทุนในเหมืองโปแตซและถ่านหิน 3. ด้านกสิกรรม ที่มีจีนมาลงทุนจำนวนมาก

 

การแก้ปัญเงินเฟ้อในลาว

ต้องเน้นส่งออก เพิ่มนักท่องเที่ยวเข้ามา การใช้จ่ายเงินตราต่างประเทศต้องลดลง ส่วนการใช้ผลิตภัณฑ์ภายในประเทศ ลดความฟุ่มเฟื่อยก็ไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะบางคนเคยชินแล้ว