3 ก.ค. วันปลอดถุงพลาสติกสากล ก้าวสำคัญสู่โลกที่ยั่งยืนกว่า

 

วันที่ 3 กรกฎาคมของทุกปี ถูกกำหนดให้เป็น "วันปลอดถุงพลาสติกสากล" เพื่อกระตุ้นจิตสำนึกของผู้คนทั่วโลกถึงผลกระทบร้ายแรงของการใช้ถุงพลาสติกแบบใช้ครั้งเดียวทิ้งต่อสิ่งแวดล้อม วันสำคัญนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อส่งเสริมการใช้บรรจุภัณฑ์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมและลดการพึ่งพาพลาสติกในชีวิตประจำวัน

 

ปัญหาขยะพลาสติกเป็นวิกฤตระดับโลกที่ทวีความรุนแรงขึ้นทุกวัน ข้อมูลจากองค์การสหประชาชาติชี้ว่า ทั่วโลกมีการผลิตพลาสติกมากกว่า 400 ล้านตันต่อปี แต่มีเพียง 9% เท่านั้นที่ถูกนำกลับมารีไซเคิล ส่วนที่เหลือกลายเป็นขยะตกค้างในสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะในมหาสมุทรซึ่งมีขยะพลาสติกลอยอยู่มากกว่า 8 ล้านตันต่อปี

 

ถุงพลาสติกแบบใช้ครั้งเดียวทิ้ง (Single-Use Plastic) เป็นตัวการสำคัญของปัญหานี้ มีการประมาณการว่าทั่วโลกมีการใช้ถุงพลาสติกมากถึง 5 ล้านล้านใบต่อปี หรือเฉลี่ยแล้วมนุษย์ทุกคนบนโลกใช้ถุงพลาสติกคนละประมาณ 700 ใบต่อปี ที่น่าตกใจคือ ถุงพลาสติกเหล่านี้ใช้เวลาย่อยสลายนานถึง 1,000 ปี ส่งผลกระทบร้ายแรงต่อระบบนิเวศและสิ่งมีชีวิตในทะเล

 

นอกจากนี้ การผลิตถุงพลาสติกยังส่งผลเสียต่อสภาพภูมิอากาศ เนื่องจากต้องใช้เชื้อเพลิงฟอสซิลในกระบวนการผลิต มีการประมาณการว่าการผลิตถุงพลาสติก 1 กิโลกรัม จะปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ออกมาประมาณ 6 กิโลกรัม ซึ่งเป็นสาเหตุสำคัญของภาวะโลกร้อน

 

หลายประเทศทั่วโลกได้ออกมาตรการเพื่อลดการใช้ถุงพลาสติก เช่น การห้ามใช้ถุงพลาสติกแบบใช้ครั้งเดียวทิ้ง หรือการเก็บค่าธรรมเนียมถุงพลาสติก ตัวอย่างความสำเร็จที่น่าสนใจคือ ประเทศไอร์แลนด์ ซึ่งสามารถลดการใช้ถุงพลาสติกได้ถึง 90% หลังจากเริ่มเก็บค่าธรรมเนียมถุงพลาสติกในปี 2545

 

ในประเทศไทย รัฐบาลได้ประกาศ Roadmap การจัดการขยะพลาสติก พ.ศ. 2561-2573 โดยตั้งเป้าหมายให้นำขยะพลาสติกกลับมาใช้ประโยชน์ 100% ภายในปี 2570 และได้เริ่มรณรงค์งดแจกถุงพลาสติกในห้างสรรพสินค้าและร้านสะดวกซื้อทั่วประเทศตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2563 ซึ่งช่วยลดการใช้ถุงพลาสติกได้อย่างมีนัยสำคัญ

 

การลดการใช้ถุงพลาสติกไม่เพียงแต่จะช่วยลดปัญหาขยะและมลพิษในสิ่งแวดล้อมเท่านั้น แต่ยังช่วยประหยัดทรัพยากรและพลังงานในการผลิตอีกด้วย มีการคำนวณว่าการลดการใช้ถุงพลาสติก 1 ใบต่อวัน สามารถลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกได้เทียบเท่ากับการขับรถยนต์ลดลง 1.6 กิโลเมตรต่อวัน

 

ทุกคนสามารถมีส่วนร่วมในการแก้ปัญหานี้ได้ โดยเริ่มจากการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในชีวิตประจำวัน เช่น การใช้ถุงผ้าหรือตะกร้าแทนถุงพลาสติก การปฏิเสธถุงพลาสติกเมื่อซื้อของชิ้นเล็ก และการนำถุงพลาสติกที่มีอยู่กลับมาใช้ซ้ำ นอกจากนี้ การสนับสนุนร้านค้าและผลิตภัณฑ์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมก็เป็นอีกวิธีหนึ่งที่จะช่วยสร้างการเปลี่ยนแปลงในระยะยาว

 

"วันปลอดถุงพลาสติกสากล" เป็นโอกาสดีในการทบทวนพฤติกรรมการใช้พลาสติกและเริ่มต้นการเปลี่ยนแปลงเล็กๆ ที่จะส่งผลกระทบใหญ่ต่อสิ่งแวดล้อม การลดการใช้ถุงพลาสติกไม่เพียงแต่จะช่วยลดขยะและมลพิษเท่านั้น แต่ยังเป็นการแสดงความรับผิดชอบต่อโลกด้วย การแก้ปัญหาขยะพลาสติกต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วน เพื่อสร้างสังคมที่ยั่งยืนและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากขึ้น