ถอดรหัส 3 มุมมองธุรกิจ ท่องเที่ยวฟื้นปี 65
ทิศทางการท่องเที่ยวในปีนี้ จะเป็นเช่นไร “ฐานเศรษฐกิจ” หยิบ 3 มุมมอง ด้านท่องเที่ยว โรงแรม และการบิน จากเวทีเสวนา ที่จัดโดยคณะการจัดการการท่องเที่ยว สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ (นิด้า) มานำเสนอ ซึ่งต่างฟันธงว่ายังอ่วมด้วยพิษโควิด-19 และจะเกิดการเปลี่ยนแปลงในหลายสิ่งที่จะเกิดขึ้น
ท่องเที่ยวยังไม่เห็นแสงสว่าง
นางสาวสุมาลี ว่องเจริญกุล เลขาธิการสมาคมไทยธุรกิจการท่องเที่ยว (แอตต้า) กล่าวว่า ตอนเริ่มระบาดครั้งแรกที่จีน ทุกคนเตรียมพร้อมรับมือ แต่ไม่คิดว่าจะยาวนานขนาดนี้
ที่ผ่านมามีความช่วยเหลือบ้าง ผ่านการคืนเงินประกันบริษัททัวร์โดยกรมการท่องเที่ยว หรือโครงการกระตุ้นการท่องเที่ยวในประเทศของการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย(ททท.) การบินไทย รวมถึงสมาคมโรงแรมไทย (โครงการกำลังใจ ,เราเที่ยวด้วยกัน, Expat Travel Deal เส้นทางคนโสด เที่ยวไทยวัยเก๋า)
แต่ก็ช่วยเหลือไม่ได้มากและไม่ทั่วถึง ผนวกกับการระบาดของโควิดระลอกใหม่ ทำให้หลายบริษัทต้องปิดตัวลง ที่ผ่านมามีการส่งเสริมให้สมาชิกปรับตัวให้สอดคล้องกับมาตรฐานความปลอดภัยด้านสุขอนามัยเพื่อนักท่องเที่ยว (SHA)
รวมถึงรองรับกับพฤติกรรมนักท่องเที่ยวที่เปลี่ยนไป จากนักท่องเที่ยวกลุ่มใหญ่เป็นกลุ่มเล็ก/FIT หรือจากกลุ่มนักท่องเที่ยวที่เดินทางแบบ Long haul เป็น Short haul
การพิจารณาอนุมัติการดำเนินการโครงการท่องเที่ยวใหม่ ๆ มีความยุ่งยาก เนื่องจากภาครัฐไม่กล้าตัดสินใจ ปัจจุบันขอความช่วยเหลือไปทางภาครัฐให้พิจารณาเรื่องกองทุน การเยียวยา (ซอฟท์โลน) แรงงาน (Co-payment) และวัคซีน วงการท่องเที่ยวไม่ได้เลวร้ายไปตลอด เพียงแต่ตอนนี้เรายังมองไม่เห็นแสงสว่างความคาดหวังตอนนี้ของผู้ประกอบการท่องเที่ยวจึงอยู่ที่วัคซีน
โรงแรมจ่อปิดกิจการ
นายกฤษณัฏฐ์ อุดมภัคพิพัฒน์ ผู้จัดการทั่วไป บริษัท ลากูน่า เซอร์วิส จำกัด กล่าวว่า ที่ผ่านมาบริษัทฯ ผ่านวิกฤติมาหลายรูปแบบ ทั้งโรคระบาด ภัยธรรมชาติ รวมถึงการก่อการร้าย ซึ่งทุกเรื่องมีความอ่อนไหวต่อภาคการท่องเที่ยว
พอโควิด-19 เข้ามา จำนวนผู้เข้าพัก ที่ดิ่งลงเรื่อยๆ ก็เริ่มวางแผนปรับตัว จากแผนระยะสั้นด้วยการลดเงินเดือนพนักงาน สู่แผนระยะกลางด้วยการปลดพนักงาน และแผนระยะยาวที่เริ่มกลับมาท่องเที่ยวภายในประเทศได้
การเข้าร่วมโครงการ Alternative State Quarantine (ASQ) / Alternative Local Quarantine (ALQ) ของรัฐบาล มีจุดที่ต้องพิจารณาให้รอบคอบเรื่องความเชื่อมั่นต่อแบรนด์หลังหมดสถานการณ์โควิด โรงแรมลงทุนไปหลายล้าน อบรมพนักงานให้ผ่านเกณฑ์เข้าร่วมโครงการ สุดท้ายไม่มีนักท่องเที่ยวต่างชาติเข้ามา
พอมีโครงการเราเที่ยวด้วยกัน ช่วงพีคๆ จำนวนผู้เข้าพัก 75-80% แต่ด้วยราคาขายที่ต่ำมากจึงไม่มีกำไร แต่ก็ยังดีที่มีรายได้เข้ามา ทำให้ธุรกิจเดินต่อไปได้
ถึงแม้โรงแรมที่ภูเก็ตจะลดราคา แต่ก็ประสบปัญหาเรื่องค่าโดยสารเครื่องบินที่ไม่เอื้อให้มาท่องเที่ยว องค์กรด้านท่องเที่ยวและโรงแรมในไทยต่างมีแผนของตัวเอง แต่ขาดการมองประโยชน์ร่วมกัน
วันนี้ผมพูดได้ว่าพังโดยสิ้นเชิง ภาครัฐเชื่องช้า ผู้ประกอบการก็เสียงแตก ในปี 2564 คงยังไม่กลับมาแน่นอนอาจเลวร้ายกว่าปี 2563 โดยภายในสิ้นเดือนมกราคมนี้ ที่ภูเก็ตอาจมีโรงแรมปิดกิจการอีกอย่างน้อย 10 โรงแรม รวมถึงบิ๊กเนมด้วย คาดการณ์ว่าปี 2565 ท่องเที่ยวไทยน่าจะกลับมาได้ 20-25% เมื่อเทียบกับปี 2562
ธุรกิจจะฟื้นแบบ K-shaped
นายกรกฎ ชาตะสิงห์ นายกสมาคมธุรกิจสายการบิน (BAR) กล่าวว่าจำนวนผู้โดยสารเที่ยวบินในประเทศไทยในไตรมาสสุดท้ายของปี2563 มีสัญญาณที่ดี คือมีปริมาณเกือบเทียบเท่ากับปีก่อนหน้า
แต่กลับต้องมาชะงักอีกครั้งจากการระบาดระลอกใหม่ คาดการณ์ว่าธุรกิจการบินจะกลับมาเป็นปกติอีกครั้งในปี 2568
จากโควิด-19 เรามองผลกระทบและการฟื้นฟูของสถานการณ์โควิด-19 กันผิดพลาด จากตอนแรกคือ V-shaped recovery เป็น U-shaped เป็น Nike-shaped และปัจจุบันคือ K-shaped หมายถึงกินระยะเวลายาวนานกว่าที่คาดการณ์ไว้ และปัจจุบันก็ยังมองไม่เห็นจุดสิ้นสุดสมาคมขนส่งทางอากาศระหว่างประเทศ (ไออาต้า) ประเมินว่าผู้โดยสารในปี 2563 มีจำนวนหายไปถึง 81.8% เมื่อเทียบกับปี 2562
นับถึงเดือนตุลาคม 2563 มีสายการบินพาณิชย์ทั่วโลกประสบภาวะล้มละลายไปแล้ว 43 สายการบิน สิ่งแรกที่สายการบินต่าง ๆ ดำเนินการหลังประสบโควิด-19
คือการปรับโครงสร้างองค์กรและฝูงบินให้เล็กลง ปรับวิธีคิดในการทำธุรกิจให้หลากหลายยิ่งขึ้น (Diversification) เช่น การจำหน่ายอาหารจากครัวของสายการบิน การขนส่งสินค้า การขายอากาศยาน เป็นต้น
ทิศทางการผลิตเครื่องบินหลังโควิด จะเป็นเครื่องบินขนาดกลาง ขนาดสองเครื่องยนต์ที่มีชั่วโมงบินราว 6-7 ชั่วโมง ประหยัดน้ำมัน ขณะที่แนวโน้มการให้บริการของสายการบินต่างๆ จะเป็นแบบ Hybrid มากขึ้น ผสมผสานระหว่าง Low cost กับ Full board
ความท้าทายของสายการบินหลังโควิด คือ กำลังการผลิตที่อาจเติบโตไม่ทันรองรับการกลับมาของผู้โดยสาร เนื่องจากมีต้นทุนในการบำรุงรักษาสูงมาก รวมถึงเรื่องการสร้างความมั่นใจของผู้โดยสารในการใช้บริการสายการบินและเครื่องบินในแบบ New Normal ด้วย
หน้า 21-22 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 40 ฉบับที่ 3,645 วันที่ 17 - 20 มกราคม พ.ศ. 2564
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
ไปต่อไม่ไหว โรงแรมหรู 18 แหล่งท่องเที่ยวในพัทยา ทยอยปิดชั่วคราว
ท่องเที่ยวปี 64 ‘วัคซีน’ เป็นคำตอบ ระยะสั้นอยู่รอด รัฐต้องอุ้ม
ร่วงระนาว เอสเอ็มอีท่องเที่ยว เลิกกิจการพุ่ง ปิดแล้ว 240 ราย