เปิดสถิติ “คนจน” ปี 2565 จังหวัดไหนพัฒนาดีสุด-แย่ลง

หลังจาก ระบบบริหารจัดการข้อมูลการพัฒนาคนแบบชี้เป้า หรือ TPMAP (Thai People Map and Analytics Platform) ได้รายงานข้อมูลภาพรวม “คนจน” ของประเทศไทย ในปี 2565 พบว่า มีอยู่ด้วยกัน 1,025,782 คน จากประชากรสำรวจ 36,103,806 คน 

ตามข้อมูล TPMAP ซึ่งเป็นระบบที่ถูกพัฒนาขึ้นร่วมกันของ สำนักงานสภาพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) และ ศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ  กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ได้เก็บข้อมูลคนจน รวมไปถึงข้อมูลอื่น ทั้ง เด็กแรกเกิด การศึกษา ผู้สูงอายุ และการพัฒนาสภาพที่อยู่อาศัย 

เพื่อใช้ระบุปัญหาความยากจน ในระดับบุคคล ครัวเรือน ชุมชน ท้องถิ่น/ท้องที่ จังหวัด ประเทศ หรือปัญหาความยากจนรายประเด็น ทำให้การแก้ปัญหาตรงกับกลุ่มเป้าหมายมากขึ้น และสามารถออกแบบนโยบายช่วยคนจน และโครงการในการแก้ปัญหาให้ตรงกับความต้องการ หรือสภาพปัญหาได้

โดยการสำรวจในปีนี้ ได้ใช้ข้อมูลความจำเป็นพื้นฐาน (จปฐ.) จากกรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย ในปี 2564 และข้อมูลผู้ลงทะเบียนสวัสดิการแห่งรัฐ จากกระทรวงการคลัง ในปี 2565 มายืนยันซึ่งกันและกัน ทำให้พบว่า

ปัจจุบันประเทศไทยมีจำนวน "คนจน" จริง ๆ หรือ "คนจนเป้าหมาย" ซึ่งเป็นคนจนตามข้อมูลของ จปฐ. ที่ไปลงทะเบียนสวัสดิการแห่งรัฐ 1,025,782 คน

อย่างไรก็ตามนอกเหนือไปจากข้อมูล 10 จังหวัดที่มีจำนวนคนจนมากที่สุด-น้อยที่สุด ซึ่งได้มีการนำเสนอไปในครั้งก่อนแล้ว จากการสำรวจยังพบข้อมูลที่น่าสนใจนั่นคือ "พื้นที่ดาวรุ่ง" หรือ การจัดอันดับพื้นที่ที่มีพัฒนาการไปในทิศทางที่ดีขึ้น และพื้นที่ที่มีพัฒนาการไปในทิศทางที่ต่ำลง ดังนี้ 

• พื้นที่ที่มีสัดส่วนคนจนลดลงมากที่สุด 10 จังหวัด 

1. สตูล มีสัดส่วนคนจนในปี 2565 อยู่ที่ 5.97% ลดลงจากปี 2562 ที่มี 9.41%
2. บึงกาฬ มีสัดส่วนคนจนในปี 2565 อยู่ที่ 6.06% ลดลงจากปี 2562 ที่มี 8.72%
3. ตาก มีสัดส่วนคนจนในปี 2565 อยู่ที่ 6.34% ลดลงจากปี 2562 ที่มี 8.31%
4. พิษณุโลก มีสัดส่วนคนจนในปี 2565 อยู่ที่ 2.77% ลดลงจากปี 2562 ที่มี 4.50%
5. สุพรรณบุรี มีสัดส่วนคนจนในปี 2565 อยู่ที่ 1.13% ลดลงจากปี 2562 ที่มี 2.34%
6. ลพบุรี มีสัดส่วนคนจนในปี 2565 อยู่ที่ 3.34% ลดลงจากปี 2562 ที่มี 4.24%
7. ตราด มีสัดส่วนคนจนในปี 2565 อยู่ที่ 0.58% ลดลงจากปี 2562 ที่มี 1.45%
8. อุทัยธานี มีสัดส่วนคนจนในปี 2565 อยู่ที่ 1.04% ลดลงจากปี 2562 ที่มี 1.87%
9. สมุทรสาคร มีสัดส่วนคนจนในปี 2565 อยู่ที่ 1.29% ลดลงจากปี 2562 ที่มี 2.01%
10. ศรีสะเกษ มีสัดส่วนคนจนในปี 2565 อยู่ที่ 3.08% ลดลงจากปี 2562 ที่มี 3.75%

• พื้นที่ที่มีสัดส่วนคนจนลดลงน้อยที่สุด 10 จังหวัด

1. สงขลา มีสัดส่วนคนจนในปี 2565 อยู่ที่ 3.58% เพิ่มขึ้นจากปี 2562 ที่มี 2.27%
2. ภูเก็ต มีสัดส่วนคนจนในปี 2565 อยู่ที่ 1.86% เพิ่มขึ้นจากปี 2562 ที่มี 0.53%
3. พิจิตร มีสัดส่วนคนจนในปี 2565 อยู่ที่ 4.78% เพิ่มขึ้นจากปี 2562 ที่มี 3.07%
4. หนองคาย มีสัดส่วนคนจนในปี 2565 อยู่ที่ 2.46% เพิ่มขึ้นจากปี 2562 ที่มี 0.71%
5. น่าน มีสัดส่วนคนจนในปี 2565 อยู่ที่ 10.97% เพิ่มขึ้นจากปี 2562 ที่มี 9.17%
6. เลย มีสัดส่วนคนจนในปี 2565 อยู่ที่ 3.53% เพิ่มขึ้นจากปี 2562 ที่มี 1.65%
7. ปัตตานี มีสัดส่วนคนจนในปี 2565 อยู่ที่ 5.97% เพิ่มขึ้นจากปี 2562 ที่มี 3.93%
8. เพชรบูรณ์ มีสัดส่วนคนจนในปี 2565 อยู่ที่ 5.00% เพิ่มขึ้นจากปี 2562 ที่มี 2.70%
9. แม่ฮ่องสอน มีสัดส่วนคนจนในปี 2565 อยู่ที่ 15.09% เพิ่มขึ้นจากปี 2562 ที่มี 12.50%
10. หนองบัวลำภู มีสัดส่วนคนจนในปี 2565 อยู่ที่ 3.22% เพิ่มขึ้นจากปี 2562 ที่มี 0.58%

ที่มา : Thai People Map and Analytics Platform