เปิดเหตุผล สธ. ทำไมเลื่อนฉีดวัคซีนโควิด “แอสตราเซนเนก้า” ให้นายกฯ-ครม.

วันที่ 12 มี.ค. 64 เวลา 09.00น. ทีมแพทย์ จากกระทรวงสาธารณสุข(สธ.) เปิดแถลงชี้แจงสาเหตุการยกเลิก การฉีดวัคซีนโควิด-19 ยี่ห้อ “แอสตร้าเซนเนก้า” ให้กับนายกรัฐมนตรีและคณะรัฐมนตรี 

แถลงโดย ศ.เกียรติคุณ นพ.ปิยะสกล สกลสัตยาทร  อดีตรมว.สาธารณสุข ศ.เกียรติคุณ พญ.สมศรี เผ่าสวัสดิ์  นายกแพทยสภาศ.ดร.นพ.ประสิทธิ์ วัฒนาภา คณบดีคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ม.มหิดล ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านไวรัสวิทยาคลินิก ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยและนพ.เกียรติภูมิ วงศ์รจิต ปลัดกระทรวงสาธารณสุข

ศ.เกียรติคุณ นพ.ปิยะสกล สกลสัตยาทร กล่าวว่า เมื่อคืนมีประกาศจากเดนมาร์ก และออสเตรเลีย นำวัคซีนแอสตร้าเซนเนก้าไปฉีดเป็นล้านๆโดส เจอผลข้างเคียง ทำให้เลือดแข็งตัวในหลอดเลือดดำ ทำให้มีผลไม่พึงประสงค์ ทำให้เดนมาร์กประกาศชะลอการฉีดวัคซีนแอสตราเซเนก้า 

“ทำให้กระทรวงสาธารณสุขของเรา ต้องมีการเร่งพิจารณาโดยเร่งด่วน วัคซีนต้องปลอดภัยที่สุดสำหรับประชาชน ไม่จำเป็นต้องรีบฉีด เพื่อดูผลการสืบค้นจากเดนมาร์กก่อน ว่า เป็นผลข้างเคียงจากวัคซีนหรือไม่”
ศ.นพ.ปิยะสกล ย้ำว่า ความปลอดภัยของประชาชนคือเป้าหมายสูงสุดของกระทรวงสาธารณสุข แอสตราฯ ฉีดทั้งโลก ประมาณ 34 ล้านโดส มีผลข้างเคียงบ้าง เราก็รอฟัง อยากมากก็ 1-2 สัปดาห์ ก็จะสร้างความมั่นใจได้ว่า ปลอดภัย ถึงนำมาฉีดให้ประชาชนของเรา ขอให้มั่นใจว่า สธ.กับรัฐบาลจะมอบให้ เป็นสิ่งที่ดีที่สุดเท่าที่เราจะทำได้ การฉีดวัคซีนยังไม่หยุด เพราะยังมีของซิโนแวค ผมคิดว่าประชาชนที่มีความจำเป็นต้องได้รับวัคซีนระยะแรก ต้องรับต่อไป 

ด้าน ศ.ดร.นพ.ประสิทธิ์ วัฒนาภา คณบดีคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ม.มหิดล กล่าวว่า สืบเนื่องมาจากว่า แอสตราเซเนก้า ส่งแบด 5300 ไปให้สหภาพยุโรป มีผลทำให้เดนมาร์กเสียชีวิต 1 และมีหลายคนพบเลือดแข็งตัวในหลอดเลือดดำ ส่วนประเทศไอซ์แลนด์ ยังไม่มีเคส แต่ขอชะลอ เพื่อรอดู การสืบค้นของสำนักงานยาแห่งยุโรป

ขณะที่เมื่อวาน สำนักงานยาแห่งยุโรป (EMA) ไม่ได้บอกว่าให้หยุดการใช้ เพราะยังยืนยันว่าปลอดภัย ออสเตรเลีย และอีกหลายประเทศ ที่ชะลอ ใช้แบดเดียวกับเดนมาร์ก แต่ไทยไม่ได้ใช้แบดนี้  แต่เพื่อความปลอดภัย ไม่เพียงแต่วัคซีน ยาอะไรก็ตามที่มีรายงานแบบนี้ ขอหยุดก่อน เพื่อสืบค้น ในระยะสั้นๆ

ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านไวรัสวิทยาคลินิก ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวอธิบายถึงอาการไม่พึงประสงค์เกิดขึ้นได้ แต่ต้องสอบสวนว่าเกิดขึ้นจากวัคซีนหรือไม่ พร้อมกับยกตัวอย่างเปรียบเทียบว่า เวลาขึ้นเครื่องบิน มีคำเตือนหลายอย่าง เช่น นั่ง นอนนานๆ โอกาสที่เลือดจะแข็งตัวในหลอดเลือดดำ โอกาสที่จะอุดไปอยู่ในปอด เลือดก็จะกลับเข้าปอดไม่ได้ ถ้าก้อนใหญ่ ก็อาจทำให้เป็นอันตรายถึงชีวิต

นายแพทย์ยง อธิบายอีกว่า อุบัติการนี้ พบมากในคนเชื้อชาติ แอฟริกัน กับ ยุโรป มากกว่าเอเชีย โดยพบมากกว่าเอเชียถึง 3 เท่า เชื่อว่าพันธุกรรมเกี่ยวข้องกับเหตุการณ์นี้  ฉีดวัคซีนไปทั้งสิ้น 3 ล้านโดส มีผู้ป่วยที่เกิดลิ่มเลือดในหลอดเลือดดำ 22 คน ในจำนวนนี้เสียชีวิต 1 คน // โอกาสการเกิดเท่ากับ 7 ในล้านราย ต้องสอบสวนว่า เกิดขึ้นในภาวะปกติ ที่ถึงแม้ไม่ได้ฉีดวัคซีน ก็เกิดหรือไม่ ต้องหาสาเหตุว่า วัคซีนไปทำให้เกิดอะไร ทำให้ลิ่มเลือดแข็งตัวได้ง่าย

“ยกตัวอย่าง ฉีดวัคซีนให้คนไข้คนหนึ่ง เดินออกจากมาจากโรงพยาบาลเดินตกท่อ ก็ต้องมาหาว่า เกิดขึ้นกับวัคซีนหรือป่าว ซึ่งอาจจะเกิดจากวัคซีนก็ได้ ไม่เกิดก็ได้ เช่น เวียนหัวแล้วเดินตกท่อ หรือ สะดุดตกท่อ”

พญ.กุลกัญญา โชคไพบูลย์กิจ แพทย์ผู้เชี่ยวชาญศูนย์เด็ก (โรคติดเชื้อ) รพ.ศิริราช กล่าวว่า เป็นปกติที่จะมีการรายงานผลที่ไม่พึงประสงค์ ยิ่งระบบดี ยิ่งมีรายงาน เมื่อมีการฉีดวัคซีนในปริมาณ 30 กว่าล้านโดส ในเวลาที่รวดเร็ว อาจจะเป็นการไปฉีดในระหว่างที่โรคบางโรคกำลังก่อตัวขึ้นก็มาใกล้ได้ แต่แม้ว่ามีอาการใกล้เคียงกับการฉีดวัคซีน ก็ต้องมีการสืบสวนก่อน ว่าเกิดจากสาเหตุอะไร

การแข็งตัวของเลือดผิดปกติ ไม่เคยเป็นปัญหาใดๆ ของวัคซีนที่เคยมีมาก่อนเลย อาจเป็นไปได้มากว่ามีเหตุอื่นที่เกิดใกล้กัน เลยสอบสวนไว้ก่อน ในหมู่นักวิชาการก็มองแล้ว ไม่น่าเกี่ยวกัน แต่ก็จะไม่ออกมาบอกก่อน ขอรอผลสอบสวน พร้อมยืนยันว่าไทยมีระบบตรวจสอบเข้มแข็ง รวมทั้งไลน์ หมอพร้อม สถานพยาบาลก็มีการสังเกตอาการหลังฉีด มีคณะผู้เชี่ยวชาญ ที่จะลงไปดูละเอียดถึงสาเหตุว่า เหตุการณ์ที่รายงานมานี้ เกี่ยวกับไม่เกี่ยวกับวัคซีน ขอให้มั่นใจว่าระบบหลังบ้านเรา ดี และเข้มแข็ง

ยุโรปก็เหมือนกัน จึงมีการรายงาน การใช้วัคซีน แล้วหยุดชั่วคราว ไทยก็ทำมาหลายครั้ง สืบสวนก่อน ถ้าไม่เกี่ยวข้องกับฉีดก่อน มีการหยุดเป็นประจำ แล้วหยุดแล้ว ไม่เคยเจอเลยว่าเหตุการณ์เหล่านั้นเกิดจากวัคซีน แต่จะต้องทำการสืบสวนต่อไปเรื่อยๆ จนกว่าจะชัดเจน 

ศ.เกียรติคุณ พญ.สมศรี เผ่าสวัสดิ์ นายกแพทยสภา กล่าวว่า ที่ท่านคณบดีศิริราช ศึกษาเรื่องนี้อย่างมาก เห็นด้วยอย่างยิ่งที่ว่าจะให้ชะลอไว้ก่อน ปลอดภัยไว้ก่อนดีกว่าสำหรับประชาชนทั่วๆไป ตัวเองอายุ 81 ปี ถ้าท่านรัฐมนตรีจะให้เป็นหนูทดลอง ก็เต็มใจนะ แต่พอคณะแพทย์มาบอกว่า ยังไม่ชัดเจนว่าผลข้างเคียงที่เกิดขึ้น มีคนโทรมาหาหลายคน ท่านปิยสกลก็โทรมาแต่เช้า ก็สนับสนุนความเห็นของทุกท่าน เพราะผ่านการกลั่นกรองมาแล้วอย่างดี จึงเห็นว่าดีว่าที่จะชะลอไว้ก่อน แต่ไม่ได้บอกว่าเราจะเลิก

ส่วน นพ.เกียรติภูมิ วงศ์รจิต ปลัดกระทรวงสาธารณสุข ยืนยันว่าแอสตราเซเนกายังมีผลที่ดี และยังมีวัคซีนซิโนแวค ที่ฉีดอยู่ และกระทรวงสาธารณสุขน้อมรับการแนะนำ ให้เลื่อนฉีดไประยะสั้น จนกว่าการสืบค้นจะมีความชัดเจน

ข่าวที่เกี่ยวข้อง :

ด่วนสธ.ยกเลิกฉีดวัคซีนโควิด "แอสตร้าเซนเนก้า" ให้นายกฯ-ครม.

LIVE สธ.แถลงด่วน สาเหตุยกเลิก ฉีดวัคซีนแอสตร้าเซนเนก้า ให้นายกฯ-ครม.

เปิดผลข้างเคียง วัคซีนโควิด "แอสตร้าเซนเนก้า" ในต่างประเทศ

อีกประเทศแล้ว เดนมาร์กระงับด่วนวัคซีนแอสตร้าเซนเนก้า

เปิดหลักฐาน อย.ขึ้นทะเบียน “วัคซีนแอสตร้าเซนเนก้า”