นายอนุสรณ์ ธรรมใจ อดีตกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิสภาวิจัยแห่งชาติ สาขาเศรษฐศาสตร์ และ อดีตรองอธิการบดีฝ่ายวิจัยและบริการวิชาการ มหาวิทยาลัยรังสิต ประเมินผลกระทบมาตรการกึ่งล็อกดาวน์ 30 วัน 10 จังหวัดต่อเศรษฐกิจ ตลาดการเงินและระบบสาธารณสุข ว่า มาตรการมีความจำเป็นต่อการป้องกันไม่ให้เกิดการพังทะลายลงของระบบสาธารณสุขในพื้นที่ซึ่งมีการติดเชื้อสูง หากปล่อยให้ระบบสาธารณสุขพังทะลายลงยอดผู้เสียชีวิตจะพุ่งขึ้นทันที การปิดกิจกรรมบางอย่างด้วยมาตรการกึ่งล็อกดาวน์จะช่วยทำให้ระบบสาธารสุขสามารถมีเวลาเตรียมการรับมือกับวิกฤตการณ์โควิด-19 (Covid-19) ขณะที่รัฐบาลต้องเร่งฉีดวัคซีนคุณภาพสูงให้ประชาชน หากสถานการณ์วิกฤติสุขภาพยังไม่มีทีท่าดีขึ้นกว่านี้ สมควรชะลอการเปิด “ภูเก็ตแซนด์บ็อกซ์” และเมืองท่องเที่ยวอื่นๆไปก่อน ผลกระทบในภาคเศรษฐกิจจริง (Real Sector) เกิดขึ้นทันทีแต่ยังจำกัดอยู่ในกิจการรับเหมาก่อสร้าง อสังหาริมทรัพย์ การชะลอตัวลงของโครงการภาครัฐ ร้านอาหาร ธุรกิจค้าปลีก การขนส่งคมนาคม ส่วนผลกระทบต่อตลาดการเงินจะเกิดขึ้นทันทีโดยคาดว่า เงินบาทจะปรับตัวอ่อนค่าลง
ทั้งนี้ การอ่อนค่าของเงินบาทสะท้อนปัจจัยเสี่ยงของเศรษฐกิจไทย เงินทุนไหลออกและเม็ดเงินจากภาคท่องเที่ยวไม่เป็นไปตามที่คาด แม้ส่งออกขยายตัวดีขึ้นแต่ต้องนำเข้าสินค้าทุน เครื่องจักรและวัคซีนจำนวนมากทำให้ไทยจะมีการขาดดุลบัญชีเดินสะพัดไม่ต่ำกว่า 1.5-2 พันล้านดอลลาร์ในปีนี้นับเป็นการขาดดุลครั้งแรกในรอบหลายปี ดุลบัญชีเดินสะพัดเมื่อเทียบกับจีดีพีในไตรมาสแรกปีนี้ติดลบ -1.9% (2.6 พันล้านดอลลาร์) โดยค่าเงินบาทอาจอ่อนทะลุ 32.50 บาทต่อดอลลาร์ได้ในช่วงไตรมาสสาม โดยสัปดาห์ที่ผ่านมาเงินบาทก็อ่อนค่ามากที่สุดในรอบ 13 เดือน การอ่อนค่าของเงินบาทจะไม่ส่งผลให้เกิดแรงกดดันเงินเฟ้อแต่อย่างใดเพราะเศรษฐกิจไทยยังมีกำลังการผลิตส่วนเกิน มี output Gap สูง ส่วนต่างระหว่างกำลังการผลิตที่เกิดขึ้นจริงล่าสุด กับ ประสิทธิภาพที่สามารถผลิตได้จริงค่อนข้างมาก ซึ่ง ตัวเลขนี้ติดลบเยอะ แสดงให้เห็นว่าภาคการผลิตนั้น ผลิตได้น้อยกว่าศักยภาพที่ควรจะเป็น ซึ่งตีความได้ว่า ผลิตน้อยก็เพราะอุปสงค์ภายในอ่อนแอมากๆ มีคนจำนวนหนึ่งยากจนเฉียบพลันจากการว่างงาน อัตราเงินเฟ้อจึงอยู่ในระดับต่ำต่อไปอีกนาน
อย่างไรก็ดี ภาคส่งออกที่ดีขึ้นเป็นปัจจัยบวกต่อเศรษฐกิจไทยแต่จะไม่ได้ประโยชน์เต็มที่นัก ไทยจะยังเผชิญสภาวะอัตราการค้า (Term of Trade) ลดลงในช่วงที่เหลือของปีเช่นที่เกิดขึ้นในไตรมาสแรกปีนี้เนื่องจากราคานำเข้าเพิ่มขึ้นเร็วกว่าราคาส่งออกต่อไป การที่อัตราการค้าย่ำแย่ลงย่อมหมายถึงประเทศไทยได้ประโยชน์ลดลงจากการค้าระหว่างประเทศ เนื่องจากสินค้านำเข้าสูงกว่าสินค้าที่ประเทศส่งออก อย่างไรก็ตาม สิ่งนี้ไม่ส่งผลกระทบต่อบรรษัทข้ามชาติที่ลงทุนในไทยมากนักเมื่อเทียบกับบริษัทไทยเนื่องจากมีเครือข่ายการผลิตในภูมิภาค ธุรกรรมส่วนใหญ่เป็นธุรกรรมที่เกิดขึ้นภายในเครือข่ายของบรรษัทข้ามชาติเอง
ส่วนของตลาดหุ้นนั้น ดัชนีน่าจะปรับตัวลดลงต่อเนื่องจากการเทขายของนักลงทุนต่างชาติและนักลงทุนสถาบัน โดยราคาหุ้นกลุ่มอสังหาริมทรัพย์ รับเหมาก่อสร้างน่าจะปรับตัวลงแรงพร้อมกับกลุ่มค้าปลีกและธุรกิจบริการอาหาร กลุ่มโรงแรมและท่องเที่ยว ส่วนกลุ่มส่งอออก ไม่ว่าจะเป็น กลุ่มเกษตรและอาหาร และ กลุ่มชิ้นส่วนอิเลคทรอนิกส์จะได้รับผลดีจากการฟื้นตัวของกำลังซื้อในตลาดโลกและการอ่อนค่าของเงินบาท มีแนวโน้มดัชนีตลาดหลักทรัพย์ไทยอาจเข้าทดสอบแนวรับที่ 1,550 จุดในสัปดาห์หน้า
อย่างไรก็ตาม สิ่งที่น่าเป็นห่วงมากที่สุด คือ บรรดาผู้ใช้แรงงานรับจ้างรายวันในภาคก่อสร้าง บริการอาหารและร้านค้าปลีกต่างๆจะได้ความเดือดร้อนทางเศรษฐกิจมากถึงขั้นยากลำบากในการดำรงชีพ บางส่วนอาจเดินทางกลับต่างจังหวัดซึ่งอาจเกิดการแพร่กระจายของการติดเชื้อจากสิบจังหวัดที่มีการติดเชื้อสูงไปยังจังหวัดต่างๆทั่วประเทศ การเคลื่อนย้ายของประชาชนติดเชื้อต้องมีการกำกับด้วยมาตรการสาธารณสุขเข้มงวดเพื่อไม่ให้การแพร่ระบาดกระจายไปทั่วประเทศระลอกใหม่อีกครั้งหนึ่ง การกำกับด้วยมาตรการสาธารณสุขด้วยการกักตัว หรือ ล็อกดาวน์ ต้องดำเนินการพร้อมกับมาตรการชดเชยรายได้และอุดหนุนค่าใช้จ่ายอย่างเต็มที่ การจ่ายเงินชดเชยเพียง 50% ของค่าแรงรายวันนั้นไม่เพียงพอต่อการดำรงชีพและช่วยเหลือครอบครัวในต่างจังหวัด
ต้องชดเชยให้อย่างน้อยไม่ต่ำกว่า 75% เป็นเวลาหนึ่งเดือน ต้องจัดสรรงบประมาณช่วยเหลือเพิ่มเติมด้วยมาตรการทางการคลังโดยรัฐบาล ส่วนกิจการหรือผู้ประกอบการในสิบจังหวัดที่ได้รับผลกระทบโดยตรงจากการล็อกดาวน์ครั้งล่าสุดนี้ควรได้รับความช่วยเหลือด้วยมาตรการทางการเงินทั้งการเสริมสภาพคล่องด้วยสินเชื่อไม่คิดอัตราดอกเบี้ยและการพักหนี้สำหรับหนี้ที่มีอยู่เป็นเวลาอย่างน้อย 3-6 เดือนผ่านกลไกธนาคารของรัฐ ส่วนผู้ที่มีสินเชื่อกับธนาคารพาณิชย์หรือกลุ่ม Non-Bank ให้จัดสรรงบช่วยเหลือด้วยการจ่ายดอกเบี้ยแทนให้ผ่านกลไกธนาคารของรัฐ 3-6 เดือนเช่นเดียวกัน เนื่องจากผลกระทบที่เกิดขึ้นเป็นผลกระทบโดยตรงจากมาตรการกึ่งล็อกดาวน์ล่าสุดของรัฐบาล
"เนื่องจากผลกระทบจากวิกฤตการณ์เศรษฐกิจและการมีงานทำมีความยืดเยื้อยาวนาน และ ยังไม่มีความหวังว่าปัญหาทั้งหลายจะสิ้นสุดลงเมื่อไหร่ การแก้ปัญหาอย่างมียุทธศาสตร์ บูรณาการเชิงระบบพร้อมเป้าหมายอย่างชัดเจนมีความสำคัญ นอกจากนี้ต้องสรุปบทเรียนความสำเร็จและความล้มเหลวในช่วงที่ผ่านมาในไทยและต่างประเทศ เพื่อไม่ซ้ำรอยความผิดผลาดอีก ระบบสาธารณสุขที่ต้องดูแลนั้นไม่ใช่เฉพาะสุขภาพกายอย่างเดียว ต้องดูแลสุขภาพใจด้วย เพราะเชื่อว่า จะมีผู้คนจำนวนไม่น้อยที่เครียดมากขึ้น และ อาจนำไปสู่การฆ่าตัวตายได้ สถิติการฆ่าตัวตายจากวิกฤติเศรษฐกิจและสุขภาพอาจสูงกว่าวิกฤติเศรษฐกิจปี 2540 ซึ่งเป็นเรื่องที่สังคมไทยต้องช่วยเหลือกันตามหลักภราดรภาพนิยม"
ข่าวที่เกี่ยวข้อง :