ติดเชื้อโควิดรับยาต้านไวรัสแล้วอาการกลับมาใหม่เพราะอะไร เช็คเลย

ศ.นพ.ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา (หมอธีระวัฒน์) ผู้อำนวยการศูนย์วิทยาศาสตร์สุขภาพโรคอุบัติใหม่ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์เฟซบุ๊กส่วนตัว (ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา Thiravat Hemachudha)โดยมีข้อความว่า

ติดโควิดได้รับยาต้านไวรัสไปแล้ว กลับมาใหม่อีก

การรายงานจากสหรัฐ (preprint) โดยวิเคราะห์ข้อมูลระหว่างวันที่ 1 มกราคม 2022 ถึงวันที่ 8 มิถุนายน 2022 ซึ่งเป็นช่วงของโอมิครอน

รักษาด้วย paxlovid 11,270 รายหรือรักษาด้วย molnupiravir 2,374 ราย ภายในระยะเวลาห้าวันหลังจากมีการติดเชื้อ

การกลับมาใหม่ หรือ rebound มีสามลักษณะคือ 

• มีเชื้อกลับมาใหม่ จากการตรวจ 
• มีอาการกลับมาใหม่ ได้แก่ ไข้ หนาวสั่น ไอ หายใจไม่เต็มอิ่ม เหนื่อยล้า ปวดกล้ามเนื้อปวดหัว เจ็บคอ จมูกคัด น้ำมูกไหล ไม่รับรส กลิ่น อาเจียน ท้องเสีย ผื่น
• ต้องเข้าโรงพยาบาล

ลักษณะที่กลับมาใหม่ไม่แตกต่างกันของการใช้ยา paxlovid หรือ molnupiravir

คนที่มีโรคประจำตัวจะมีการกลับมาใหม่มากกว่า

สำหรับ paxlovid 

• ที่ 7 วัน และ 30 วัน 
• ลักษณะที่หนึ่ง 3.53% และ 5.4%
• ลักษณะที่สอง 2.31 % และ 5.87%
• ลักษณะ ที่ สาม 0.44% และ 0.77%

ติดเชื้อโควิดรับยาต้านไวรัสแล้วอาการกลับมาใหม่เพราะอะไร

สำหรับ molnupiravir 

• ที่ 7 และ 30 วัน
• ลักษณะที่หนึ่ง 5.86% และ 8.59%
• ลักษณะที่สอง 3.75% และ 8.21%
• ลักษณะที่สาม 0.84% และ 1.39%

เมื่อดูผิวเผิน คล้ายกับการใช้ molnuvipavir จะมีการกลับมาใหม่มากกว่า

แต่เมื่อวิเคราะห์ propensity score matching ซึ่งเป็นวิธีจัดการกับ ตัวแปรและปัจจัยต่างๆเพื่อให้มีความน่าเชื่อถือแม่นยำมากขึ้นในการระบุความเสี่ยง
จะพบว่า ความเสี่ยงระหว่างการใช้ยาทั้งสองชนิดนี้ไม่แตกต่างกันแต่ขึ้นกับ ภาวะหรือโรคประจำตัวของผู้ติดเชื้อ

มีโรคหัวใจ ความดันสูง มะเร็งโรคอัมพฤกษ์ โรคปอด โรคไตโรคตับ อ้วน เบาหวาน โรคทางระบบภูมิคุ้มกัน การได้รับการเปลี่ยนถ่ายอวัยวะ รวมถึงการให้ยาต้านภูมิคุ้มกัน 

และไม่เกี่ยวพันกับการได้รับวัคซีนหรือไม่

สาเหตุกลไกของการกลับมาใหม่ “ไม่ทราบแน่ชัด” แต่อาจเกี่ยวเนื่องกับการรักษาไม่สามารถกำจัดไวรัสไปได้อย่างหมดจด หรือไวรัสดื้อยา?

อย่างไรก็ตาม การให้ยาต้านไวรัสอย่างสมเหตุสมผลตามลักษณะของอาการที่เป็นมากขึ้น โดยในคนไทยที่ใช้ฟ้าทะลายโจรแล้วนั้น ไม่ดีขึ้นภายในระยะเวลาสองวัน 

มีความจำเป็นต้องใช้ยาต้านไวรัส เพื่อป้องกันไม่ให้อาการหนักมากขึ้นจนกระทั่งถึงต้องเข้าโรงพยาบาล