ชุดตรวจ ATK ตรวจหาเชื้อก่อโรคโควิด-19 กลายพันธุ์ได้หรือไม่ อยากรู้ดูเลย
คลายข้อข้องใจ ชุดตรวจ ATK ตรวจหาเชื้อก่อโรคโควิด-19 (SARS-CoV-2) กลายพันธุ์ได้หรือไม่ กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ มีคำตอบให้ที่นี่
ประเทศไทยเข้าสู่ช่วงฤดูหนาวซึ่งเป็นช่วงที่สถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 จะกลับมาระบาดอีกครั้งซึ่งที่ผ่านมานั้นสำหรับผู้ที่สงสัยว่า ตนเองจะติดเชื้อโควิดหรือไม่นั้น เมื่อมีอาการไข้ ไอ อ่อนเพลีย สูญเสียความสามารถในการดมกลิ่นและรับรส ก็มักจะใช้วิธีการทดสอบเบื้องต้นด้วยตัวเองโดยใช้ชุดตรวจ ATK ก่อน
อย่างไรก็ดี ประชาชนยังกังขาเกิดความกังวลกันว่า การใช้ชุดตรวจ ATK หรือ Antigen Test Kit ยังจะสามารถใช้ตรวจเพื่อหาเชื้อก่อโรคโควิด-19 (SARS-CoV-2) กลายพันธุ์ได้หรือไม่นั้น ล่าสุด สถาบันชีววิทยาศาสตร์ทางการแพทย์ กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ได้เผยแพร่อินโฟกราฟิก "ชุดตรวจ ATK สามารถตรวจเชื้อไวรัสก่อโรคโควิด-19 (SARS-CoV-2) กลายพันธุ์ได้หรือไม่ ? " ซึ่งสามารถตอบคำถามในเรื่องนี้ได้อย่างดี
ชุดตรวจ ATK หรือ Antigen Test Kit ตรวจจับอะไรในไวรัส ?
ATK หรือ Antigen Test Kit เป็นชุดทดสอบสำหรับตรวจหาเชื้อไวรัส SARS-CoV-2 โดยมีโปรตีนเป้าหมายที่สำคัญสำหรับการตรวจ คือ โปรตีน N หรือ นิวคลีโอแคปซิด (nucleocapsid) นั่นเอง
ทั้งนี้ โปรตีน N เป็นโปรตีนที่เกาะอยู่กับสาย RNA ภายในตัวเชื้อ มีความเสถียรมากกว่า ส่วนโปรตีน S หรือ โปรตีนหนาม ( Spike protein) ซึ่งเป็นส่วนที่กลายพันธุ์ได้ง่าย และทำให้เกิดสายพันธุ์ไวรัสต่าง ๆ ขึ้นในแต่ละระลอกที่ไวรัสระบาดด้วย
แล้ว "โปรตีน N" กลายพันธุ์ได้หรือไม่?
นักวิจัยค้นพบการกลายพันธุ์บางตำแหน่งของโปรตีน N ที่ส่งผลทำให้การเพิ่มจำนวนของเชื้อมากขึ้น แต่ตำแหน่งเหล่านี้มีจำนวนไม่มาก และมักไม่ใช่ตำแหน่งเป้าหมายของชุดตรวจ ATK จึงไม่ส่งผลกระทบต่อประสิทธิภาพของชุดทดสอบในปัจจุบัน
ในขณะที่โปรตีน S นั้นจะพบการกลายพันธุ์ได้เยอะกว่าจึงไม่นิยมนำมาใช้เป็นเป้าหมายการตรวจ เช่น ในเชื้อสายพันธุ์โอมิครอน พบการกลายพันธุ์มากถึง 69-70 ตำแหน่งที่แตกต่างจากสายพันธุ์เดลต้า
สรุป คือ ชุดตรวจ ATK ส่วนใหญ่ยังสามารถตรวจเชื้อ SARS-CoV-2 กลายพันธุ์ได้ เนื่องจากสิ่งที่ชุดทดสอบตรวจจับจากเชื้อมักมีเป้าหมายเป็น "โปรตีน N" ซึ่งมีโอกาสเกิดการกลายพันธุ์ต่ำกว่า โปรตีน S
