วันที่ 2 มิ.ย. 2567 ที่ผ่านมา เป็นวันครบกำหนดที่ “ศาลรัฐธรรมนูญ” ขยายเวลาเป็นครั้งสุดท้าย ให้ “พรรคก้าวไกล” ชี้แจงแก้ข้อกล่าวหาคดียุบพรรค
อันเกิดจากกรณีล้มล้างการปกครองฯ ที่มีต้นตอมาจากการที่พรรคก้าวไกล เสนอนโยบายแก้ไขประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 ทำให้ คณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ขอให้ศาลรัฐธรรมนูญพิจารณาวินิจฉัยเพื่อมีคำสั่งยุบพรรคก้าวไกลดังกล่าว
จากกรณีมีหลักฐานอันควรเชื่อว่า พรรคก้าวไกล (ผู้ถูกร้อง) มีพฤติการณ์กระทำการล้มล้างการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข และเข้าลักษณะกระทำการอันอาจเป็นปฏิปักษ์ต่อการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข อันเป็นเหตุแห่งการยุบพรรคผู้ถูกร้อง ตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. 2560 มาตรา 92 วรรคหนึ่ง (1) และ (2)
ข้อเท็จจริงปรากฏตามคำวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญที่ 3/2567 กกต.จึงขอให้ศาลรัฐธรรมนูญสั่งยุบพรรคผู้ถูกร้อง เพิกถอนสิทธิสมัครรับเลือกตั้งของบุคคลผู้เป็นคณะกรรมการบริหารพรรค (กก.บห.) ผู้ถูกร้อง และห้ามมิให้ผู้ซึ่งดำรงตำแหน่ง กก.บห. ผู้ถูกร้อง และถูกเพิกถอนสิทธิสมัครรับเลือกตั้ง ไปจดทะเบียนพรรคการเมืองขึ้นใหม่ หรือเป็น กก.บห.พรรคการเมือง หรือ มีส่วนร่วมในการจัดตั้งพรรคการเมืองขึ้นใหม่ภายในกำหนด 10 ปี นับแต่วันที่ศาลรัฐธรรมนูญมีคำสั่งยุบพรรค ตาม พ.ร.ป.ว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. 2561 มาตรา 92 วรรคสอง และมาตรา 94 วรรคสอง
ก้าวไกล”ยื่นแจงยุบพรรค
เมื่อวันที่ 4 มิ.ย. 2567 นายพริษฐ์ วัชรสินธุ โฆษกพรรคก้าวไกล เปิดเผยว่า วันนี้เป็นวันสุดท้ายที่ศาลรัฐธรรมนูญให้ยื่นคำชี้แจง ดังนั้นพรรคเตรียมเอกสาร รายละเอียดไว้เรียบร้อยแล้ว โดยจะยื่นให้เสร็จภายในวันนี้ และในวันที่ 9 มิ.ย. จะมีการแถลงข่าวและเผยแพร่รายละเอียดคำชี้แจงทั้งหมดให้สาธารณะได้รับทราบ เพื่อให้ได้เห็นถึงแนวทางต่อสู้คดีของพรรค
ส่วนที่เลือกวันที่ 9 มิ.ย.นั้น เป็นเพราะเป็นเวลาที่สะดวกที่สุด ทุกคนว่างตรงกัน ซึ่งนอกจากการเผยแพร่เอกสาร พรรคยังต้องทำสรุปแนวทางการต่อสู้ในรูปแบบที่จะเข้าใจได้ง่าย และกระชับ จึงต้องใช้เวลาสรุปประเด็นดังกล่าว
ส่วนที่วันที่ 9 มิ.ย. ตรงกับวันเลือกวุฒิสภา (สว.) ระดับอำเภอพอดี มีนัยยะทางการเมืองหรือไม่ นายพริษฐ์ กล่าวว่า ไม่ได้มีนัยยะและเจตนาอะไรที่หวังผล เป็นวันที่ทุกฝ่ายในพรรคสะดวกพอดี
โฆษกพรรคก้าวไกล กล่าวถึงหลักการในคำชี้แจงเป็นไปตามที่เคยยืนยันหรือไม่ว่าความผิดยังไม่สำเร็จ และพรรคไม่ได้มีเจตนาล้มล้างการปกครอง นายพริษฐ์ ตอบว่า ขอให้รอวันที่ 9 มิ.ย. ทีเดียว ที่จะได้ชี้แจงอย่างชัดเจนและละเอียด
“ชัยธวัช”ร่างคำชี้แจงเอง
มีรายงานว่า คำชี้แจงดังกล่าว พรรคก้าวไกลตรวจทานเสร็จภายเมื่อกลางดึกคืนวันที่ 3 มิ.ย. ก่อนที่จะให้เจ้าหน้าที่ฝ่ายกฎหมาย ดำเนินการยื่นต่อศาลรัฐธรรมนูญ ซึ่งคาดว่าพรรคก้าวไกลน่าจะยืนยันหลักการเดิมว่า พรรคไม่ได้มีเจตนาล้มล้างการปกครองฯ และความผิดยังไม่สำเร็จ
การร่างคำชี้แจงครั้งนี้ นำทีมโดย นายชัยธวัช ตุลาธน หัวหน้าพรรค เป็นหลักเพียงคนเดียว แตกต่างจากครั้งที่ผ่านๆ มา ที่มีแกนนำด้านกฎหมาย อย่าง นายณัฐวุฒิ บัวประทุม ส.ส.บัญชีรายชื่อ ช่วยตรวจทานด้วย
ขณะที่สถานการณ์ภายในพรรค แหล่งข่าวระบุว่า มี ส.ส.พรรคก้าวไกลได้พูดคุยกับพรรคอื่น โดยเฉพาะพรรคขั้วตรงข้ามจริง แต่ยังไม่มีใครกล้าแสดงตัว เนื่องจากกังวลข้อครหาเรื่องการเป็น “งูเห่า” อีกทั้งยังมีการกำชับ ส.ส. จากแกนนำพรรคให้เชื่อใจกันและกัน เพราะหากพรรคถูกยุบ ก็มีการเตรียมการไว้รองรับแล้ว
แนวทางก้าวไกลสู้ยุบพรรค
ก่อนหน้านั้น นายชัยธวัช ตุลาธน เคยกล่าวถึงความมั่นใจในการต่อสู้คดีว่า เหตุผลในการต่อสู้คดีมีหลายประเด็น ทั้งเรื่องข้อเท็จจริง ที่ไม่เพียงพอที่จะกล่าวหาว่า กระทำการล้มล้างการปกครอง ถึงขั้นที่จะต้องวินิจฉัยให้ยุบพรรค เป็นแค่ประเด็นหนึ่งเท่านั้น
อย่างไรก็ตาม มีรายงานว่า แนวทางการสู้คดียุบพรรคก้าวไกล จะเน้นใน 4 เรื่อง คือ 1.กระทำโดยไม่เจตนา 2.ได้ส่งนโยบายแก้ไขประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 ให้ กกต. ก่อนการรณรงค์หาเสียงแล้ว แต่ กกต.ไม่คัดค้าน
3.หลังมีคำวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญออกมาที่ให้ยุติการกระทำ ทางพรรคก้าวไกล ก็ได้ถอดนโยบายแก้ ม.112 ออกจากเว็บไซต์แล้วและ 4.พรรคก้าวไกลได้ปฏิบัติตามคำสั่งของศาลรัฐธรรมนูญ ตามคำวินิจฉัยแล้ว
ลุ้นศาลวางไทม์ไลน์คดี
ทั้งนี้ภายหลัง “ศาลรัฐธรรมนูญ” ได้รับคำชี้แจงแก้ข้อกล่าวหาคดียุบพรรค จาก “ก้าวไกล” แล้ว ในวันที่ 5 มิ.ย. 2565 นี้ ต้องรอดูว่าจะมีการเสนอเรื่องนี้ให้ตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ ทั้ง 9 คน ได้พิจารณาหรือไม่
หากเสนอศาลจะวางแนวทางการพิจารณาวินิจฉัยต่อไปอย่างไร จะต้องไต่สวนพยานคนใดเพิ่มเติมหรือไม่
โดยเฉพาะอย่างยิ่ง “ไทม์ไลน์” การตัดสินคดี จะมีความชัดเจนออกมาจากศาลหรือไม่
อย่างไรก็ตาม มีการคาดการณ์ว่า “คดียุบพรรคก้าวไกล” ศาลรัฐธรรมนูญน่าจะนัดฟังคำวินิจฉัยได้ภายในเดือน ส.ค. 2567 นี้
2 แนวทางคดียุบก้าวไกล
สำหรับความเป็นไปได้ในผลคำวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญนั้น มี 2 แนวทางคือ
1.ไม่ยุบพรรคก้าวไกล เนื่องจากพยานหลักฐานไม่เพียงพอ หรือไม่สามารถบ่งชี้ได้ว่า มีพฤติการณ์ตามที่กล่าวหาจริง
2.ยุบพรรคก้าวไกล เนื่องจากปรากฏพยานหลักฐานบ่งชี้ หรือเชื่อได้ว่ามีพฤติการณ์ตามที่ถูกกล่าวหา พร้อมกับตัดสิทธิทางการเมืองกรรมการบริหารพรรค 10 ปี
ได้เวลานับถอยหลังคดี “ยุบพรรคก้าวไกล” ขึ้นอยู่กับศาลรัฐธรรมนูญ จะนัดพิจารณาวินิจฉัยคดีเร็ว หรือ ช้า เท่านั้น...