กว๊านพะเยาเป็นแหล่งน้ำที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม โดยเป็นทั้งแหล่งน้ำดิบสำหรับผลิตน้ำประปาเพื่อการอุปโภคบริโภค แหล่งน้ำเพื่อการเกษตร แหล่งที่อยู่อาศัยของนกน้ำ แหล่งรองรับน้ำเสียจากชุมชนโดยรอบ แหล่งเพาะพันธุ์สัตว์น้ำ และยังเป็นสถานที่ท่องเที่ยวสำคัญของจังหวัดพะเยาและจังหวัดใกล้เคียง ซึ่งในปัจจุบันกว๊านพะเยากำลังเผชิญกับปัญหาที่สำคัญ นั่นก็คือ การตื้นเขินของแหล่งน้ำ และความไม่สมดุลของปริมาณน้ำต้นทุน สำหรับการผลิตน้ำประปาและการทำการเกษตรของประชาชนในพื้นที่โดยรอบ ซึ่งจำเป็นต้องเร่งแก้ไขอย่างเป็นระบบ
เมื่อโครงการพัฒนากว๊านพะเยาสำเร็จ ประชาชนจะได้รับประโยชน์หลายด้าน โดยหลักๆ ได้แก่ การเพิ่มปริมาณน้ำต้นทุนที่สามารถกักเก็บได้มากขึ้น ทำให้มีน้ำเพียงพอสำหรับการผลิตน้ำประปาและการเกษตร ช่วยลดผลกระทบจากภัยแล้ง และเพิ่มความมั่นคงในการใช้น้ำในชีวิตประจำวัน นอกจากนี้ การฟื้นฟูระบบนิเวศและการปรับปรุงคุณภาพน้ำยังช่วยให้แหล่งน้ำมีความสะอาดและเหมาะสมสำหรับการเพาะพันธุ์สัตว์น้ำและการอาศัยของนกน้ำ อีกทั้งการพัฒนาพื้นที่รอบกว๊านพะเยายังส่งเสริมการท่องเที่ยว ซึ่งจะกระตุ้นเศรษฐกิจท้องถิ่นและสร้างรายได้ให้กับชุมชน