รู้จัก "เทโลเมียร์" ต้นเหตุทำให้ “แก่เร็ว ป่วยง่าย”

13 พ.ค. 2567 | 10:35 น.
อัปเดตล่าสุด :13 พ.ค. 2567 | 10:37 น.

รู้จัก เทโลเมียร์ ต้นเหตุทำให้ “แก่เร็ว ป่วยง่าย” : Tricks for Life

เทโลเมียร์” คืออะไร ทำไมจึงเป็นสาเหตุทำให้ “แก่เร็ว ป่วยง่าย”

แม้วันนี้ประเทศไทยจะมีจำนวนผู้ติดเชื้อโควิด 19 ไม่มาก แต่ยังพบการระบาดอยู่ และน้อยคนจะรู้ว่า การติดเชื้อโควิด 19 นี้ นอกจากส่งผลกระทบทำให้เกิดการอักเสบของอวัยวะหลายๆ ส่วนในร่างกายแล้ว ยังส่งผลกระทบไปถึง “เทโลเมียร์” ของคนเราด้วย เพราะมีการศึกษาพบว่าสามารถทำให้เทโลเมียร์สั้นลงอย่างรวดเร็วด้วย

แล้วเราจะมีวิธีป้องกันอย่างไร ถ้าอยากอายุยืน อยากชะลอวัย และอยากปลอดภัยจากโรคต่างๆที่อยู่รอบตัว

การติดเชื้อโควิด 19 จะมีลักษณะคล้ายกับการติดเชื้ออื่นๆคือ ช่วงแรกอาการและการแสดงอาการจะเป็นผลจากตัวเชื้อไวรัสและผลของระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย ช่วงหลังเป็น ผลของระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายเป็นหลักจนบางครั้งอาจทำให้ผู้ป่วยมีอาการรุนแรง ระบบต่างๆในร่างกายล้มเหลวและเสียชีวิตได้ เพราะทำให้เกิดการอักเสบที่รุนแรงและมากผิดปกติ เรียกว่าเป็น “พายุไซโตไคน์”

รู้จัก \"เทโลเมียร์\" ต้นเหตุทำให้ “แก่เร็ว  ป่วยง่าย”

พออวัยวะโดนโจมตีกลุ่มเม็ดเลือดขาวทั้งหลายจะออกมาจัดการกับเชื้อโรคก็ทำให้มีการกระตุ้นที่ผิดปกติเกิดขึ้น ซึ่งขึ้นอยู่กับภาวะร่างกายของแต่ละคนด้วยบางรายที่อ่อนแอมาก การอักเสบก็จะออกมาเยอะ เป็นสาเหตุที่ทำให้ทุกอวัยวะในร่างกายแปรปรวน ซึ่งอาจรุนแรงถึงชีวิตได้

“ศ.ดร.พิเชษฐ์ วิริยะจิตรา  หัวหน้าคณะนักวิจัย Operation BIM  บริษัท เอเชียน ไฟย์โตซูติคอลส์ จำกัด (มหาชน) ให้ข้อมูลว่า “ เทโลเมียร์ ” คือส่วนที่หุ้มส่วนปลายของโครโมโซม ป้องกันไม่ให้รหัสพันธุกรรมบนโครโมโซมเสียหาย และป้องกันไม่ให้ไปเชื่อมเข้ากับโครโมโซมข้างเคียง  เกิดเป็นโครโมโซมผิดปกติ

การศึกษาและเก็บข้อมูลจาก 8 สถาบันในอิตาลี พบว่าผู้ที่หายป่วยจากโควิด 19  จะมีเทโลเมียร์ที่สั้นลงเร็วกว่าปกติ อาการลองโควิดเกิดขึ้นได้ชัดเจน เช่น เหนื่อยอ่อนเพลีย หายใจลำบาก สูญเสียความทรงจำ มีความผิดปกติของการนอนหลับและขาดสมาธิ อาจจะมี 1 อาการหรือมากกว่า และการอักเสบในร่างกายนี้ก็จะมีผลไปทำให้เทโลเมียร์สั้นลง

ศ.ดร.พิเชษฐ์ วิริยะจิตรา

ดังนั้นเมื่อ “เทโลเมียร์” สั้นลงก็ทำให้การทำงานของทุกอวัยวะในร่างกายก็จะเพี้ยนไปหมด จากการเก็บข้อมูลผู้ทีไม่เคยติดโควิด 144 คน จะมีเทโลเมียร์ ประมาณ 10,670 base pairs  และผู้ป่วยที่หายจากโควิด จะมีเทโลเมียร์เฉลี่ย 3,030 base pairs และยังพบว่าผู้ป่วยที่มีเทโลเมียร์สั้นตั้งแต่แรกเริ่ม จะอยู่ที่โรงพยาบาลนานกว่าและมีความผิดปกติที่ปอดมากกว่า หายช้ากว่า

มีรายงานว่าอวัยวะหลายส่วนในร่างกายของมนุษย์จะแก่เร็วขึ้นหลังโควิด โดยส่วนใหญ่เกิดขึ้นในผู้ที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล แต่ก็มีบางส่วนที่พบในผู้ที่มีอาการโควิดเล็กน้อย โดยแก่ไปจากปกติ 3-4 ปี เลยทีเดียว บางทฤษฎีเกี่ยวกับสิ่งที่เป็นสาเหตุของอาการลองโควิด ได้แก่ การคงอยู่ของไวรัส ดังนั้น แทนที่ไวรัสจะมาและไปมันจะเกาะอยู่รอบๆทำให้เกิดการอักเสบ ปัญหาภูมิคุ้มกันทำลายตัวเองและการเปลี่ยนแปลงของไมโครไบโอม

รู้จัก \"เทโลเมียร์\" ต้นเหตุทำให้ “แก่เร็ว  ป่วยง่าย”

เมื่อเทโลเมียร์สั้นลงส่งผลให้เกิดโรคใดได้บ้าง 

รศ. ดร.ปรียา ลีฬหกุล  ผู้เชี่ยวชาญเทโลเมียร์ ที่ปรึกษางานวิจัย APCO ให้ข้อมูลเพิ่มเติมว่า  โรคต่างๆที่จะเกิดขึ้นจากการทำงานของอวัยวะที่ผิดไป จากการที่โดนโจมตีด้วยเชื้อโควิด พอเกิดโรคต่างๆเหล่านี้ก็จะไปกระทบทำให้เทโลเมียร์สั้นลงเร็ว พอเทโลเมียร์สั้นลงเร็วโรคต่างๆก็จะรุนแรงเพิ่มมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็น

  • โรคทางจิตเวช
  • ภูมิคุ้มกันบกพร่อง
  • หลอดเลือดแดงแข็ง
  • โรคหัวใจและหลอดเลือด
  • โรคเกี่ยวกับระบบการเผาผลาญ ได้แก่
  • โรคอ้วน
  • เบาหวาน
  • ความดันโลหิตสูง
  • ตับแข็ง
  • โรคระบบต่อมไร้ท่อได้แก่ ถุงน้ำหลายใบในรังไข่ กลุ่มอาการคุชชิ่ง และ อะโครเมกาลี เป็นต้น

เพราะฉะนั้นใครที่มีต้นทุนที่ดี มีเทโลเมียร์ที่แข็งแรง ถ้าติดเชื้อโควิดแล้วถึงแม้จะโดนทำลายบ้างก็สามารถฟื้นตัวกลับมาได้เร็ว อาจจะมีอาการรุนแรงแค่ 1-2 วัน และโอกาสที่จะเกิดลองโควิดก็น้อยลงด้วย ดังนั้นการดูแลตัวเองดูแลสุขภาพให้แข็งแรงให้เทโลเมียร์ยาวจึงเป็นวิธีป้องกันที่ดีที่สุดเพื่อตั้งรับกับโควิด 19