"นฤมล" มอบนโยบายขับเคลื่อนกรมส่งเสริมการเกษตร ครบรอบ 57 ปี

นางนฤมลภิญโญ สินวัฒน์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เผยภายหลังมอบนโยบายและเปิดงานสัมมนาแนวทางการขับเคลื่อนการดำเนินงานส่งเสริมการเกษตรประจำปีงบประมาณพ.ศ. 2568 และร่วมแสดงความยินดีเนื่องในโอกาสวันคล้ายวันสถาปนากรมส่งเสริมการเกษตรครบรอบ 57 ปีในวันที่ 21 ตุลาคม 2567  กล่าวว่า กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ โดยกรมส่งเสริมการเกษตรมีบทบาทและภารกิจสำคัญซึ่งถือเป็นหน่วยงานหลักที่มีภารกิจหลากหลายครอบคลุมการดูแลและแก้ไขปัญหาความเดือดร้อนของพี่น้องเกษตรกรในทุกพื้นที่ทั่วประเทศ

 

 

ไม่ว่าจะเป็นการสนับสนุนการผลิตการพัฒนาเทคโนโลยีหรือการบรรเทาภัยพิบัติทางธรรมชาติโดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงที่ผ่านมาที่เกิดปัญหาน้ำท่วมในพื้นที่ภาคเหนือเจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตรได้ปฏิบัติหน้าที่อย่างเต็มกำลังในการสำรวจและรายงานข้อมูลความเสียหายของพื้นที่การเกษตรรวมถึงการออกเยี่ยมเยียนให้กำลังใจแก่พี่น้องเกษตรกร

 

สำหรับการดำเนินงานในปีงบประมาณ 2568 กระทรวงเกษตรและสหกรณ์มุ่งเน้นการขับเคลื่อนนโยบายรัฐบาลที่เกี่ยวกับการเกษตรโดยนโยบายหลักที่มุ่งเน้นคือการยกระดับเกษตรดั้งเดิมให้เป็นเกษตรสมัยใหม่ตามแนวคิด “ตลาดนำนวัตกรรมเสริมเพิ่มรายได้” รวมถึงฟื้นฟูนโยบาย “ครัวไทยสู่ครัวโลก” และการเพิ่มมูลค่าสินค้าเกษตรเพื่อยกระดับรายได้ของเกษตรกร

อย่างไรก็ตามยังพร้อมสานต่องานของร้อยเอกธรรมนัสพรหมเผ่าอดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์เพื่อให้การทำงานสามารถขับเคลื่อนได้อย่างต่อเนื่องและพร้อมพัฒนาแนวทางตามสถานการณ์ของประเทศซึ่งได้ให้ความสำคัญใน 2 ประเด็นสำคัญคือ

 

1. เกษตรมูลค่าสูงที่เป็นภารกิจสำคัญของกรมส่งเสริมการเกษตรทั้งในเรื่อง Smart Agriculture การทำเกษตรแม่นยำการส่งเสริมด้านการเพาะปลูกรวมไปถึงการแปรรูปเพื่อต่อยอดการเพิ่มมูลค่าสินค้าเกษตรเป็นต้น

2. การทำเกษตรแบบยั่งยืนที่สอดคล้องกับทิศทางของโลกในปัจจุบันโดยให้ความสำคัญในเรื่องความยั่งยืนของอาหารและความยั่งยืนของภาคเกษตรโดยกรมส่งเสริมการเกษตรได้ส่งเสริมให้มีการจัดการทรัพยากรทางการเกษตรโดยทำการเกษตรที่ใส่ใจสิ่งแวดล้อม (Go Green) ด้วย BCG และ Carbon Credit รวมทั้งการแก้ปัญหา PM 2.5 ที่เป็นปัญหาสำคัญของประเทศและส่งผลกระทบในหลายด้านต้องเร่งรัดแก้ไขปัญหาและลดการเผาในพื้นที่การเกษตรให้ได้มากที่สุด

นอกจากนี้ส่งเสริมเกษตรกรรุ่นใหม่ให้เข้ามาในภาคเกษตรมากขึ้นต่อยอดขยายผลเพื่อให้คนรุ่นใหม่เข้ามาขับเคลื่อนภาคการเกษตรอย่างไรก็ตามด้วยภารกิจที่หลากหลายของกรมส่งเสริมการเกษตรจึงจำเป็นต้องมีการบูรณาการความร่วมมือกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องและขอให้ความสำคัญกับ "การทำงานเชิงรุกบูรณาการร่วมมือและมีส่วนร่วม" ของทุกภาคส่วนซึ่งเชื่อมั่นในศักยภาพของกรมส่งเสริมการเกษตรในการขับเคลื่อนงานพัฒนาการเกษตรให้ก้าวหน้าและแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นได้อย่างมีประสิทธิภาพ 

 

นายพีรพันธ์ คอทอง อธิบดีกรมส่งเสริมการเกษตร  กล่าวเพิ่มเติมว่า ประเทศไทยมีพื้นที่ใช้ประโยชน์ทางการเกษตรกว่า 150 ล้านไร่ เกษตรกรมากกว่า 8 ล้านคน มีอายุเฉลี่ยมากกว่า 50 ปี ล้วนเป็นความท้าทายที่ต้องเผชิญ ดังนั้นแผนงานสำคัญที่จะขับเคลื่อนในปีงบประมาณ 2568 เพื่อยกระดับการเรียนรู้ของเกษตรกรเพื่อมุ่งเน้นการเปลี่ยนพฤติกรรม โดยนักส่งเสริมการเกษตรจะต้องมีข้อมูลเพื่อวิเคราะห์ วิจัยพัฒนาไปสู่เป้าหมาย รักษาสมดุลของสิ่งแวดล้อม ให้เกิดการแลกเปลี่ยนองค์ความรู้ด้วยเหตุผลทางวิทยาศาสตร์

โดยการทดลอง ทดสอบ แก้ไขปัญหา สร้างสังคมเกษตรแห่งการเรียนรู้ และ Renewable ใช้การจัดการทรัพยากรอย่างคุ้มค่า เพื่อไปสู่ 3 แนวคิดหลักที่จะปรับโฉมภาคเกษตรไปสู่อนาคต ได้แก่ 1. เกษตรกรจะต้องปรับตัวปรับตัวเพื่อรองรับการเปลี่ยนแปลง (Adaptive Advantage) ใช้แนวคิดเกษตรกรรมยั่งยืนและระบบการเกษตรที่เท่าทันต่อการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ 2. เปลี่ยนใช้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเข้ามาช่วยการผลิตภาคเกษตร เพื่อให้เกิดความได้เปรียบและเหมาะสมกับพื้นที่ (Labor Intensive to Science and Technology Intensive) รองรับการเปลี่ยนแปลงในธุรกิจการเกษตร (Transformer Agriculture) 3. ปรับจากพืชเชิงเดี่ยวไปสู่พืชที่หลากหลายเพื่อให้ผลตอบแทนเพิ่มขึ้น Single Crop Patterns to Integrate Precision Farming โดยใช้เกษตรแม่นยำ

การขับเคลื่อนจะต้องใช้ 5 กลยุทธ์สำคัญในการช่วยขับเคลื่อน ได้แก่ 1. คนหรือเกษตรกร สร้างทักษะเกษตรกรและพัฒนากระบวนการเรียนรู้ทุกช่วงวัย เพื่อเพิ่มผลิตภาพการผลิตของเกษตรกร รวมถึงแรงงานภาคเกษตรจะต้องเรียนรู้การเกษตรแบบใหม่ นักส่งเสริมการเกษตรจะต้องออกแบบทักษะ หลักสูตรกระบวนการเรียนรู้ ผลิตสื่อการเรียนรู้ และสร้างชุมชนแห่งการเรียนรู้ 2. พื้นที่ หรือ ชุมชน การปรับโครงสร้างการผลิตภาคเกษตรสู่ระบบอาหารและการเกษตรที่ยืดหยุ่นและยั่งยืนตลอดห่วงโซ่คุณค่า เพื่อปรับตัวและบรรเทาผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศโลก โดยการเก็บข้อมูล วิเคราะห์ ออกแบบความเป็นไปได้ ระบุเทคโนโลยีที่ทดสอบ เชื่อมตลาด วางแผนการผลิตการตลาด เพื่อนำไปสู่การเป็นชุมชนแห่งการเรียนรู้

3. งานบริการ พัฒนาระบบโครงข่ายความคุ้มครองทางสังคม เพื่อความมั่นคงด้านอาหาร ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม และความมั่นคงของชาติ การให้บริการขั้นพื้นฐาน สร้างเจตคติหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง  4. ตลาด พัฒนาประสิทธิภาพกลไกตลาด สร้างสินค้าเกษตรให้เกิดความแตกต่าง ไปสู่สินค้าเกษตรมูลค่าสูง เพื่อรองรับการเข้าสู่การตลาดบนโลกดิจิทัล 5. การคุ้มครองทางสังคม พัฒนางานบริการเพื่อการเพิ่มผลิตภาพการผลิตเชิงกลยุทธ์จะเป็นการให้บริการผ่านระบบออนไลน์ มีการบริหารจัดการข้อมูลให้เกิดการใช้ประโยชน์สูงสุดและจะต้องมีการเฝ้าระวังเชิงรุก

รวมถึงความปลอดภัยทางไซเบอร์อย่างจริงจัง การขับเคลื่อนผ่าน 22 โครงการทั้งระบบการเพาะปลูกพืช การจัดการดินเพื่อเพิ่มผลิตภาพของดิน การควบคุมและจัดการโรคแมลงศัตรูพืช การจัดการน้ำเพื่อเพิ่มผลิตภาพของน้ำ การจัดการหลังการเก็บเกี่ยว การจัดการเครื่องจักรกลและเทคโนโลยีเกษตร การปรับตัวและพลิกฟื้นจากผลกระทบโดยเร็ว ความเชี่ยวชาญธุรกิจเกษตร ความร่วมมือและความสัมพันธ์ที่ดีภายในชุมชน และการเปิดใจรับการเรียนรู้สิ่งใหม่ เป็นต้น 

นอกจากนี้ กรมส่งเสริมการเกษตรยังมีภารกิจสำคัญที่ต้องขับเคลื่อน เช่น การขับเคลื่อน 1 ท้องถิ่น 1 สินค้าเกษตรมูลค่าสูง การพัฒนากาแฟ เพื่อเข้าสู่มาตรฐาน SCA การส่งออกกล้วยหอมทอง การทดแทนการนำเข้าข้าวโพดอาหารสัตว์ การส่งเสริม Plant Base food การขับเคลื่อนแม่ฮ่องสอนโมเดล การจัดการศัตรูพืชสำคัญ

เช่น หนอนเจาะทุเรียน ใบด่างมันสำปะหลัง รวมถึงพืชอุบัติใหม่ การลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกภาคเกษตร การพัฒนาสินค้าและผลิตภัณฑ์ โดยเกษตรกรรุ่นใหม่และวิสาหกิจชุมชน การขึ้นทะเบียนผู้ให้บริการภาคเกษตร สื่อและกระบวนการเรียนรู้สมัยใหม่ และการปรับโครงสร้างการผลิตสู่เกษตรมูลค่าสูง (Zoning by Agri Map) เป็นต้น นับเป็นความท้าทายที่กรมส่งเสริมการเกษตรจะต้องขับเคลื่อนเพื่อเปลี่ยนแปลงไปสู่สิ่งที่ดีกว่าผ่านนักส่งเสริมการเกษตรทั่วประเทศ เพื่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในภาคเกษตรต่อไป