นายสัตวแพทย์สรวิศ ธานีโต อธิบดีกรมปศุสัตว์ เผยกับ “ฐานเศรษฐกิจ” ว่า ด้วยสถานการณ์การระบาดของโรคกาฬโรคแอฟริกาในม้า (African horse plagueหรือ African horse sickness) ในท้องที่อำเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา กรมปศุสัตว์จึงได้รายงานไปยังองค์การสุขภาพสัตว์โลก (OIE) ซึ่งโรคระบาดสัตว์ชนิดดังกล่าวสามารถแพร่กระจายไปอย่างกว้างขวางได้
โดยมีสาเหตุจากการนาสัตว์ป่วยหรือสัตว์ที่เป็นพาหะของโรคหรือซากสัตว์ซึ่งป่วยหรือตายด้วยโรคระบาดดังกล่าวไปยังท้องที่ต่าง ๆ และเพื่อเป็นการป้องกันไม่ให้โรคระบาดสัตว์ชนิดดังกล่าวมีโอกาสแพร่กระจาย ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อการเลี้ยงม้า ลา ล่อ และอูฐในประเทศ
อาศัยอำนาจตามความในมาตรา6 และมาตรา31 แห่งพระราชบัญญัติโรคระบาดสัตว์ พ.ศ. 2558 อธิบดีกรมปศุสัตว์จึงออกประกาศไว้ ดังต่อไปนี้
ข้อ 1 ให้ชะลอการนำเข้า ส่งออก หรือนาผ่านราชอาณาจักรซึ่งสัตว์หรือซากสัตว์ประเภทม้า ลา ล่อ และอูฐ ไว้เป็นการชั่วคราวจนกว่าจะมีประกาศเปลี่ยนแปลง
ข้อ 2 ประกาศฉบับนี้ให้มีผลใช้บังคับตั้งแต่วันประกาศในราชกิจจานุเบกษาเป็นต้นไป
นายสัตวแพทย์สรวิศ กล่าวอีกว่า ในวันเดียวกันนายธัญญา เนติธรรมกุล อธิบดีกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ลงนามในประกาศกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช เรื่อง กำหนดชนิดสัตว์ป่า ซากสัตว์ป่า และผลิตภัณฑ์จากซากสัตว์ป่า ที่ไม่พิจารณาอนุญาตให้นำเข้าส่งออกโดยที่มีการระบาดของโรคกาฬโรคแอฟริกาในม้า (African Horse Sickness; ACHS)ในพื้นที่จังหวัดนครราชสีมา ทำให้ม้าในฟาร์มเลี้ยงที่อยู่ในพื้นที่ดังกล่าวล้มตายเป็นจำนวนมาก
โดยผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการจากสถาบันสุขภาพสัตว์แห่งชาติ ยืนยันว่าสาเหตุมาจากโรคกาฬโรคแอฟริกาในม้า เกิดจากเชื้อไวรัส RNA ชนิดไม่มีเปลือกหุ้มในวงศ์ Reoviridae สกุล Orbivirus สัตว์ที่ไวต่อโรคนี้ ได้แก่ ม้า ลา ล่อ และม้าลาย เชื้อไวรัสจะทำให้สัตว์แสดงอาการป่วยรุนแรงและตาย โดยมีแมลงดูดเลือดเป็นพาหะนำเชื้อไวรัสซึ่งการระบาดของโรคนี้เกิดขึ้นในประเทศไทยเป็นครั้งแรกและยังไม่ปรากฏสาเหตุที่แน่ชัดต่อการเกิดโรคดังกล่าว
กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช จึงอาศัยอำนาจตามความในมาตรา 23 และมาตรา 116 แห่งพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ. ศ. 2562 ประกอบกับประกาศกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ลงวันที่ 12 เมษายน พ. ศ. 2560 เรื่อง กำหนดชนิดสัตว์ป่าซากของสัตว์ป่าและผลิตภัณฑ์ที่ทำจากซากของสัตว์ป่าที่ห้ามนำเข้าหรือส่งออกซึ่งออกตามความในมาตรา 23 วรรคหนึ่ง แห่งพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2535 กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช จะไม่พิจารณาอนุญาตให้นำเข้าส่งออกซึ่งสัตว์ป่า ซากสัตว์ป่า และผลิตภัณฑ์จากซากสัตว์ป่า ตามประกาศกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ดังกล่าว เพื่อเป็นการป้องกันการระบาดของโรคกาฬโรคแอฟริกาในม้าเป็นการชั่วคราวจนกว่าจะมีการประกาศเปลี่ยนแปลง ดังนี้
กลุ่มที่ 1 ชนิดสัตว์ป่า ซากของสัตว์ป่า และผลิตภัณฑ์ที่ทำจากซากของสัตว์ป่า ตามบัญชีท้ายอนุสัญญาว่าด้วยการค้าระหว่างประเทศซึ่งชนิดสัตว์ป่าและพืชป่าที่ใกล้สูญพันธุ์ (CITES) วงศ์ม้า (Family) ลำดับที่ 257 ถึงลำดับที่ 265
กลุ่มที่ 2 ชนิดสัตว์ป่าและซากสัตว์ป่าที่มิใช่สัตว์ป่าสงวนหรือสัตว์ป่าคุ้มครองและไม่ใช่สัตว์ป่าบัญชีท้ายอนุสัญญาว่าด้วยการค้าระหว่างประเทศซึ่งชนิดสัตว์ป่าและพืชป่าที่ใกล้สูญพันธุ์ไซเตส (CITES) สัตว์ป่าจำพวกเลี้ยงลูกด้วยนม (MAMMALS)
ลำดับที่ 6 ยีราฟทุกชนิดในสกุล Giraffa (Giraffa spp.),ลำดับที่ 7 ม้าลายเบอร์เซลล์ (Equus burchelli) และลำดับที่ 8 ม้าลายควากกา (
อนึ่ง ขั้นตอนการนำเข้าสินค้าปศุสัตว์ภายใต้พระราชบัญญัติโรคระบาดสัตว์