"หมอธีระ" เผย Superspreader มีกี่แบบ พร้อมกระตุ้นไทยต้องช่วยกำราบ"โควิด"ระลอก2ให้สงบ
"หมอธีระ"ตอบคำถาม Superspreader ทั่วโลกมีกี่แบบ ย้ำรัฐต้องเร่งขยายบริการตรวจ"โควิด"ให้ครอบคลุม พร้อมวอนให้กลุ่มเสี่ยง-ผู้ที่มีอาการไข้ต้องหยุดเรียน-หยุดงานไปตรวจ
รศ.นพ.ธีระ วรธนารัตน์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊ก "Thira Woratanarat " เกี่ยวกับสถานการณ์แพร่ระบาดเชื้อไวรัสโควิด - 19 โดยได้ไขข้อสงสัยในเรื่อง Superspreader ทั่วโลกมีลักษณะแบบใดบ้าง? และได้อธิบายคำตอบ ดังต่อไปนี้
จากข้อมูลวิชาการจนถึงปัจจุบัน มีรายงานเกี่ยวกับ Superspreader อยู่ 41 ชิ้นครับ การที่คนติดเชื้อคนหนึ่ง แพร่ไปให้คนจำนวนมากนั้น เกิดขึ้นอยู่ 2 ลักษณะใหญ่ๆ คือ เป็นการแพร่กระจายในสังคมวงกว้าง (societal superspreading event) กับการแพร่กระจายในคนหมู่มากที่อยู่ในสถานที่จำเพาะ (isolated superspreading event)
แบบแรกคือการแพร่กระจายในสังคมวงกว้าง เกิดได้หลายแบบ เช่น
"พิธีทางศาสนา" ดังที่เห็นในประเทศเกาหลีใต้ อเมริกา เยอรมัน เนเธอร์แลนด์ สิงคโปร์ และฮ่องกง
"หอพักคนงาน" ดังที่เห็นในสิงคโปร์
"อาคารที่ทำงาน" เช่นในสิงคโปร์ และจีน
"โรงงานเกี่ยวกับอาหาร" ดังที่เห็นจากเยอรมัน อเมริกา สหราชอาณาจักร และกานา
"โรงเรียน" เช่นในนิวซีแลนด์ สิงคโปร์ ฝรั่งเศส และอิสราเอล
"สถานที่ช็อปปิ้ง" เช่นในสิงคโปร์
"โรงพยาบาล" ดังที่เห็นจากเกาหลีใต้ ญี่ปุ่น และจีน
"ผับบาร์" เช่นในญี่ปุ่น สวิส นิวซีแลนด์ ออสเตรีย เยอรมัน และฮ่องกง
"สถานที่ประชุม" เช่นในอเมริกา และญี่ปุ่น
"สถานที่แข่งขันกีฬา" เช่นในเกาหลีใต้ และญี่ปุ่น
"โรงอาหารหรือร้านอาหาร" เช่นในสิงคโปร์ และจีน
"การเดินทางบนเครื่องบิน" เช่นเครื่องบินจากดูไบไปฮ่องกง
"รีสอร์ตสกี" ดังที่เห็นจากฝรั่งเศส
"งานศพ" เช่นในอินเดีย
"งานแต่งงาน" เช่นในฮ่องกง
"รถบัสโดยสารประจำทาง" เช่นในประเทศจีน
และ "ครัวเรือนที่อยู่กันเป็นครอบครัวใหญ่" เช่นในประเทศจีน
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง
เปิด Timeline ผู้ติดเชื้อโควิดรายใหม่
โฆษกศบค. เผย นายกฯสั่งสธ.เตรียมเกณฑ์ "ล็อกดาวน์" หลายจังหวัดและทั่วประเทศ
ยังไม่ห้ามจัดเคาท์ดาวน์ "อนุทิน" มั่นใจหน้ากากอนามัยไม่ขาดแคลน
ส่วนแบบที่สอง คือการแพร่กระจายในสถานที่จำเพาะนั้น เกิดขึ้นในเรือ ในเรือนจำ และในสถานที่ดูแลผู้สูงอายุ โดยมีรายงานจากหลากหลายประเทศทั้งจากอเมริกา ฝรั่งเศส เยอรมัน อิตาลี และสก็อตแลนด์
ไม่ว่าจะเป็นแบบแรกหรือแบบที่สอง ล้วนทำให้เกิดการแพร่กระจายวงกว้างได้ตั้งแต่หลักสิบไปถึงหลายพันคนครับ
ปัจจุบันสถานการณ์ในไทยเราเป็นการระบาดซ้ำ ระบาดระลอกสอง ระบาดใหม่ หรือระบาดอีกครั้ง (ใส่ 4 คำเลย จะได้ดิ้นไปไหนไม่ได้อีก) จำนวนคนติดเชื้อที่ตรวจพบนั้นเป็นเพียงส่วนเดียวของผู้ติดเชื้อที่มีอยู่ ดังนั้นจึงมีโอกาสที่มีผู้ติดเชื้อที่ติดโดยไม่รู้ตัว ทั้งมีอาการและไม่มีอาการ กระจายอยู่ในชุมชนต่างๆ หลายต่อหลายจังหวัดทั่วประเทศได้
จึงเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่งที่ "ประชาชนทุกคน"ต้องใส่หน้ากากเวลาออกไปใช้ชีวิตนอกบ้านครับ
รัฐต้องเร่งขยายบริการตรวจให้ครอบคลุมอย่างต่อเนื่อง รณรงค์ให้คนที่มีประวัติเสี่ยงมาตรวจ รวมถึงคนที่มีอาการไข้หวัดทุกคนควรสงสัยไว้ก่อนว่ามีโอกาสเป็นโควิด ดังนั้นต้องหยุดเรียนหยุดงานและไปตรวจครับ
ในระยะถัดจากการระบาดซ้ำตอนต้น จะมีโอกาสแพร่ขยายวงมากขึ้น ใน 3 ที่หลักๆ ได้แก่
หนึ่ง การแพร่กันในหมู่สมาชิกครอบครัว
สอง การแพร่กันในสถานที่บริการที่มีคนจำนวนมากอยู่ร่วมกัน เช่น ตลาด ซูเปอร์มาร์เก็ต ช็อปปิ้งมอลล์ (โดยเฉพาะอย่างยิ่งตอนจัดโปรโมชั่น/เซลล์) งานเลี้ยงต่างๆ งานแสดงต่างๆ ผับ บาร์ คาราโอเกะ รวมถึงโรงพยาบาล และสถานที่ดูแลผู้สูงอายุ ดังนั้นในโรงพยาบาลและสถานที่ดูแลผู้สูงอายุ จึงควรพิจารณาตรวจโควิดก่อนรับผู้ป่วยเข้ามานอนรักษาตัวในรพ. และก่อนที่จะรับผู้สูงอายุเข้ามาดูแล
สาม การแพร่ในที่พักอาศัยแบบรวม เช่น คอนโด อพาร์ตเมนท์ โรงแรม
จากวันนี้ถึงมกราคม 2564 คือช่วงเวลาที่เราต้องช่วยกันกำราบระลอกสองนี้ให้สงบลงให้ได้