21 ธันวาคม 2563 ที่กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) นพ.วิชาญ ปาวัน ผู้อำนวยการสถาบันป้องกันควบคุมโรคเขตเมือง กรมควบคุมโรค แถลงสถานการณ์ผู้ป่วยโควิด อ.เมือง จ.สมุทรสาคร ว่า สำหรับรายงานความคืบหน้าผู้ติดเชื้อโควิดในพื้นที่จ.สมุทรสาคร ล่าสุดช่วงเช้าวันที่ 21 ธ.ค.พบ 821 ราย โดยผู้ป่วยเข้ารับการรักษาที่ รพ.เอง และติดตามผู้สัมผัส 33 ราย อย่างไรก็ตาม ตรวจทั้งหมด 4,688 ราย โดยผลออกมาแล้ว 1,861 ราย และยังเหลือรออีก 2,600 ราย ซึ่งในช่วงบ่ายอาจจะมีการปรับตัวเลขเพิ่มมากขึ้น
ทั้งนี้ ขออย่ากังวลกระบวนการตัวเลข เพราะเกิดจากการค้นหาเพิ่มเติม และในทางระบาดถือเป็นสัญญาณที่ดี เพราะมีการเฝ้าระวังและค้นพบผู้ติดเชื้อเพื่อทำการควบคุมโรคและรักษาต่อไป
ขณะที่ภาพรวมการระบาดของโควิด-19 ในพื้นที่สมุทรสาครนั้น จากการดูแผนที่การระบาดและวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้นขณะนี้เป็นที่ค่อนข้างชัดเจนว่า จุดตั้งต้นของการระบาดอยู่ที่ตลาดกลางกุ้ง ซึ่งเป็นตลาดกุ้งเลี้ยง ไม่ใช่อาหารทะเลทั้งหมด หลังจากนั้นน่าจะมีการระบาดเป็นวงเฉพาะในกลุ่มแรงงานเมียนมา ซึ่งสมมติฐานสาเหตุการระบาดทางระบาดวิทยา โดยผู้เชี่ยวชาญหลายฝ่าย ได้ให้ความเห็นค่อนข้างจะสอดคล้องกันว่า น่าจะมีจุดเริ่มต้นมาจากแรงงานเมียนมาเนื่องจากการค้นหาหรือการตรวจเช็คพบว่า มีการติดเชื้อมากกว่า 90% ในกลุ่มแรงงานเมียนมา
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
"หมอยง"ไขข้อข้องใจโอกาสติดเชื้อ "โควิด"จาก "อาหารทะเล"พร้อมแนะวิธีกินให้ปลอดภัย
"สระบุรี"ยืนยันติดเชื้อโควิดใหม่ 3 ราย
จึงเป็นไปได้ว่า อาจจะมีการเคลื่อนย้ายแรงงานต่างด้าวมาจากต่างประเทศในช่วงที่มีการระบาด และเข้าสู่จังหวัดสมุทรสาคร และเพื่อเป็นการพิสูจน์สมมติฐานดังกล่าว จึงอยู่ระหว่างถอดรหัสพันธุกรรมเพื่อดูความเชื่อมโยงว่าเชื้อที่พบนั้นเป็นการเชื่อมโยงพื้นที่ใด
นพ.วิชาญ กล่าวว่า สาเหตุที่เกิดการแพร่ระบาดวงกว้างในกลุ่มแรงงานเมียนมานั้นเพราะพฤติกรรมการอยู่ร่วมกันอย่างหนาแน่นในพื้นที่พักอาศัย มีพฤติกรรมติดต่อระหว่างวันโดยไม่สวมหน้ากาก อนามัย ไม่ล้างมือ จึงน่าจะเป็นสาเหตุหลักในการแพร่ระบาดในวงกว้างในกลุ่มนี้ ดังนั้นจึงอยู่ระหว่างค้นหาคนเสี่ยงในกลุ่มแรงงานต่างด้าวทั้งในจ.สมุทรสาคร และพื้นที่ต่างๆ และอาจจะทำให้เจอตัวเลขผู้ป่วยเพิ่มขึ้น ขออย่าตกใจเพราะสะท้อนถึงมาตรการควบคุมโรคยังทำงานอยู่ ทั้งนี้ เมื่อเจอรายงานเคสตามที่ต่างๆ ขอให้ตั้งสติ ประเมินความเสี่ยงตัวเอง และสนใจมาตรการป้องกันตัวเองคือสวมหน้ากากอนามัย ล้างมือ การรักษาระยะห่าง ไม่เข้าสถานที่แออัด และสังเกตอาการตนเอง หากมีอาการทางเดินหายใจ จมูกไม่ได้กลิ่น ลิ้นไม่รับรส ขอให้สวมหน้ากากอนามัยและไปพบแพทย์ ยกการ์ดให้สูงเข้าไว้
เมื่อถามถึงการคาดการณ์ระยะเวลาที่ใช้ในการควบคุมการระบาดในรอบนี้ นพ.วิชาญ ระบุว่า ขณะนี้อยู่ระหว่างการตรวจเชิงรุกใน 7 พื้นที่ ซึ่งครอบคลุมประชากรประมาณ 10,300 ราย และข้อมูลจากจังหวัดที่มีแรงงานต่างด้าว ผลน่าจะออกในสัปดาห์หน้า ซึ่งจะเป็นข้อมูลสำคัญในการนำมาใช้วิเคราะห์ข้อมูลการระบาดว่า จะเป็นไปอีกนานแค่ไหน หากในจำนวนนี้ ไม่พบผู้ติดเชื้อเพิ่มเติมก็จะชัดว่าตีวงการระบาดอยู่ที่จังหวัดสมุทรสาคร
ดังนั้น ระยะเวลาที่จะใช้ในการควบคุมโรคก็จะเหมือนกับที่ นพ.เกียรติภูมิ วงศ์รจิต ปลัดกระทรวงสาธารณสุข ได้ให้ข้อมูลไว้ว่าจะใช้เวลาประมาณ 2-4 สัปดาห์ แต่หากในกลุ่มที่เราค้นหาเชิงรุกพบผู้ป่วยเพิ่มมากขึ้น ระยะเวลาที่จะใช้ในการควบคุมโรคก็จะขยายออกไปมากกว่า 4 สัปดาห์
ทั้งนี้ สำหรับพื้นที่ 7 จังหวัดที่มีการตรวจเชิงรุก 10,300 ราย คือ 7 จังหวัดที่เป็นลูกค้าตลาดกลางกุ้ง คือ 1.ตลาดทะเลไทย จ.สุพรรณบุรี 2.ตลาดแม่พวง แม่ค้าอาหารทะเลและผู้สงสัยหรือมีอาการ จ.สมุทรสงคราม 3.หอพักบริเวณตลาดไทยยูเนี่ยน จ.สมุทรสาคร และประจวบคีรีขันธ์ 4.บ้านเอื้ออาทรท่าจีน จ.ราชบุรี 5.ตลาดเคหะนาดี จ.กาญจนบุรี 6.ตลาดโกรกกราก จ.เพชรบุรี และ 7.ตลาดนัดและหอพัก มหาชัยนิเวศ จ.นครปฐม และสมุทรสาคร
เมื่อถามถึงลักษณะของการพบผู้ติดเชื้อในกลุ่มแรงงานต่างด้าวของไทย กับของประเทศสิงคโปร์ที่เคยเกิดขึ้น มีความแตกต่างกันหรือไม่นั้น นพ.วิชาญ กล่าวว่า มีบริบทแตกต่างกันมากโดยแรงงานต่างด้าวในสิงคโปร์จะเป็นบุคคลเดี่ยว ไม่มีครอบครัว แต่แรงงานต่างด้าวในประเทศไทยจะอยู่กันใกล้ชิดเป็นครอบครัว เพื่อนฝูง จึงเปรียบเทียบกันได้ยาก แต่สามารถนำมาตรการควบคุมป้องกันโรคมาปรับใช้กันได้ โดยหลักการตอนนี้เราไม่สามารถนำคนติดเชื้อแต่ไม่มีอาการทั้งหมดเข้ามารักษาที่รพ.ได้ ในทันที
ดังนั้น จะตีวงและแยกเอาผู้ติดเชื้อมีอาการเข้ารักษาในรพ. ส่วนผู้ติดเชื้อไม่มีอาการให้อยู่ในจุดทีมอนิเตอร์ได้ ส่วนผู้ที่ยังไม่ติดเชื้อก็แยะเพื่อสังเกตต่อไป เป็นต้น