วันนี้ (24 ต.ค.63) กระทรวงต่างประเทศได้เผยแพร่เอกสารชี้แจง กรณี "สำนักงานข้าหลวงใหญ่เพื่อสิทธิมนุษยชนแห่งองค์การสหประชาชาติ" เผยแพร่แถลงข่าวร่วมของผู้เสนอรายงานพิเศษฯ ใน 3 ด้านของสิทธิเสรีภาพ และข้อเรียกร้องต่อรัฐบาลไทยเกี่ยวกับสถานการณ์การชุมนุมในประเทศไทย มีเนื้อหาดังนี้
เมื่อวันที่ 22 ตุลาคม 2563 สำนักงานข้าหลวงใหญ่เพื่อสิทธิมนุษยชนแห่งองค์การสหประชาชาติ (The Office of the High Commissioner for Human Rights: OHCHR) ได้เผยแพร่แถลงข่าวร่วม (News Release) ของผู้เสนอรายงานพิเศษฯ ใน 3 ด้านของสิทธิเสรีภาพ และข้อเรียกร้องต่อรัฐบาลไทยเกี่ยวกับสถานการณ์การชุมนุมในประเทศไทย นั้น
กระทรวงการต่างประเทศขอเรียน ดังนี้
1. ผู้เสนอรายงานพิเศษเป็นผู้เชี่ยวชาญอิสระที่มีหน้าที่ติดตามสถานการณ์ในประเทศต่าง ๆ โดยเป็นกลไกพิเศษภายใต้คณะมนตรีสิทธิมนุษยชนแห่งสหประชาชาติ ซึ่งประกอบด้วยผู้เสนอรายงานพิเศษในประเด็นต่าง ๆ ผู้เชี่ยวชาญอิสระ และคณะทำงานต่าง ๆ
2. ข้อห่วงกังวลที่ปรากฏในแถลงข่าวร่วม อาทิ เรื่องการจับกุม การใช้น้ำฉีดแรงดันสูงเพื่อสลายการชุมนุม การประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินที่มีความร้ายแรง ฯลฯ ได้รับการชี้แจงในการบรรยายสรุปต่อคณะทูตและองค์การระหว่างประเทศแล้ว เมื่อวันที่ 20 ตุลาคม 2563 ที่กระทรวงการต่างประเทศ ซึ่งปลัดกระทรวงการต่างประเทศบรรยายสรุปและตอบคำถามร่วมกับโฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี และรองโฆษกสำนักงานตำรวจแห่งชาติ โดยผู้แทนสำนักงาน OHCHR ประจำประเทศไทย ได้เข้าฟังด้วย
3. ในวันเดียวกันกับที่มีการเผยแพร่แถลงข่าวร่วม (22 ตุลาคม 2563) เอกอัครราชทูตผู้แทนถาวรประจำสหประชาชาติ ณ นครเจนีวา ได้หารือกับนาง Michelle Bachelet ข้าหลวงใหญ่สิทธิมนุษยชนแห่งองค์การสหประชาชาติ ผ่านการสื่อสารทางไกล เกี่ยวกับสถานการณ์ชุมนุมในประเทศไทย และการแถลงข่าวร่วมข้างต้น เพื่อชี้แจงเพิ่มเติม โดยเฉพาะการยกเลิกประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินที่มีความร้ายแรงฯ เมื่อวันที่ 22 ตุลาคม 2563 และได้ย้ำว่า
(1) ไทยยึดมั่นในพันธกรณีระหว่างประเทศ โดยเฉพาะกติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง (International Covenant on Civil and Political Rights - ICCPR)
(2) รัฐบาลไทยรับมืออย่างสมดุลระหว่างข้อเรียกร้องของผู้ชุมนุมกับความต้องการของคนส่วนใหญ่ที่เป็นพลังเงียบ (silent majority) และ
(3) ที่สำคัญคือกระบวนการทางยุติธรรมและศาลมีความเป็นอิสระ โดยล่าสุดศาลมีคำสั่งยกเลิกคำร้องของกระทรวงดิจิทัลฯ เพื่อปิดสื่อบางแห่งแล้ว
4. ระหว่างวันที่ 22-23 ตุลาคม 2563 มีสำนักข่าวบางแห่ง ได้รายงานข่าวเรื่องท่าทีของกลุ่มผู้เสนอรายงานพิเศษฯ โดยสรุปเนื้อหาคลาดเคลื่อนว่า กลุ่มผู้เสนอรายงานพิเศษฯ เรียกร้องให้รัฐบาลไทยปล่อยตัว “ทุกคน” โดยไม่มีเงื่อนไข แต่ข้อเท็จจริง คือ เรียกร้องให้ปล่อยตัว “บุคคลที่ถูกจับกุมเพียงเพราะใช้เสรีภาพขั้นพื้นฐาน” (ผู้ชุมนุมทั่วไป) ซึ่งมีความหมายที่แตกต่างอย่างมีนัยสำคัญ