เสนอจ่าย 20 ล.บุคลากรการแพทย์เสียชีวิตจากหน้าที่-ติดโควิด-19

นายอนุสรณ์ ธรรมใจ อดีตกรรมการนโยบายและกำกับการบริหารหนี้สาธารณะ กระทรวงการคลัง และ อดีตคณบดีคณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต เปิดเผยว่า รัฐบาลโดยกระทรวงสาธารณสุขควรเพิ่มเงินพิเศษให้กับเจ้าหน้าที่ของรัฐโดยเฉพาะบุคลากรทางการแพทย์ในช่วงเวลาที่ต้องทำงานอย่างหนัก ทำงานด้วยความยากลำบากและมีความเสี่ยง และควรจ่ายค่าชดเชยให้กับบุคลากรทางการแพทย์ในกรณีเสียชีวิตจากการปฏิบัติหน้าที่และติดเชื้อโควิด-19 (Covid-19) ครอบครัวละ 20 ล้านบาท 

ทั้งนี้  เห็นด้วยในการสั่งวัคซีนเพิ่มเติม 150 ล้านโดสและเปิดเสรีให้ใช้วัคซีนได้หลากหลายยี่ห้อ และควรเร่งดำเนินการฉีดวัคซีนให้ได้อย่างน้อย 70% ของประชากรไทยภายในเดือนกรกฎาคม หากยังคงฉีดวัคซีนในอัตราปัจจุบันไม่ถึง 50,000 โดสต่อวัน คาดว่าอาจต้องใช้เวลาไม่ต่ำกว่า 5-6 ปีจึงสามารถใช้ชีวิตปกติได้  นอกจากนี้รัฐบาลควรให้แรงจูงใจทางด้านภาษีและการหักลดหย่อนภาษีให้กับบุคคลหรือเอกชนที่ได้ช่วยเหลือกิจการสาธารณสุขของประเทศเพื่อรับมือระบาดระลอกสามและระลอกสี่

และให้ Tax Credit กับเอกชนที่ช่วยจัดหาวัคซีนและฉีดวัคซีนแล้ว รัฐบาลควรประกาศจ่ายเงินชดเชยให้ครอบครัวของผู้เสียชีวิต 8-12 ล้านบาท หากพิสูจน์ว่าเสียชีวิตจากการฉีดวัคซีน Covid-19 เพื่อสร้างความมั่นใจในการฉีดวัคซีน เนื่องจากความน่าจะเป็นของการเสียชีวิตจากการฉีดวัคซีนนั้นต่ำมากๆ รัฐบาลอาจไม่ต้องจ่ายเงินชดเชยส่วนนี้เลย แต่จะทำให้ประชาชนลดความวิตกกังวลหากเกิดเหตุการณ์ไม่พึงปรารถนาขึ้น

การสร้างความเชื่อมั่นให้กับประชาชนจะทำให้การเดินหน้าฉีดวัคซีนอย่างทั่วถึงได้เร็วขึ้น และต้องเร็วพอที่จะไม่ทำให้เกิดเชื้อกลายพันธุ์ในประเทศไทยหรือมีการนำเชื้อกลายพันธุ์เข้ามาในประเทศเพิ่มเติม การพัฒนาระบบข้อมูลสุขภาพและสาธารณสุขรายบุคคล รายชุมชน ระบบคัดกรองและหลักเกณฑ์เพื่อพิจารณาว่า ประชาชนแต่ละบุคคลควรฉีดวัคซีนชนิดใดยี่ห้อใด แล้วมีความปลอดภัยสูงสุด และประสิทธิภาพสูงสุดในการป้องกันการแพร่ระบาดเป็นสิ่งสำคัญเร่งด่วนที่ต้องดำเนินการ

อย่างไรก็ดี มองว่าชีวิตคนไทยไม่ควรถูกทดสอบโดยวัคซีนที่ผลิตไม่ได้มาตรฐานดีพอ หรือใช้ของถูกคุณภาพต่ำมาบริการประชาชน คนไทยไม่ว่าจะอยู่ในฐานะใด ยากดีมีจนอย่างไร ต้องได้รับวัคซีนคุณภาพสูงและได้มาตรฐานเท่านั้น หากมีการดำเนินการสั่งซื้อไปแล้ว พบในภายหลังการผลิตไม่ได้มาตรฐานหรือมีความเสี่ยงต่อสุขภาพของประชาชน ให้เอาไปทำลายทิ้งเสีย ไม่ต้องเสียดาย

ส่วนความเสียหายทางงบประมาณค่อยมาตั้งคณะกรรมการสอบในภายหลัง (หลังควบคุมการแพร่ระบาดและฝ่าวิกฤติ Covid-19 ให้ได้ก่อน) ว่ามีดำเนินการใดๆด้วยความประมาทไม่ละเอียดรอบคอบหรือมีผลประโยชน์ทับซ้อนหรือไม่ ส่วน Immunization Related Focal Neurological Syndrome (IRFN) อาการไม่รุนแรง หายเองได้ ขอให้มั่นใจในการฉีดวัคซีน COVID-19 อย่างไรก็ตาม ตามที่มีการรายงานข้อมูลและการรวบรวมข้อมูลของระบบติดตามอาการหลังฉีดวัคซีนที่โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ จำนวน 14,954 ครั้ง

พบว่ามี 49 รายที่รายงานอาการผิดปกติทางระบบประสาทคิดเป็น 0.33% ผู้ป่วย 90% เป็นเพศหญิง อาการที่พบบ่อยที่สุดคืออาการชาซีกใดซีกหนึ่ง รองลงมาคืออาการปวดศีรษะ ส่วนอาการอ่อนแรงพบ 5 รายคิดเป็น 0.03% ในผู้ที่มีอาการอ่อนแรง อาการไม่รุนแรงและดีขึ้นได้ภายใน 1 สัปดาห์ มีการตรวจ MRI และ CT scan ทั้งในช่วงที่มีอาการและหลังจากมีอาการ ทั้งหมดไม่พบความ  ผิดปกติของสมอง

แต่การตรวจ MRA เพื่อดูหลอดเลือดพบการเปลี่ยนแปลงเล็กน้อยในบางราย มีผู้ป่วยที่ได้รับการตรวจ SPECT (Single Photon Emission Computed Tomography) เพื่อศึกษาการเปลี่ยนแปลงโดยละเอียดของสมอง ในผู้ป่วยจำนวน 8 รายพบว่ามีความไม่สมมาตรกันของ cerebral blood flow อยู่บ้าง กลุ่มผู้ป่วยเหล่านี้เป็นกลุ่มอาการใหม่ที่ผู้ป่วยมีอาการอยู่จริง หรืออาจเรียกว่า IRFN (Immunization Related Focal Neurological Syndrome)

โดยมีลักษณะสำคัญคือ มีอาการทาง sensory คืออาการชาข้างใดข้างหนึ่งของร่างกาย และมีอาการชามักพบที่บริเวณปลายมือ มุมปากและแก้ม บางรายอาจมีความรู้สึกยิบๆนำมาก่อน อาการอื่นที่พบได้น้อยคืออาการมองเห็นผิดปกติครึ่งซีก และอาการอ่อนแรง อาการเหล่านี้เกิดขึ้นภายใน 6 ชั่วโมงแรก แล้วอาการจะดีขึ้นภายใน 24 ชั่วโมง แต่มีบางรายที่อาจมีอาการต่อเนื่องที่ไม่รุนแรงได้นานเกิน 1 สัปดาห์

นอกจากนี้อาจมีอาการอื่นๆที่พบร่วมด้วย ได้แก่อาการปวดศีรษะ คลื่นไส้อาเจียน ขณะนี้ ความรู้ทางการแพทย์ที่มีอยู่ยังไม่สามารถอธิบายกลไกได้ชัดว่าทำไมจึงเกิด IFRN แต่เราสามารถมั่นใจได้ว่าไม่ได้ทำให้เกิดโรคหลอดเลือดสมอง (Stroke) อาการปวดศีรษะอาจเกิดจากการเปลี่ยนแปลงที่หลอดเลือดส่วนปลายขนาดเล็กของสมอง ทำให้สมองมีการทำงานเปลี่ยนแปลงไปโดยไม่เกิดการขาดเลือดถาวร ซึ่งอาจสัมพันธ์กับการมีภาวะหลอดเลือดหดเกร็ง (vasospasm) ชั่วคราว เป็นลักษณะของ immunological reaction ที่มีความไวมากกว่าปกติของผู้ป่วยบางราย ซึ่งอาจมีความสัมพันธ์กับการได้รับ antigen มาก่อนหน้านี้

สรุปแล้วกลุ่มอาการผิดปกติทางระบบประสาทหรือ IRFN เป็นกลุ่มอาการที่พบได้ภายหลังฉีดวัคซีน ผู้ป่วยเกือบทั้งหมดอาการไม่รุนแรงและหายได้เอง การฉีดวัคซีนเพื่อป้องกันโรค COVID-19 มีความจำเป็นอย่างยิ่ง และแนะนำให้ทุกคนฉีดวัคซีน ทั้งนี้โรค COVID-19 เป็นสาเหตุของโรคหลอดเลือดสมอง (stroke) ได้ โดยพบว่าผู้ที่เป็น COVID-19 มีโอกาสเป็นโรคหลอดเลือดสมอง 1.4% ส่วนใหญ่มีอาการรุนแรงและเสียชีวิตได้ถึง 30%

ขณะเดียวกัน กระทรวงสาธารณสุขและรัฐบาลต้องมีระบบการคัดกรองอย่างละเอียดรอบคอบเป็นพิเศษต่อวัคซีน Lot ต่างๆ เพราะการผลิตวัคซีนแต่ละ Lot อาจมีความผิดผลาดเกิดขึ้นได้เสมอ ระบบควบคุมคุณภาพ หรือ QA เป็นเรื่องที่มีความสำคัญอย่างยิ่ง

นายอนุสรณ์ กล่าวต่ออีกว่า ต้องป้องกันไม่ให้เกิดการแพร่ระบาดในภาคอุตสาหกรรมการผลิต หรือหยุดยั้งการระบาดในโรงงานอุตสาหกรรมในสมุทรปราการให้ได้ การแพร่ระบาดในโรงงานอุตสาหกรรมจะกระทบต่อภาคส่งออกหากโรงงานต้องปิดเพราะการแพร่ระบาด การที่ไม่สามารถผลิตได้อย่างต่อเนื่องย่อมทำให้ผู้ซื้อหรือผู้นำเข้าเปลี่ยนไปสั่งซื้อหรือนำเข้าจากประเทศอื่นได้

สำหรับการระบาดรุนแรงในย่านชุมชนแออัดกระทบต่อการขาดแรงงานในหลายกิจการ ทำให้กิจกรรมทางเศรษฐกิจหยุดชะงัก ขณะที่ความแร้นแค้นยากลำบากทางเศรษฐกิจในหมู่ผู้มีรายได้น้อยรุนแรง รัฐบาลต้องจัดงบช่วยเหลือชดเชยรายได้ตามพื้นที่ผ่านผู้นำชุมชน  จากสถานการณ์การระบาดของโควิด-19 ในชุมชนคลองเตยในปัจจุบัน ทำให้ผู้อยู่อาศัยในชุมชนได้รับผลกระทบอย่างหนัก ทุกคนอยู่ในมีความพื้นที่เสี่ยงติดเชื้อสูง ต้องกักตัวอยู่ในชุมชนที่แออัด นอกเหนือจากจำนวนผู้ป่วยที่เพิ่มสูงขึ้นในทุกวันแล้ว ชาวชุมชนที่ยังมีสุขภาพแข็งแรง กลับกลายเป็นคนว่างงานเนื่องจากไม่สามารถเดินทางออกไปประกอบอาชีพได้ตามปกติหรือถูกเลิกจ้าง

คนที่เคยมีงานต้องโดนพักงาน ไม่มีใครรับชาวคลองเตยเข้าทำงาน ทำให้ครอบครัวที่ยากจนอยู่แล้ว มีความลำบากมากขึ้นไปอีก เสนอให้ กรุงเทพมหานคร เป็นเจ้าภาพในการจ้างงานคนในชุมชนแออัดรวมทั้งคลองเตยในการช่วยจัดการความช่วยเหลือทั้งการเก็บ อัพเดทข้อมูลผู้ป่วย ความต้องการความช่วยเหลือ การจัดการและแจกจ่ายอาหารและของใช้ที่จำเป็นให้แก่ผู้มีความเสี่ยงที่กักตัวอยู่ในบ้าน โดยให้จ่ายเงินค่าจ้างสูงกว่าค่าแรงขั้นต่ำรายวัน การเข้าไปช่วยเหลือคนในพื้นที่จากอาสาสมัครและบุคลากรทางการแพทย์อื่นๆทำได้ยาก เนื่องจากไม่มีความชำนาญในพื้นที่

วิธีที่ขอเสนอ คือ ให้กรุงเทพมหานครมอบงบประมาณให้ผู้นำชุมชน หรือ อย่างกรณีคลองเตยสามารถให้ มูลนิธิดวงประทีป ดำเนินการได้ นำงบประมาณนี้ไปจ้างงานคนที่ว่างงานในชุมชนเพื่อแก้ปัญหา สภาวะคนในชุมชนแออัดโดน lockdown และความหวาดกลัวของสังคมทำให้ไม่สามารถออกไปทำงานได้ ขณะที่คนนอกชุมชนก็ไม่กล้าเป็นอาสาสมัคร การจ้างคนในชุมชนและคัดแยกคนติดเชื้อมาพักที่โรงพยาบาลสนามจะช่วยทำให้สถานการณ์ดีขึ้น

ข่าวที่เกี่ยวข้อง : 

• อ.นิด้า-หมอจุฬา อัด "บิ๊กตู่" ทุบคนของตัวเองให้หนักหากต้องการให้ไทยรอดจากโควิด-19
• โควิด-19 ยังทำให้ผู้รอดมาได้ปอดพัง หมอนิธิพัฒน์ลังเลระลอกสามอาจรุนแรงกว่าเดิม
• โควิด-19 ยังวิกฤติ หมอนิธิพัฒน์เผยเตียงระดับ 2 ดูแลปอดอักเสบทุกระดับยังขาดแคลน
• “แอสตร้าเซนเนก้า” ผลิตในไทย​ ผ่านการรับรองจากยุโรป-อเมริกา
• Pfizer เอาสายพันธุ์อินเดียไม่อยู่ ไทยอาจต้องฉีดวัคซีนใหม่ไตรมาส 3-4 หลังเชื้ออยู่รอบประเทศ