วัคซีนไข้ทรพิษคืออะไร ป้องกันโรคฝีดาษลิงได้จริงไหม ไทยมีอยู่กี่โดส ?

28 พ.ค. 2565 | 10:00 น.
อัปเดตล่าสุด :28 พ.ค. 2565 | 17:34 น.

ฝีดาษลิงกำลังระบาด วัคซีนไข้ทรพิษสามารถป้องกันโรคฝีดาษลิงได้มีประสิทธิภาพสูงถึง 85% กรมการแพทย์นำวัคซีนไข้ทรพิษที่องค์การเภสัชกรรมแช่แข็งไว้กว่า 40 ปี คาดว่ามีอยู่ประมาณ 10,000 โดส

เป็นที่หวั่นวิตกไปทั่วโลกสำหรับ “โรคฝีดาษลิง” ล่าสุดโผล่ที่อาร์เจนตินา นับเป็นการพบผู้ติดเชื้อรายแรกในลาตินอเมริกา หลัง WHO ระบุว่ามีผู้ติดเชื้อยืนยันแล้วเกือบ 200 รายในกว่า 20 ประเทศทั่วโลก

โดยในประเทศไทย กระทรวงสาธารณสุข ได้จัดตั้งศูนย์ปฏิบัติการภาวะฉุกเฉินทางสาธารณสุข โรคฝีดาษลิง (Monkeypox) เพื่อเฝ้าติดตามสถานการณ์ แนวโน้ม พร้อมทั้งคาดการณ์สถานการณ์ที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต เพื่อจัดทำแผนทั้งในระยะยาว ระยะกลาง ในการปรับปรุงกลยุทธ์ และมาตรการให้เหมาะสม

ด้านองค์การอนามัยโลก WHO เบื้องต้นข้อมูลล่าสุดพบว่าวัคซีนไข้ทรพิษสามารถใช้ฉีดเพื่อป้องกันโรคฝีดาษลิงได้ ข้อเท็จจริงเป็นอย่างไร ติดตามได้ในหัวข้อ วัคซีนไข้ทรพิษฉีดที่ได้ไหน ป้องกันโรคฝีดาษลิงได้หรือไม่

 

วัคซีนไข้ทรพิษคืออะไร?

  • วัคซีนไข้ทรพิษเป็นวิธีเดียวที่จะป้องกันไข้ทรพิษ ซึ่งเป็นโรคติดต่อที่เกิดขึ้นจากเชื้อไวรัสวาริโอลา ซึ่งสามารถติดต่อจากคนสู่คน โดยจากการอยู่ใกล้ชิดกับผู้ป่วย หรือการหายใจเอาเชื้อไวรัสที่อยู่ในละอองเสมหะ น้ำมูก หรือน้ำลายของผู้ป่วย นอกจากนี้การสัมผัสกับผื่นหรือตุ่มน้ำของผู้ป่วยตรง ๆ โดยไม่มีการป้องกันก็สามารถทำให้ติดเชื้อได้
  • วัคซีนนั้นทำมาจากไวรัสที่เรียกว่า vaccinia ซึ่งเป็นไวรัสชนิดหนึ่งที่เรียกว่าไข้ทรพิษ
  • วัคซีนช่วยให้ร่างกายพัฒนาภูมิคุ้มกันต่อไข้ทรพิษ ถูกใช้ประสบความสำเร็จในการกำจัดไข้ทรพิษจากประชากรมนุษย์
  • วัคซีนไข้ทรพิษสามารถป้องกันโรคฝีดาษลิงได้มีประสิทธิภาพสูงถึง 85%
  • วัคซีนชนิดนี้ถูกจัดเก็บไว้ในคลังเก็บที่สหรัฐฯและรัสเซียเท่านั้น ไม่มีแจกจ่ายทั่วไปตามโรงพยาบาลแต่อย่างใด

 

วัคซีนไข้ทรพิษเกือบหายไป

  • โรคไข้ทรพิษ องค์การอนามัยโลกประกาศว่าได้หมดไปจากโลกนี้แล้วนับตั้งแต่ปี พ.ศ. 2523
  • ทำให้วัคซีนไข้ทรพิษไม่ได้ถูกแจกจ่าย ปัจจุบันมีเพียง 2 ชนิดที่ได้รับการอนุมัติจากองค์การอาหารและยาของสหรัฐ ได้แก่ ACAM200 และ JYNNEOS 

 

กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) เตรียมพร้อมรับมือโรคฝีดาษลิง

  • ได้นำวัคซีนป้องกันโรคฝีดาษคนหรือโรคไข้ทรพิษที่องค์การเภสัชกรรมแช่แข็งไว้กว่า 40 ปี นับตั้งแต่ประเทศไทยยกเลิกการปลูกฝีดาษเมื่อปี 2523 
  • คาดว่ามีอยู่ประมาณ 10,000 โดส ส่งไปยังกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ เพื่อตรวจสอบคุณภาพว่ายังสามารถใช้ได้หรือไม่
  • สหรัฐอเมริกามีวัคซีนป้องกันโรคฝีดาษคน 2 ผลิตภัณฑ์ เป็นวัคซีนเชื้อเป็นอ่อนฤทธิ์ (live attenuated vaccine)  ได้แก่ วัคซีน Imvamune (Imvanex หรือ Jynneos) ของบริษัท Bavarian Nordic และวัคซีน ACAM2000 ของบริษัท Acambis ที่ได้รับการอนุมัติจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาจากสหรัฐอเมริกา (FDA) แล้ว