เมื่อภัยมาถึง ต้องรู้ทัน Thai Alert ระบบเตือนภัยฉุกเฉินไทยควรมี

จากกรณีแผ่นดินไหวขนาด 7.7 ที่สาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมา เมื่อวันที่ 28 มีนาคม 2568 ซึ่งแรงสั่นสะเทือนรับรู้ได้หลายพื้นที่ในภาคเหนือและถาคกลางของไทย จนประชาชนต่างตื่นตระหนกและไม่รู้ว่าควรทำอย่างไร

นี่จึงเป็นอีกครั้งที่คำถามสำคัญถูกหยิบยกขึ้นมาอีกครั้งว่า ประเทศไทยพร้อมหรือยังกับระบบแจ้งเตือนภัยฉุกเฉินที่แม่นยำ ทันเวลา และเข้าถึงทุกคนอย่างทั่วถึง เช่นเดียวกับประเทศพัฒนาแล้ว

สภาองค์กรของผู้บริโภค ระบุในยุคที่เทคโนโลยีมือถือสามารถรับข้อความแจ้งเตือนภัยแบบเรียลไทม์ได้ ระบบ “Thai Alert” หรือ Emergency Alert System ควรถูกผลักดันให้เกิดขึ้นอย่างเป็นรูปธรรม โดยใช้โครงข่าย Cell Broadcast (CB) ในการส่งข้อความเตือนไปยังมือถือทุกเครื่องในพื้นที่เป้าหมาย โดยไม่ต้องรู้เบอร์โทรศัพท์ล่วงหน้า ช่วยลดความตื่นตระหนก และเพิ่มประสิทธิภาพในการอพยพหรือรับมือกับสถานการณ์รุนแรง

ระบบแจ้งเตือนภัยฉุกเฉิน หรือ Emergency Alert System ซึ่งเป็นเครื่องมือที่นำมาใช้แจ้งเตือนประชาชนเมื่อเกิดสาธารณภัยต่างๆ เช่น ไฟไหม้ พายุถล่ม น้ำท่วม ภัยแล้ง โรคระบาดในมนุษย์ ในสัตว์หรือในพืช หรือเหตุการณ์อื่น ๆ ที่ส่งผลกระทบต่อสาธารณชน เช่น การกราดยิงในห้างสรรพสินค้าซึ่งระบบดังกล่าวเป็นประโยชน์ต่อความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินของประชาชนถือเป็นสวัสดิภาพที่ทุกคนต้องได้รับจากรัฐบาล

และยังบ่งชี้ถึงคุณภาพชีวิตของพลเมืองประเทศนั้น ๆ ได้อย่างดีที่รัฐบาลในหลายประเทศทั่วโลก เช่น ฝรั่งเศส เยอรมนี เนเธอร์แลนด์ สหรัฐอเมริกา รวมถึงประเทศใน แถบเอเชียอย่างเกาหลีและญี่ปุ่น ให้ความสำคัญและได้นำระบบเตือนภัยเหล่านี้มาใช้แล้ว

ด้วยความก้าวหน้าของเทคโนโลยี และขีดความสามารถของโทรศัพท์มือถือที่ถูกพัฒนารุดหน้า ทำให้การสื่อสารในโลกปัจจุบันถูกส่งตรงเข้าถึงผู้คนได้อย่างรวดเร็ว และกว้างไกลแบบไร้ขีดจำกัดไม่ว่าจะอยู่ที่ไหนบนโลกใบนี้ก็จะได้รับข้อความบนโทรศัพท์มือถือไปพร้อมๆ กัน

ผู้นำและรัฐบาลหลายประเทศเห็นถึงประสิทธิภาพการสื่อสารนี้ จึงพัฒนาสำหรับใช้เป็นเครื่องมือสื่อสารส่งข้อความเตือนภัยฉุกเฉิน แจ้งข่าวด่วนข่าวร้ายตรงถึงกลุ่มเป้าหมายได้ทันทีเพื่อการรับรู้ เตรียมความพร้อม ลดความสับสน ความตื่นตระหนกด้วยข้อมูลจากทางการที่แม่นยำและเชื่อถือได้ ตลอดจนเพื่อการควบคุม คลี่คลายสถานการณ์เป็นสื่อกลางความช่วยเหลือจากภาครัฐได้อย่างทันควัน

ระบบการแจ้งเตือนภัยฉุกเฉินเป็นการแจ้งเตือนภัยฉุกเฉินที่มีประสิทธิภาพในยุคปัจจุบันจากการใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีส่งกระจายข้อความแจ้งข่าวด่วนภัยร้ายเตือนไปยังประชาชนในละแวกใกล้เคียงด้วยระบบเซลล์บรอดคาส์ท (Cell Broadcast (CB)) ที่จะส่งข้อความแจ้งเตือนจากเสาสัญญาณกระจายไปยังโทรศัพท์มือถือทุกเครื่อง ทุกเครือข่ายในพื้นที่เป้าหมาย

โดยไม่จำเป็นต้องทราบหมายเลขโทรศัพท์ในคราวเดียวกันทีละหลายล้านเครื่องได้อย่างรวดเร็ว หรือพูดให้เข้าใจง่าย ๆ คือเมื่อเกิดเหตุด่วนเหตุร้ายขึ้นโทรศัพท์ทุกเครื่องในพื้นที่อันตรายจะได้รับข้อความแจ้งเตือนพร้อม ๆ กันทำให้ทุกคนไม่ว่าจะทำอะไรอยู่จะรับรู้ถึงภัยอันตรายที่รัฐบาลแจ้งเตือนพร้อมวิธีปฏิบัติตัวเพื่อความปลอดภัยที่ถูกต้อง โดยหลายคนที่เดินทางไปต่างประเทศอาจเคยได้รับข้อความ

ว่าแต่ ปัจจุบันมีประเทศไทนที่ใช้งานระบบเตือนภัยในลักษณะนี้บ้าง และระบบการแจ้งเตือนภัยของประเทศไทยไปถึงขั้นตอนไหน และเราจะได้ใช้ในเร็ว ๆ นี้หรือไม่