เปิดสาเหตุ มะเร็งตับ-ท่อน้ำดี คร่าชีวิตคนไทยมากที่สุดของมะเร็งทั้งหมด

06 ส.ค. 2566 | 09:15 น.
อัปเดตล่าสุด :06 ส.ค. 2566 | 09:17 น.

กรมการแพทย์ ชี้ สาเหตุโรคมะเร็งตับและท่อน้ำดี ภัยเงียบที่คร่าชีวิตคนไทยมากเป็นอันดับ 1 ของมะเร็งทั้งหมดที่พบในไทย เผยหากพบอาการเหล่านี้ควรรีบพบแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัย

ประเทศไทยโรคมะเร็งตับและท่อน้ำดี ถือเป็นมะเร็งที่พบเป็นอันดับ 1 ในเพศชาย และอันดับ 3 ในเพศหญิงจากข้อมูลทะเบียนมะเร็งประเทศไทย ปี 2561 พบว่า มีผู้ป่วยมะเร็งตับ รายใหม่ 22,213 คน/ปี ในจำนวนนี้มีผู้เสียชีวิต 15,650 คน/ปี (Cancer in Thailand Vol.X (2016-2018) 

นายแพทย์วีรวุฒิ อิ่มสำราญ รองอธิบดีกรมการแพทย์ เปิดเผยข้อมูลว่า สถาบันมะเร็งแห่งชาติและสถิติสาธารณสุข ปี 2564 ระบุว่า มะเร็งตับที่พบมากในประเทศไทยมี 2 ชนิด คือ มะเร็งของเซลล์ตับและมะเร็งท่อน้ำดีตับ โดยพบมากในภาคตะวันออกเฉียงเหนือและภาคเหนือ 

สาเหตุของมะเร็งตับ

  • ส่วนมากเกิดจากการเป็นพาหะของไวรัสตับอักเสบชนิดบี 

สาเหตุของมะเร็งท่อน้ำดี

  • เกิดจากพยาธิใบไม้ตับร่วมกับการรับประทานอาหารที่มีดินประสิว (ไนเตรท) และไนไตรท์ เช่น ปลาร้า ปลาจ่อม ปลาส้มแหนม ฯลฯ 
  • การดื่มสุราเป็นประจำ 
  • การรับสารพิษอะฟลาทอกซินที่เกิดจากเชื้อราบางชนิดที่พบในอาหารประเภทถั่ว ข้าวโพด พริกแห้ง 
  • ไวรัสตับอักเสบชนิดซี

ทั้งนี้ แพทย์หญิงนภา ศิริวิวัฒนากุล ผู้อำนวยการสถาบันมะเร็งแห่งชาติ ระบุว่า ผู้ป่วยมะเร็งตับและท่อน้ำดีแต่ละรายอาจมีการแสดงอาการแตกต่างกันซึ่งโดยทั่วไปมักไม่มีอาการในระยะแรก 

อาการส่วนใหญ่ที่พบ

  • แน่นท้องท้องอืดท้องเฟ้อเป็นประจำ
  • อ่อนเพลีย
  • น้ำหนักลด
  • ปวดหรือเสียดชายโครงขวา อาจคลำพบก้อนในช่องท้อง ตัวเหลืองตาเหลือง ท้องโต
  • มีอาการบวมบริเวณขาทั้ง 2 ข้าง เป็นต้น

แนะนำว่า หากมีอาการเหล่านี้ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัย เช่น การตรวจเลือดดูความผิดปกติการทํางานของตับ การตรวจระดับอัลฟาฟีโตโปรตีน การอัลตราซาวด์เพื่อดูก้อนที่ตับ การเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ หรือการตรวจด้วยคลื่นแม่เหล็ก เป็นต้น

การรักษามะเร็งตับและท่อน้ำดีมีหลายวิธี

จําเป็นต้องประเมินโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อให้เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละราย เนื่องจากมีปัจจัยที่ต้องคํานึงหลายประการ สำหรับการป้องกันโรคทำได้โดยการให้วัคซีนไวรัสตับอักเสบชนิดบีในเด็กแรกเกิดทุกคน ไม่รับประทานปลาน้ำจืดดิบ ปรับเปลี่ยนวิธีการดำเนินชีวิตและพฤติกรรมสุขภาพ รับประทานอาหารที่ถูกต้องตามหลักโภชนาการ

หลีกเลี่ยงอาหารที่มีสารก่อมะเร็ง เช่น อาหารที่อาจปนเปื้อนสารอะฟลาทอกซิน อาหารที่มีดินประสิว และอาหารหมักดอง เป็นต้น งดการดื่มสุรา และควรออกกำลังกายสม่ำเสมอ 

หากสงสัยว่า มีความเสี่ยงต่อมะเร็งตับและท่อน้ำดี ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัย โดยเฉพาะผู้ป่วยที่มีประวัติเป็นโรคตับอักเสบหรือท่อน้ำดีอักเสบเรื้อรัง ควรรับการตรวจหามะเร็งอย่างสม่ำเสมอ จะช่วยให้สามารถรักษาได้อย่างทันท่วงทีและลดอัตราการเสียชีวิตจากโรคมะเร็งตับหรือมะเร็งท่อน้ำดีได้