มหิดลชี้ สูด PM2.5 เสี่ยงกระดูกพรุน จากภาวะอักเสบทั่วร่างกาย

23 ม.ค. 2567 | 21:30 น.

หน่วยวิจัย COCAB ม.มหิดล พบ PM2.5 เสี่ยงกระดูกพรุน สันนิษฐานเกิดจากเซลล์ในระบบภูมิคุ้มกัน ต่อสู้กับฝุ่นที่เข้าปอดและกระจายไปทั่วร่างกาย

ศาสตราจารย์ ดร. นายแพทย์นรัตถพล เจริญพันธุ์ ผู้อำนวยการสถาบันชีววิทยาศาสตร์โมเลกุล มหาวิทยาลัยมหิดล หัวหน้าหน่วยวิจัยด้านแคลเซียมและกระดูก (COCAB - Center of Calcium and Bone Research) คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ประกอบไปด้วยนักวิจัยคุณภาพจากภาควิชาสรีรวิทยา ที่ร่วมศึกษาวิจัยเพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตคนไทยห่างไกลโรคกระดูกพรุน ได้ร่วมกับ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. นายแพทย์ณัฐพล ภาณุพินธุ หัวหน้าหน่วยสัตว์ทดลอง งานวิจัย คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ศึกษาวิจัยจนค้นพบว่า PM2.5 เสี่ยงกระดูกพรุนจากภาวะอักเสบในหนูทดลอง

ภายใต้ข้อสันนิษฐานถึงกลไกการเกิดโรคกระดูกพรุนจากการเสื่อมสลายของมวลกระดูก มีสาเหตุสำคัญจากการอักเสบ เนื่องจากเซลล์ในระบบภูมิคุ้มกันต้องต่อสู้กับฝุ่น PM2.5 ที่รับเข้ามาทางปอดและกระจายไปทั่วร่างกาย ไปเร่งให้เกิดกระบวนการอักเสบดังกล่าว

จากการติดตามในหนูทดลองที่ได้รับฝุ่น PM2.5 พบการเพิ่มจำนวนขึ้นของเซลล์สลายกระดูก ซึ่งเป็นเซลล์ที่มีต้นกำเนิดจากเม็ดเลือดขาวบางชนิด มีส่วนสำคัญทำให้มวลกระดูกลดลงอย่างต่อเนื่อง เสี่ยงต่อการเกิดโรคกระดูกพรุน

มหิดลชี้ สูด PM2.5 เสี่ยงกระดูกพรุน จากภาวะอักเสบทั่วร่างกาย สำหรับฝุ่น PM2.5 ที่กำลังคุกคามสุขภาวะมนุษย์ มีองค์ประกอบที่แตกต่างกันไปในแต่ละพื้นที่ ทั้งในเขตเมืองที่มีการจราจรหนาแน่น และพื้นที่โล่งที่มีการเผา ตัวฝุ่นอาจประกอบด้วยอนุภาคของสารเคมีหลากหลายชนิดที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพด้วย 

ฝุ่น PM2.5 ไม่เพียงเข้าสู่ร่างกายทางปอด แต่ยังสามารถผ่านเข้าทางผิวหนัง และทางเดินอาหารได้ องค์ประกอบหลายชนิดในฝุ่นยังอาจทำให้โรคเรื้อรังอื่นๆ เช่น โรคปอด โรคทางเมแทบอลิซึม รุนแรงมากยิ่งขึ้น

โดยการค้นพบอันตรายของฝุ่น PM2.5 ต่อกระดูกกำลังอยู่ระหว่างการเสนอตีพิมพ์ในวารสารวิชาการระดับนานาชาติ เพื่อขยายผลต่อยอดสู่การค้นหาแนวทางป้องกันและรักษา เพื่อลดความเสี่ยงกระดูกพรุนและอาการอักเสบรุนแรง จากวิกฤติ PM2.5 ที่โลกกำลังเผชิญ เพื่อให้เป็น “ปัญญาของแผ่นดิน” ตามปณิธานของมหาวิทยาลัยมหิดล และเพิ่มการเฝ้าระวังต่อไป