ผ้าขาวม้า หัตถศิลป์ไทย ไปไกลกว่าที่คิด
“ผ้าขาวม้า” ผ้าสามัญประจำบ้าน ประจำท้องถิ่นที่คนไทยรู้จักกันมานาน และยังใช้อยู่จนถึงปัจจุบัน แต่จริงๆแล้ว ผ้าในลักษณะเดียวกับผ้าขาวม้าในบ้านเรา มีอยู่ในหลายประเทศแถบอาเซียน ทั้งมาเลเซีย อินโดนีเซีย กัมพูชา เมียนมา
“ผ้าขาวม้า” เป็นผ้าสารพัดประโยชน์ที่คนไทยใช้ในชีวิตประจำวันมาช้านาน ชุมชนหลายร้อยแห่งทั่วประเทศ นำมาทอขายสร้างเสริมเป็นอาชีพ ด้วยเหตุนี้ คณะทำงานโครงการผ้าขาวม้าท้องถิ่น หัตถศิลป์ไทย บริษัท ประชารัฐรักสามัคคี วิสาหกิจเพื่อสังคม (ประเทศไทย) จำกัด ภายใต้การดำเนินงานของคณะทำงานการพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากและประชารัฐ ร่วมกับ กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย จึงได้ร่วมกันพัฒนาคุณภาพ เทคนิคการผลิต ตลอดจนการแปรรูปสินค้าจากผ้าขาวม้าทอมือให้มีความหลากหลาย ตรงกับความต้องการของผู้บริโภคแต่ละกลุ่มมากยิ่งขึ้น เพื่อเพิ่มรายได้ให้ชุมชนอย่างยั่งยืนอีกทางหนึ่ง
“ต้องใจ ธนะชานันท์” กรรมการผู้จัดการ บริษัท ประชารัฐรักสามัคคี วิสาหกิจเพื่อสังคม (ประเทศไทย) จำกัด บอกว่า สิ่งที่ประชารัฐฯ เข้าไปช่วยคือ การให้ความรู้ การควบคุมคุณภาพ การนำนวัตกรรม เช่น นวัตกรรมนาโน ไปแปรรูปพัฒนาผลิตภัณฑ์ โดยเน้นการสร้างเครือข่ายแลกเปลี่ยนความรู้ และส่งเสริมให้ชุมชนได้จดลิขสิทธิ์ และสร้างแบรนด์ของตัวเอง ซึ่งได้รับความสนใจจาก 499 ชุมชน ร่วมส่งชิ้นงานเข้าประกวด 519 ชิ้นงานจากทั่วประเทศ และได้มีการจัดอบรม 69 ชุมชน ที่ผ่านการคัดเลือกเพื่อเสริมทักษะความรู้ในด้านต่างๆ รวมถึงได้ผ้าขาวม้าที่มีอัตลักษณ์ในประเภทต่างๆ
ที่ผ่านมา ยังช่วยดำเนินการในเรื่องการคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญาทั้งสิ้น 13 ลิขสิทธิ์ 8 เครื่องหมายการค้า 1 อนุสิทธิบัตร สร้างรายได้รวม กว่า 27 ล้านบาท
“ผ้าขาวม้า” ยังมีโอกาสทางการตลาดอีกมาก หากเติมเต็มสิ่งที่ชุมชนยังขาด คือ การออกแบบ การตลาด และนวัตกรรม เข้าไป ซึ่งปัจจุบัน มีชุมชนที่พัฒนาและเติบโตได้ดี เช่น แบรนด์นุชบา จากชุมชนอำนาจเจริญกว่า 50 ชุมชน สร้างรายได้ต่อเดือนเป็นหลักล้านบาท รวมไปถึงแบรนด์บ้านดินทรายอ่อน จากหนองบัวลำภู ซึ่งขณะนี้ต่อยอดทั้งผ้าขาวม้า และการท่องเที่ยวชุมชนควบคู่กันไปด้วย
ปีนี้ นอกจากโครงการ “ผ้าขาวม้าท้องถิ่น หัตถศิลป์ไทย” จะเดินหน้าต่อเนื่อง ทั้งการเสริมสร้างองค์ความรู้ให้แก่ชุมชน ส่งเสริมการเพิ่มมูลค่าผ้าขาวม้าด้วยนวัตกรรมและการออกแบบ รวมถึงการประสานเครือข่ายเพื่อการพัฒนาและต่อยอดด้านการตลาด ก็ยังจัดประกวดออกแบบผลิตภัณฑ์ผ้าขาวม้าทอมือ ภายใต้หัวข้อ อัตลักษณ์แห่งคุณค่าผ้าขาวม้าอาเซียน
นอกจากนี้ยังผนึกกับ 5 สถาบันการศึกษา อาทิ มหาวิทยาลัยกรุงเทพ มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิต กรุงเทพ โรงเรียนเพาะช่าง มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา มหาวิทยาลัยรังสิต ที่นำความรู้มาผสมผสานกับงานหัตถศิลป์ของชาวบ้าน ให้สวยงาม และเป็นที่ต้องการของตลาดมากขึ้น
การเติบใหญ่ของงานหัตถศิลป์ไทยอย่าง “ผ้าขาวม้า” ยังไปได้ไกลอีกมาก จากความร่วมมือของเหล่าองค์กรเอกชน เครือข่ายพันธมิตรประชารัฐฯ ทั้งไทยเบฟ เอสแอนด์พี เซ็นทรัล เอไอเอส ที่นำผ้าขาวม้าไปพัฒนาต่อยอด กระตุ้นการรับรู้ให้คนเห็นว่าผ้าไทยเก๋ และไม่เชยสักนิด
นสพ.ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 40 หน้า 24 ฉบับที่ 3,591