ความเสียสละที่ยิ่งใหญ่ของ “ยุวชนทหาร” กลุ่มเยาวชนที่เกิดจากการร่วมแรงร่วมใจกันของทั้งทหาร ตำรวจ และราษฎรอาสา เพื่อต่อต้านกองทัพทหารญี่ปุ่นที่ยกพลขึ้นบกมาที่จังหวัดชุมพร รวมถึงในหลายพื้นที่ทางภาคใต้ของไทย เมื่อวันที่ 8 ธันวาคม พ.ศ.2484 และได้กลายเป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้ไทยจำเป็นต้องเข้าร่วมสงครามโลกครั้งที่ 2 ในเวลาต่อมา
ทั้งนี้ การทำศึกสงครามเพื่อรักษาดินแดน ถือเป็นวีรกรรมที่กล้าหาญและควรได้รับการรำลึกถึง วันที่ 8 ธันวาคม จึงถูกยกให้เป็น “วันนักศึกษาวิชาทหาร” เพื่อเป็นการรำลึกถึงความกล้าหาญของเหล่าเยาวชน โดยถือเป็นพิธีที่สำคัญและเป็นเกียรติแก่นักศึกษาวิชาทหารทุกคนมาจนถึงปัจจุบัน ฐานเศรษฐกิจพาเปิดไทม์ไลน์ กว่าจะมาเป็น “8 ธันวาคม วันนักศึกษาวิชาทหาร”
ยุวชนทหาร คือเยาวชนที่ได้รับการฝึกวิชาทหารขึ้นในพ.ศ. 2477 เนื่องจากรัฐบาลไทยสมัยจอมพล ป.พิบูลสงคราม มีนโยบายฟื้นฟูการฝึกวิชาทหารให้แก่ประชาชน ซึ่งดำเนินการโดยกรมยุวชนทหารกระทรวงกลาโหม ณ ปี 2481 และต่อมาได้ยกฐานะขึ้นเป็นกรมเตรียมการทหาร ในปี 2484
วันที่ 8 ธันวาคม 2484 ถือเป็นวีรกรรมที่สำคัญของไทย โดยวีรกรรมที่โดดเด่นที่สุด คือ วีรกรรมที่สะพานท่านางสังข์ จังหวัดชุมพร หลวงจรูญประศาสน์ ข้าหลวงจังหวัดชุมพร ได้ติดต่อให้ ร้อยเอกถวิล นิยมเสน ผู้บังคับหน่วยฝึกยุวชนทหาร ชุมพร นำกำลังยุวชนทหารและตำรวจออกไปขัดขวางทหารญี่ปุ่น ที่บริเวณสะพาน "ท่านางสังข์"
การฝึก "ยุวชนทหาร" ได้ถูกยกเลิกหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ยุติลงได้ 2 ปี ตามพระราชบัญญัติยกเลิกพระราชบัญญัติยุวชนแห่งชาติ พุทธศักราช 2490
มีการจัดตั้งกรมการรักษาดินแดนขึ้น เพื่อทำการฝึกนักศึกษาวิชาทหาร หรือที่ปัจจุบันเรียกกันว่า รด. (รักษาดินแดน) ให้เป็นกำลังสำรองทดแทนยุวชนทหารที่ยกเลิกไป เนื่องจากการเตรียมกำลังสำรองสำหรับประเทศยังคงจำเป็นต้องมีอยู่
การสวนสนามได้เริ่มจัดขึ้นในส่วนกลางเป็นครั้งแรก ณ พระลานพระราชวังดุสิต (ลานพระบรมรูปทรงม้า) โดยมี จอมพล ถนอม กิตติขจร ผู้บัญชาการทหารบก เป็นประธานในพิธี
กรมการรักษาดินแดน หรือ หน่วยบัญชาการรักษาดินแดน ได้ขออนุมัติไปยังกองทัพบก เพื่อกำหนดให้เป็นวันสำคัญสำหรับนักศึกษาวิชาทหาร และเพื่อเป็นการรำลึกถึงความกล้าหาญของเหล่าเยาวชนผู้กล้า ทางกองทัพบกได้ให้ความเห็นชอบ และอนุมัติให้ถือเอาวันที่ 8 ธันวาคม เป็น “วันนักศึกษาวิชาทหาร”
โดยมอบหมายให้หน่วยบัญชาการรักษาดินแดนเป็นหน่วยรับผิดชอบในส่วนกลาง สำหรับในส่วนภูมิภาคจะมอบให้ศูนย์การฝึกหรือหน่วยฝึกนักศึกษาวิชาทหารมณฑลทหารบกเป็นผู้รับผิดชอบ และให้นักศึกษาวิชาทหารทุกคนประกอบพิธีกระทำสัตย์ปฏิญาณตน รวมถึงมีการสวนสนามพร้อมกันทั่วประเทศเป็นประจำทุกปี
ทั้งนี้ วันที่ 8 ธันวาคม 2566 จะครบรอบ 82 ปี “8 ธันวาคม วันนักศึกษาวิชาทหาร” (นับจากปี 2484 - 2566) โดยการจัดพิธีกระทำสัตย์ปฏิญาณตนและสวนสนามของนักศึกษาวิชาทหารในทุกๆ ปี ถือเป็นพิธีที่สำคัญและเป็นเกียรติแก่นักศึกษาวิชาทหารทุกคน ที่จะได้รำลึกถึงความกล้าหาญของเหล่ายุวชนทหารที่ร่วมมือกันรักษาดินแดนจากการรุกรานอีกด้วย
ขอบคุณที่มา : สถานีวิทยุกระจายเสียงหน่วยบัญชาการรักษาดินแดน , หน่วยบัญชาการรักษาดินแดน