กรณีการกวาดล้าง “คดีจีนสีเทา” ซื้อบ้านจัดสรรหรูยกโครงการ ทั้งที่ตามข้อเท็จจริงต่างชาติไม่สามารถถือกรรมสิทธิ์ที่ดินไทยได้แต่ใช้วิธีให้นอมินีคนไทยถือแทน นางพนิตาวดี ปราชญ์นคร รองอธิบดีกรมที่ดิน ชี้แจงว่า ตามที่มีข่าวปรากฏในสื่อต่างๆ เกี่ยวกับคนต่างด้าวซื้อที่ดินในหมู่บ้านจัดสรรเกือบทั้งโครงการ
จากการตรวจสอบชื่อผู้ถือกรรมสิทธิ์ในโครงการหมู่บ้านจัดสรร พบว่าเป็นบุคคลไทยทั้งหมด ซี่งจะต้องดำเนินการตรวจสอบว่าคนไทยเหล่านี้ถือที่ดินแทนคนต่างด้าวหรือไม่ หากพบว่าเป็นการถือที่ดินแทนคนต่างด้าว จะต้องดำเนินการทางกฎหมายต่อไป
ปัจจุบันการถือครองที่ดินของบุคคลต่างด้าวบางประเภทสามารถดำเนินการได้ตามกฎหมายเฉพาะ เช่น
1. กฎกระทรวงกำหนดหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไข การได้มาซึ่งที่ดินเพื่อใช้เป็นที่อยู่อาศัยของคนต่างด้าว พ.ศ. 2545
2. พระราชบัญญัติส่งเสริมการลงทุน พ.ศ 2520
3. พระราชบัญญัติเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก พ.ศ. 2561 เป็นต้น
แต่บุคคลต่างด้าวยังมิอาจได้มาตามประมวลกฎหมายที่ดินได้ ซึ่งในการตรวจสอบกรณี นิติบุคคลขอได้มาซึ่งที่ดิน ว่าจะเป็นนิติบุคคลต่างด้าวหรือไม่นั้น
มีแนวทางปปฏิบัติ ให้ตรวจสอบว่า มีคนต่างด้าวถือหุ้น เกิน 49% หรือไม่ และมีหุ้นส่วนคนต่างด้าวเกิน 50% ของผู้เป็นหุ้นส่วนหรือไม่ หากตรวจสอบแล้ว ไม่เกินกว่าที่กฎหมาย. กำหนด ถือว่า นิติบุคคลดังกล่าวเป็นนิติบุคคล สัญชาติไทย สามารถถือครองที่ดินในประเทศไทยได้ ตาม มาตรา 97 แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน
สำหรับการได้มาซึ่งที่ดินของนิติบุคคล ที่มีเหตุที่น่าสงสัยคนไทยเป็นผู้ถือหุ้นแทนคนต่างด้าว พนักงานเจ้าหน้าที่ต้องสอบสวนให้ปรากฏข้อเท็จจริง ว่าคนไทยเหล่านี้ เป็นผู้ถือหุ้นที่แท้จริง มิได้ถือแทนคนต่างด้าว โดยสอบสวนผู้ถือหุ้นคนไทยที่ถือหุ้นส่วนใหญ่ในประเด็น
ส่วนกรณี บุคคลต่างด้าวเช่าที่ดิน หรือถือสิทธิประเภทอื่นในระยะยาว พนักงานเจ้าหน้าที่ต้องสอบสวนว่าวัตถุประสงค์ในการเช่าที่ดินเพื่อนำไปประกอบกิจการใด ผู้ให้เช่าถือกรรมสิทธิ์แทนบุคคลต่างด้าวผู้เช่าหรือไม่ หรือขัดต่อ พรบ. ประกอบธุรกิจของคนต่างด้าว หรือไม่
จากกรณีที่เป็นข่าว ก่อให้เกิดความห่วงใยในเรื่องความเข้าใจของประชาชน เกี่ยวกับการได้มาซึ่งที่ดินของบุคคลต่อด้าว กรมที่ดิน ได้มีหนังสือสั่งการเน้นย้ำให้พนักงานเจ้าหน้าที่ใช้ความรอบคอบ และสอบสวนให้ได้ข้อเท็จจริงให้ปรากฏชัดเจน กรณีที่คนไทยซื้อที่ดิน ว่าจะเข้าลักษณะเป็นการถือครองที่ดินแทนบุคคลต่างด้าวหรือไม่
ตลอดจนให้ทำการประชาสัมพันธ์ให้ทราบด้วยว่าการถือครองที่ดินแทนคนต่างด้าวจะมีความผิดฐานแจ้งความเท็จ และแจ้งให้เจ้าพนักงานจดข้อความอันเป็นเท็จลงในเอกสารราชการ ทั้งตามประมวลกฎหมายที่ดินและประมวลกฎหมายอาญา
รวมถึงบุคคลต่างด้าวก็มีความผิด ซึ่งมีอัตราโทษทั้งจำและปรับส่วนที่ดินที่ได้มาโดยไม่ชอบด้วยกฎหมายนั้น ก็จะต้องจำหน่ายหากไม่จำหน่าย อธิบดีกรมที่ดินก็มีอำนาจจำหน่ายที่ดินนั้นได้