ความโกลาหลดังกล่าวเกิดขึ้นหลัง สำนักงานบริหารการบินแห่งชาติสหรัฐอเมริกา (FAA) ออกคำสั่งให้สายการบินทั่วสหรัฐระงับการบินสำหรับเที่ยวบินภายในประเทศทั้งหมดจนถึงเวลา 09.00 น.ตามเวลาท้องถิ่นสหรัฐ หรือ 21.00 น.ของวันพุธ (11 ม.ค.) ตามเวลาประเทศไทย เนื่องจากมีการตรวจพบว่า ระบบ NOTAM ของ FAA ประสบปัญหาขัดข้อง
ระบบดังกล่าวสำคัญอย่างไร เรามาทำความรู้จักไปด้วยกัน พร้อมกับ ลำดับเหตุการณ์ ที่เกิดขึ้น
NOTAM ซึ่งย่อมาจาก Notice to Air Missions เป็น ระบบแจ้งเตือนนักบิน (pilot-alerting system) ให้ได้ทราบถึงอันตรายหรือปัญหาขัดข้องใดๆที่เกิดขึ้น ก่อนจะนำเครื่องขึ้นบิน ระบบดังกล่าวยังมีการแจ้งเตือนนักบินเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงของอาคาร กระบวนการต่างๆของสนามบิน เช่นการปิดรันเวย์ รวมทั้งปัญหาที่อาจเป็นอุปสรรคการบินตลอดทั้งเส้นทางด้วย ไม่ว่าจะเป็นหิมะ พายุหิมะ เถ้าละอองและก๊าซพิษจากภูเขาไฟระเบิด หรือแม้แต่ฝูงนกที่ปรากฏให้เห็นใกล้ๆสนามบิน
ก่อนนำเครื่องขึ้นบิน นักบินทุกคนจะต้องอ่านข้อความแจ้งเตือนของระบบ NOTAM นี้เสียก่อน ไม่ว่าจะเป็นข้อความที่ถูกปริ๊นท์ออกมาเป็นกระดาษ หรือจะอ่านทางจอเครื่องมืออิเล็กทรอนิกส์ เช่น ไอแพด ก็ตาม ข้อความแจ้งเตือนของแต่ละเที่ยวบินอาจมีความยาวถึง 200 หน้าในกรณีเที่ยวบินระยะไกลระหว่างประเทศ
ผลกระทบที่เกิดขึ้นแล้ว
เมื่อเวลาราว 02.00 น.ของวันที่ 11 ม.ค. (ตามเวลาท้องถิ่นสหรัฐ) ระบบ NOTAM เกิดขัดข้อง ทำให้ FAA ตัดสินใจสั่งทุกสายการบิน ให้ระงับทุกเที่ยวบินภายในประเทศจนถึงเวลา 09.00 น.ของวันเดียวกัน เพื่อให้เจ้าหน้าที่ของ FAA เร่งกู้คืนระบบ ซึ่งผลของการดำเนินการตามคำสั่งของ FAA ครั้งนี้ ทำให้ต้องมีการเลื่อนเที่ยวบินให้ล่าช้าออกไปมากกว่า 7,300 เที่ยวบิน ทั้งที่เป็นเที่ยวบินภายในสหรัฐ รวมทั้งเที่ยวบินขาเข้าและออกจากสหรัฐ
นอกจากนี้ 1,100 เที่ยวบินยังถูกยกเลิกในช่วงเวลาดังกล่าว (ข้อมูลจากเว็บไซต์ FlightAware.com) แหล่งข่าวที่เป็นคนวงในอุตสาหกรรมการบินของสหรัฐเปิดเผยกับสำนักข่าวรอยเตอร์ว่า นี่เป็นการห้ามขึ้นบินทั่วประเทศสหรัฐเป็นครั้งแรกในรอบ 2 ทศวรรษ
แม้ว่าการเร่งกู้ระบบจะทำได้บางส่วน และ FAA เริ่มอนุญาตให้นำเครื่องขึ้นบินได้บางส่วนแล้ว แต่หลายสายการบินก็เชื่อว่าปัญหาระบบขัดข้องที่เกิดขึ้นนี้ จะทำให้เกิดความล่าช้ากับบางเที่ยวบินต่อไปอีกจนถึงวันนี้ (พฤหัสฯที่ 12 ม.ค.) เป็นอย่างน้อย
ยังไม่พบสาเหตุ และไม่พบหลักฐานว่าเป็นการโจมตีทางไซเบอร์
เจ้าหน้าที่ของ FAA ระบุว่า ขณะนี้ยังคงมีการตรวจสอบสาเหตุที่ทำให้ระบบเกิดขัดข้อง แต่ในเบื้องต้นยังไม่พบหลักฐานที่บ่งชี้ว่าสิ่งที่เกิดขึ้นนี้เป็นการโจมตีทางไซเบอร์ต่อระบบการบินของสหรัฐ
ด้านทำเนียบขาวแถลงว่า ประธานาธิบดีโจ ไบเดน ผู้นำสหรัฐ ได้รับแจ้งเกี่ยวกับปัญหาดังกล่าวแล้ว และเขาได้สั่งการให้กระทรวงคมนาคมเร่งทำการสอบสวนหาสาเหตุที่เกิดขึ้น
บทเรียนจากอดีต
ในอดีตเคยมีความผิดพลาดของนักบินในการอ่านข้อความแจ้งเตือนของระบบ NOTAM ส่งผลให้เกิดอุบัติเหตุซึ่งอันที่จริงควรจะสามารถป้องกันได้ เหตุการณ์ดังกล่าวเกิดขึ้นในเดือน ก.ค. ปี 2017 เครื่องบินลำหนึ่งของสายการบินแอร์ แคนาดา (Air Canada) นำเครื่องลงจอดผิดรันเวย์ที่ท่าอากาศยานซานฟรานซิสโก ไม่กี่วินาทีหลังจากนั้น เครื่องบินลำดังกล่าวก็ชนเข้ากับเครื่องบินอื่นๆอีก 4 ลำ จากการไต่สวนผู้เกี่ยวข้องในเหตุการณ์พบว่า ระบบ NOTAM ได้แจ้งข้อความเตือนแก่นักบินแล้ว แต่เนื่องจากข้อความมีความยาวถึง 27 หน้าขณะที่รายงานแจ้งเตือนเกี่ยวกับการปิดรันเวย์อยู่ในหน้าที่ 8 ของข้อความทั้งหมด ทำให้นักบินมองข้ามการแจ้งเตือน
หลายปีที่ผ่านมา เคยมีความพยายามเรียกร้องให้ FAA ปรับปรุงระบบแจ้งเตือนดังกล่าวให้ทันสมัยและมีประสิทธิภาพมากกว่าที่เคยเป็นมา เหตุการณ์ระบบล่มจนต้องระงับบินชั่วคราวทั้งประเทศครั้งนี้ อาจจะกระตุ้นให้เกิดการเปลี่ยนแปลงเร็วขึ้นอย่างที่หลายฝ่ายต้องการ
ข้อมูลอ้างอิง