ในโอกาสครบรอบ 1 ปี สงครามรัสเซีย ยูเครน จีนเสนอ “แผนสันติภาพยูเครน” 12 ข้อ เมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา ข้อเสนอดังกล่าวทำให้นานาชาติต่างจับตา ในส่วนยูเครน โวโลดิเมียร์ เซเลนสกี ประธานาธิบดียูเครน ในตอนแรกไม่สนใจ แต่สุดท้ายมีแผนเข้าพบ ประธานาธิบดี สีจิ้นผิง ของจีน เพื่อหารือถึงแนวทางสันติภาพในสงครามรัสเซีย ยูเครนตามข้อเสนอและจุดยืนที่ทางการจีนประกาศไว้ในเอกสารทางการฉบับใหม่ แต่ต้องแน่ใจว่าจีนไม่ได้ส่งอาวุธช่วยรัสเซีย
ขณะที่ประธานาธิบดีโจ ไบเดน ผู้นำสหรัฐฯ ชี้ว่า การที่จีนเข้ามาไกล่เกลี่ยเป็นเรื่องไม่สมเหตุสมผล ส่วนนาโต้ หรือ องค์การสนธิสัญญาแอตแลนติกเหนือ โดย เจนส์ สโตลเตนเบอร์ก เลขาธิการฯ ระบุว่า จีนไม่ได้อยู่ในสถานเหมาะสมที่จะมาเจรจาให้ยุติสงคราม จีนไม่มีความน่าเชื่อถือเพียงพอ
จุดยืนของจีนต่อข้อตกลงทางการเมืองของวิกฤตยูเครน
1.เคารพอธิปไตยของทุกประเทศ
จะต้องปฏิบัติตามกฎหมายระหว่างประเทศที่ได้รับการยอมรับในระดับสากล รวมถึงวัตถุประสงค์และหลักการของกฎบัตรสหประชาชาติอย่างเคร่งครัด อำนาจอธิปไตย เอกราช และบูรณภาพแห่งดินแดนของทุกประเทศจะต้องได้รับการยึดถืออย่างมีประสิทธิภาพ ทุกประเทศไม่ว่าใหญ่หรือเล็ก แข็งแกร่งหรืออ่อนแอ รวยหรือจน ล้วนเป็นสมาชิกประชาคมระหว่างประเทศที่เท่าเทียมกัน ทุกฝ่ายควรร่วมกันรักษาบรรทัดฐานพื้นฐานเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างประเทศและปกป้องความยุติธรรมและความยุติธรรมระหว่างประเทศ ส่งเสริมการใช้กฎหมายระหว่างประเทศอย่างเท่าเทียมกัน
2. ละทิ้งความคิดแบบสงครามเย็น
ความมั่นคงของประเทศไม่ควรถูกดำเนินการโดยผู้อื่น การรักษาความปลอดภัยของภูมิภาคไม่ควรทำได้โดยการเสริมกำลังหรือขยายกลุ่มทางทหาร ผลประโยชน์และข้อกังวลด้านความมั่นคงที่ถูกต้องตามกฎหมายของทุกประเทศจะต้องได้รับการดำเนินการอย่างจริงจังและได้รับการแก้ไขอย่างเหมาะสม
ทุกฝ่ายควรปฏิบัติตามวิสัยทัศน์ของการรักษาความปลอดภัยร่วมกัน คำนึงถึงสันติภาพและเสถียรภาพในระยะยาวของโลก ช่วยกันสร้างความมั่นคงของยุโรปที่สมดุล มีประสิทธิภาพ และยั่งยืน ทุกฝ่ายควรต่อต้านการแสวงหาความมั่นคงของตนเองโดยแลกกับความปลอดภัยของผู้อื่น ป้องกันการเผชิญหน้าของกลุ่ม และทำงานร่วมกันเพื่อสันติภาพและเสถียรภาพในทวีปเอเชีย
3. ยุติการสู้รบเเละหยุดยิง
ความขัดแย้งและสงครามไม่มีใครได้ประโยชน์ ทุกฝ่ายต้องมีเหตุผลและใช้ความยับยั้งชั่งใจ หลีกเลี่ยงการจุดไฟและความตึงเครียดซ้ำเติม ป้องกันไม่ให้วิกฤตทวีความรุนแรงมากขึ้นหรือถึงขั้นควบคุมไม่ได้
ทุกฝ่ายควรสนับสนุนรัสเซียและยูเครนในการเริ่มการเจรจาโดยตรงอีกครั้งโดยเร็วที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ เพื่อค่อยๆ ลดระดับสถานการณ์ลงและบรรลุข้อตกลงหยุดยิงอย่างครอบคลุมในท้ายที่สุด
4. การเจรจาสันติภาพต่อ
การเจรจาเป็นทางออกเดียวที่เป็นไปได้สำหรับวิกฤตยูเครน การยุติวิกฤตอย่างสันติต้องได้รับการสนับสนุนประชาคมระหว่างประเทศควรยึดมั่นในแนวทางที่ถูกต้องในการส่งเสริมการพูดคุยเพื่อสันติภาพ ช่วยฝ่ายต่าง ๆ ในความขัดแย้งเปิดประตูสู่ข้อตกลงทางการเมืองโดยเร็วที่สุด และสร้างเงื่อนไขสำหรับการเริ่มการเจรจาใหม่ จีนจะยังคงมีบทบาทที่สร้างสรรค์ในเรื่องนี้
5. การแก้ไขวิกฤตการณ์ด้านมนุษยธรรม
มาตรการทั้งหมดที่เอื้อต่อการบรรเทาวิกฤตด้านมนุษยธรรมจะต้องได้รับการสนับสนุน ควรเป็นไปตามหลักการของความเป็นกลาง ไม่ควรถูกทำให้เป็นเรื่องการเมือง ความปลอดภัยของพลเรือนต้องได้รับการปกป้องอย่างมีประสิทธิภาพ ควรจัดตั้งหนทางเพื่อมนุษยธรรมสำหรับการอพยพพลเรือนออกจากพื้นที่ที่มีความขัดแย้ง
จำเป็นต้องมีความพยายามในการช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมในพื้นที่ที่เกี่ยวข้อง ปรับปรุงเงื่อนไขด้านมนุษยธรรม และให้การเข้าถึงด้านมนุษยธรรมที่รวดเร็ว ปลอดภัย และไม่ถูกกีดขวาง มีเป้าหมายเพื่อป้องกันวิกฤตด้านมนุษยธรรมในระดับที่ใหญ่ขึ้น สหประชาชาติควรได้รับการสนับสนุนในบทบาทการประสานงานในการส่งความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมไปยังพื้นที่ความขัดแย้ง
6. การปกป้องพลเรือนและเชลยศึก (POWs)
ควรปฏิบัติตามกฎหมายมนุษยธรรมระหว่างประเทศอย่างเคร่งครัด หลีกเลี่ยงการโจมตีพลเรือนหรือสิ่งอำนวยความสะดวกของพลเรือน ปกป้องผู้หญิง เด็ก และเหยื่ออื่นๆ ของความขัดแย้ง เคารพสิทธิขั้นพื้นฐานของเชลยศึก จีนสนับสนุนการแลกเปลี่ยนเชลยศึกระหว่างรัสเซียและยูเครน และเรียกร้องให้ทุกฝ่ายสร้างเงื่อนไขที่เพื่อเอื้อต่อจุดประสงค์นี้
7. การรักษาโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ให้ปลอดภัย
จีนต่อต้านการโจมตีด้วยอาวุธต่อโรงไฟฟานิวเคลียร์หรือโรงงานนิวเคลียร์ และเรียกร้องให้ทุกฝ่ายปฏิบัติตามกฎหมายระหว่างประเทศ รวมถึงอนุสัญญาว่าด้วยความปลอดภัยทางนิวเคลียร์ (Convention on Nuclear Safety - CNS) และหลีกเลี่ยงอุบัติเหตุนิวเคลียร์ที่มนุษย์สร้างขึ้นอย่างเด็ดขาด จีนสนับสนุนสำนักงานพลังงานปรมาณูระหว่างประเทศ (IAEA) ในการแสดงบทบาทที่สร้างสรรค์ในการส่งเสริมความปลอดภัยและความมั่นคงของโรงงานนิวเคลียร์เพื่อสันติ
8. การลดความเสี่ยงเชิงกลยุทธ์
ห้ามใช้อาวุธนิวเคลียร์และห้ามทำสงครามนิวเคลียร์ การคุกคามหรือการใช้อาวุธนิวเคลียร์ควรได้รับการต่อต้าน การแพร่กระจายของนิวเคลียร์จะต้องได้รับการป้องกันและหลีกเลี่ยงวิกฤตการณ์นิวเคลียร์ จีนต่อต้านการวิจัย การพัฒนา และการใช้อาวุธเคมีและชีวภาพของประเทศใด ๆ ไม่ว่าในกรณีใด ๆ
9. อำนวยความสะดวกในการส่งออกธัญพืช
ทุกฝ่ายจำเป็นต้องดำเนินการตามโครงการ Black Sea Grain Initiative ที่ลงนามโดยรัสเซีย ยูเครน และ UN อย่างเต็มที่ และสนับสนุน UN ในการมีบทบาทสำคัญในเรื่องนี้ ความคิดริเริ่มความร่วมมือด้านความมั่นคงทางอาหารทั่วโลกที่เสนอโดยจีนเป็นทางออกที่เป็นไปได้สำหรับวิกฤตอาหารโลก
10. ยุติการคว่ำบาตรฝ่ายเดียว
จีนต่อต้านการคว่ำบาตรฝ่ายเดียวที่ไม่ได้รับอนุญาตจากคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติ ประเทศที่เกี่ยวข้องควรหยุดใช้การคว่ำบาตรฝ่ายเดียวและ "เขตอำนาจศาลระยะยาว" ในทางที่ผิดกับประเทศอื่น ๆ เพื่อมีส่วนร่วมในการลดระดับวิกฤตยูเครนและสร้างเงื่อนไขสำหรับประเทศกำลังพัฒนาเพื่อให้เศรษฐกิจเติบโตและทำให้ชีวิตของประชาชนดีขึ้น
11. การรักษาเสถียรภาพของอุตสาหกรรมและห่วงโซ่อุปทาน
ทุกฝ่ายควรรักษาระบบเศรษฐกิจโลกอย่างจริงจัง และต่อต้านการใช้เศรษฐกิจโลกเป็นเครื่องมือหรืออาวุธเพื่อจุดประสงค์ทางการเมือง จำเป็นต้องมีความพยายามร่วมกันเพื่อบรรเทาการลุกลามของวิกฤตและป้องกันไม่ให้กระทบต่อความร่วมมือระหว่างประเทศในด้านพลังงาน การเงิน การค้าอาหารและการขนส่ง และบั่นทอนการฟื้นตัวของเศรษฐกิจโลก
12. การส่งเสริมการสร้างใหม่หลังความขัดแย้ง
ประชาคมระหว่างประเทศจำเป็นต้องใช้มาตรการเพื่อสนับสนุนการฟื้นฟูหลังความขัดแย้งในพื้นที่ความขัดแย้ง จีนพร้อมที่จะให้ความช่วยเหลือและมีบทบาทที่สร้างสรรค์ในความพยายามนี้
ข้อมูล : China’s Position on the Political Settlement of the Ukraine Crisis , bbc