เศรษฐกิจสเปนยังฟื้นตัวไม่สะดุด แต่นักวิเคราะห์ห่วงการเมืองยืดเยื้อ

การฟื้นตัวของเศรษฐกิจสเปนยังเดินหน้าอย่างแข็งแกร่งเหนือประเทศอื่นๆ ในยูโรโซน แม้ว่าประเทศจะประสบกับวิกฤติทางการเมืองที่เลวร้ายที่สุดในรอบหลายสิบปี

เดอะ ไฟแนนเชียล ไทม์ส รายงานว่า สเปนอยู่ในภาวะที่ไม่มีรัฐบาลอย่างเป็นทางการมาตั้งแต่เดือนธันวาคมปีก่อน หลังจากไม่มีพรรคใดสามารถครองเสียงส่วนใหญ่จากการเลือกตั้งทั่วไป และผู้นำพรรคต่างๆ ไม่ประสบความสำเร็จในการจัดตั้งรัฐบาลมาตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา เวลานี้จึงมีความเป็นไปได้สูงที่สเปนจะต้องจัดการเลือกตั้งใหม่ขึ้นอีกครั้งในเดือนมิถุนายน หมายความว่าปัญหาทางการเมืองของสเปนจะยังไม่คลี่คลายต่อไปอีกระยะหนึ่ง

อย่างไรก็ตาม ในเวลานี้แทบจะไม่มีสัญญาณบ่งชี้เลยว่าปัญหาทางการเมืองจะส่งผลกระทบลุกตามต่อไปถึงเศรษฐกิจของสเปน ข้อมูลล่าสุดจากธนาคารกลางสเปนระบุว่า ผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ (จีดีพี) ขยายตัว 0.7% ในช่วง 3 เดือนแรกของปีนี้ หรือ 2.9% เมื่อคิดเป็นอัตราตลอดทั้งปี ลดลงจากไตรมาสก่อนหน้าเพียงเล็กน้อยเท่านั้น

การเติบโตในระดับดังกล่าวในไตรมาสแรกน่าจะทำให้เศรษฐกิจสเปนสามารถเติบโตได้ 2.7% ตลอดทั้งปี 2559 ซึ่งถ้าการเติบโตเป็นไปตามคาดการณ์ จะทำให้สเปนเป็นประเทศที่เศรษฐกิจเติบโตได้รวดเร็วที่สุดในยูโรโซนอีกครั้งเช่นเดียวกับเมื่อปีก่อนที่การเติบโตสูงกว่าทั้งเยอรมนี ฝรั่งเศส และอิตาลี

ธนาคารกลางสเปน นักเศรษฐศาสตร์เอกชน รวมถึงเจ้าหน้าที่ระดับสูงของรัฐบาลสเปน มีความเห็นตรงกันว่าการชะลอตัวของเศรษฐกิจโลกเป็นปัจจัยเสี่ยงหลักต่อเศรษฐกิจของสเปน ไม่ใช่ความไม่แน่นอนทางการเมืองภายใน

"สเปนอยู่ในจุดที่ดี เราไม่เห็นการชะลอตัวของการจ้างงาน การเคลื่อนย้ายสินเชื่อเป็นไปได้ดี ยอดขายธุรกิจค้าปลีกไปได้ดี และการท่องเที่ยวก็ยอดเยี่ยม ความเชื่อมั่นของผู้บริโภคลดลงเล็กน้อยแต่ยังสูงเกือบทำสถิติ" มิเกล คาร์โดโซ หัวหน้านักเศรษฐศาสตร์จากธนาคารบีบีวีเอ กล่าว

ในช่วงปีที่ผ่านมา เศรษฐกิจสเปนได้รับอานิสงส์จากปัจจัยภายนอก ราคาน้ำมันที่ถูกลงช่วยเพิ่มกำลังการใช้จ่ายของผู้บริโภค ขณะที่อัตราดอกเบี้ยในระดับต่ำสุดเป็นประวัติการณ์และการอ่อนค่าของเงินยูโรช่วยสนับสนุนภาคธุรกิจ นอกจากนี้ เหตุการณ์ก่อการร้ายที่เกิดขึ้นในหลายประเทศ อาทิ อียิปต์ ตุรกี และตูนิเซีย ทำให้นักท่องเที่ยวเบนเข็มเข้ามาในสเปน ช่วยกระตุ้นหนึ่งในอุตสาหกรรมที่มีความสำคัญที่สุดของประเทศ

อย่างไรก็ตาม แม้ว่าเจ้าหน้าที่ของรัฐและนักวิเคราะห์เห็นพ้องว่าการฟื้นตัวของเศรษฐกิจสเปนแข็งแกร่งเพียงพอรับมือกับความไม่แน่นอนทางการเมืองเป็นเวลา 6 เดือน แต่มีความกังวลถึงสิ่งที่จะเกิดขึ้นในอนาคต ถ้าหลังจากการเลือกตั้งครั้งใหม่ยังไม่สามารถจัดตั้งรัฐบาลได้ และความไม่ชัดเจนทางการเมืองยืดเยื้อไปถึงครึ่งหลังของปี

ซานติอาโก คาร์โบ นักเศรษฐศาสตร์และศาสตราจารย์จากมหาวิทยาลัยบังกอร์ กล่าวว่า เศรษฐกิจสเปนยังเผชิญกับความอ่อนแอทางโครงสร้าง แม้ว่าจะฟื้นตัวขึ้นมาได้อย่างดีจากวิกฤติในปี 2555 "เศรษฐกิจสเปนฟื้นตัวได้รวดเร็วมาก แต่ผมคงแปลกใจถ้าสเปนจะเติบโตได้ในระดับนี้ต่อไปโดยปราศจากผู้นำที่ชัดเจน"

สเปนเป็นหนึ่งในประเทศที่อัตราว่างงานสูงสุดในยุโรป ขณะที่สถานการณ์การคลังอยู่ในภาวะที่ย่ำแย่ เมื่อไม่นานมานี้สเปนเปิดเผยว่า งบประมาณของประเทศในปี 2558 ขาดดุล 5.2% ของจีดีพี สูงกว่าเป้าหมายที่สหภาพยุโรป (อียู) กำหนดไว้ถึงเกือบ 1% สถาบันจัดอันดับความน่าเชื่อถือ สแตนดาร์ด แอนด์ พัวร์ส (เอสแอนด์พี) กล่าวว่ายังคงอันดับเครดิตของสเปนไว้เท่าเดิม แต่เตือนว่าความไม่แน่นอนทางการเมืองที่ยืดเยื้ออาจกลายมาเป็นปัจจัยกดดันด้านลบ

จากหนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 36 ฉบับที่ 3,146 วันที่ 7 - 9 เมษายน พ.ศ. 2559