แคนดิเดท ว่าที่สมเด็จพระราชาคณะ

สมณฐานนดรศักดิ์ ฝ่ายพระสงฆ์ ชั้นสูงสุด ทั้งฝ่ายมหานิกาย และธรนมยุต ได้แก่สมเด็จพระราชาคณะ (เว้นสมเด็จพระสังฆราช)  ตามทำเนียบในกรรมการมหาเถรสมาคม (เป็นโดยตำแหน่ง ตาม พ.ร.บ.สงฆ์ 2505) ให้มีฝ่ายละ 4 รูป

 

ปัจจุบัน สมเด็จพระราชาคณะฝ่ายมหานิกายประกอบด้วย
 

1 สมเด็จพระพุฒาจารย์ (สนิท) เจ้าอาวาสวัดไตรมิตรวิทยาราม กรรมการมหาเถสมาคม และเจ้าคณะใหญ่หนตะวันออก

2 สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ.ปยุตฺโต) เจ้าอาวาสวัดญาณเวศกวัน สามพราน นครปฐม ที่ปรึกษา กรรมมหาเถรสมาคม

3 สมเด็จพระมหาธีราจารย์ (ปสฤทธ์) เจ้าอาวาสวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม กรรมการมหาเถรสมาคม ประธานสำนักงานกำกับพระธรรมทูตในต่างประเทศ

4 สมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์(ธงชัย) ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดไตรมิตรวิทยาราม กรรมการมหาเถรสมาคม และเจ้าคณะใหญ่หนกลาง
 

ส่วนสมเด็จพระราชาคณะฝ่ายธรรมยุต
 

1 สมเด็จพระธีรญาณมุนี (สมชาย) เจ้าอาวาสวัดเทพศิรินทร์ กรรมการมหาเถรสมาคม 

2 สมเด็จพระมหามุนีวงศ์ (พิจิตร) เจ้าอาวาสวัดโสมนัสวิหาร ที่ปรึกษากรรมการมหาเถรสมาคม
 

3 สมเด็จพระมหาวีรวงศ์ (สุชิน) ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดราชบพิธฯ เลขานุการสมเด็จพระสังฆราช กรรมการมหาเถรสมาคม
 

ถ้าดูตามตัวเลขนี้ จะเห็นว่า สมเด็จพระราชาคณะ ฝ่ายธรรมยุต มีเพียง 3 รูป จากทำเนียบต้องมี 4 รูป (ไม่นับสมเด็จพระสังฆราช เนื่องด้วยทรงเป็น สกลมหาสังฆปริณายก)

ทึ่เหลือเพียง 3 รูป เพราะสมเด็จพระวันรัต (จุนท์) เจ้าอาวาส วัดบวรนิเวศวิหาร กรรมการมหาเถรสมาคม ผู้ปฏิบัติหน้าที่เจ้าคณะใหญ่ธรรมยุต เพิ่งมรณภาพ เมื่อวันที่ 15 มีนาคม 2565
 

เมื่อสมณฐานันดรระดับสมเด็จพระราชาคณะ หายไปหนึ่ง จำเป็นต้องมีให้ ครบ 4 โดยเลื่อน หรือสถาปนาพระเถระรูปใดรูปหนึ่ง จากเจ้าคณะรองขึ้นเป็นสมเด็จพระราชาคณะ

เจ้าคณะรองจากฝ่ายธรรมยุต มี 9 รูป 

1 พระพรหมวิสุทธาจารย์ (มนตรี) กรรมการมหาเถรสมาคม เจ้าอาวาสวัดเครือวัลย์วรวิหาร

2 พระพรหมมุนี(บุญเรือง)  กรรมการมหาเถรสมาคม เจ้าอาวาสวัดพระศรีมหาธาตุ บางเขน

3 พระพรหมวชิรโสภณ(ศรีจันทร์) เจ้าอาวาสวัดบึงพลาญชัย จ.ร้อยเอ็ด

4 พระพรหมวชิรมงคล(ลือชัย) เจ้าอาวาสวัดราชาธิวาส

5 พระพรหมวัชราจารย์(พูนศักดิ์) เจ้าอาวาสวัดราชประดิษฐ์ฯ กรรมการมหาเถรสมาคม

6 พระพรหมวชิรากร (สุนทร) เจ้าอาวาสวัดราชผาติการาม กรรมการมหาเถรสมาคม

7 พระพรหมวชิรคุณ(ไพบูลย์) วัดเทพนิมิตรสุดเขตสยาม จ. เชียงราย

8 พระพรหมมงคลวัชราจารย์(ไสว) วัดศรีสุริยวงศาราม จ. ราชบุรี

9 พระพรหมวชิรเมธาจารย์ (อิ่ม) ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดโสมนัสวิหาร

กล่าวถึงสมเด็จพระราชาคณะฝ่ายมหายิกาย ก็ต้องมีสัดส่วนเท่ากับฝ่ายธรรมยุต แม้ว่าจำนวนวัดและพระสงฆ์ฝ่ายมหานิกายมากกว่า

(ตัวเลขที่ สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ รายงานล่าสุด  วัดในประเทศไทยมี 42,623 วัด ในจำนวนนี้เป็นวัดธรรมยุต ประมาณ 3,000 วัด พระสงฆ์ จำนวน 205, 513 ในจำนวนนี้เป็นพระธรรมยุต 30,000รูป ที่เหลือเป็นมหานิกาย)

แต่ที่ผ่านมา (2564) สมเด็จพระราชาคณะฝ่ายมหานิกายมี 5 และธรรมยุตก็มี 5 เหมือนกัน

มหานิกายมี 5 เมื่อสถาปนา เจ้าคุณธงชัย วัดไตรมิตร เป็นสมเด็จพระราชาคณะ เป็นกรณีพิเศษ และเหลือ 4 เมื่อสมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์ (ช่วง)เจ้าอาวาสวัดปากน้ำมรณภาพ 9 ธันวาคม 2564
 

ฝ่ายธรรมยุตมี 5 เหมือนกันเมื่อสถาปนาหลวงพ่อวิริยังค์ขึ้นเป็นสมเด็จเป็นกรณีพิเศษ

ปัจจุบันเหลือ 3 เมื่อสมเด็จหลวงพ่อวิริยังค์ และสมเด็จพระวันรัต (จุนท์) มรณภาพ
 

เมื่อคำนึงถึงสัดส่วน 4/4 ว่ามีความจำเป็นที่สมเด็จพระราชาคณะเป็นกรรมการมหาเถรสมาคมโดยตำแหน่ง

ตาม พรบ. สงฆ์ 2505 

ปัจจุบัน พรบ.สงฆ์ 2505(ฉบับที่4) พ.ศ. 2561  แก้ไขให้พระมหากษัตริย์ทรงมีพระราชอำนาจในการสถาปนา แต่งตั้ง ถอดถอน สมณศักดิ์ และแต่งตั้งกรรมการมหาเถรสมาคม 

ดังนั้นสัดส่วนสมเด็จพระราชาคณะในองค์กรมหาเถรสมาคมต้องเท่ากันนั้น น่าจะหมดความจำเป็นไปแล้ว
 

อย่างไรก็ตาม ถ้าจะสถาปนาเจ้าคณะรองของฝ่ายมหานิกาย ขึ้นเป็นสมเด็จพระราชาคณะ นั้น มีให้เลือก 14 รูป

 

1 พระพรหมจริยาจารย์ (สงัด) เจ้าอาวาสวัดกระพังสุรินทร์ จ.ตรัง เจ้าคณะใหญ่หนใต้

2 พระพรหมโมลี (สุชาติ) รก. เจ้าอาวาสวัดปากน้ำ กรรมการมหาเถรสมาคม แม่กองบาลีสนามหลวง และ รก. เจ้าคณะใหญ่หนเหนือ

 

3 พระพรหมบัณฑิต(ประยูร ) เจ้าอาวาสวัดประยุรวงศาวาส กรรมการมหาเถรสมาคม

4 พระพรหมกวี (ประกอบ) เจ้าอาวาสวัดกัลยาณมิตร กรรมการมหาเถรสมาคม

5 พระพรหมเวที (สุเทพ) เจ้าอาวาสวัดพระปฐมเจดีย์

6 พระพรหมเสนาบดี (พิมพ์) กรรมการมหาเถรสมาคม เจ้าอาวาสวัดปทุมคงคา

7 พระพรหมวชิรปัญญาจารย์ (ทองดี) เจ้าอาวาสวัดราชโอรสาราม ราชบัณฑิต

8 พระพรหมวชิราธิบดี (พีร์) อธิบดีสงฆ์วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษดิ์ สภานายก มจร.

9 พระพรหมวชิรเจดีย์(บำรุง) เจ้าอาวาสวัดพระศรีรัตนมหาธาตุ จ.พิษณุโลก

10 พระพรหมวชิรมุนี(เชิด) เจ้าอาวาสวัดสุทัศนเทพวราราม กรรมการมหาเถรสมาคม

11 พระพรหมวชิรญาณ (สุเมโธ) วัดอมราวดี สหราชอาณาจักร

12 พระพรหมวชิรโมลี(ทองอยู่) วัดศาลาลอย จ.สุรินทร์

13 พระพรหมวัชรเมธี(สมเกียรติ) เจ้าอาวาสวัดอรุณราชวรารามฯ

14 พระพรหมมงคลวัชโรดม (โอภาส) เจ้าอาวาส และเจ้าสำนักเรียน วัดจองคำ จ. ลำปาง.

 

ใครเป็นลูกศิษย์หลวงพ่อรูปใดก็ช่วยกันดูแล อาจได้หลวงพ่อเป็นสมเด็จ สักวันหนึ่ง ในอนาคต