‘ซีพีซื้อโลตัส’ฉลุย บอร์ดแข่งขันเคาะกลางต.ค.นี้
คาด กขค. ไฟเขียวปิดดีล “ซีพี” ซื้อกิจการ “เทสโก้ โลตัส” กลางตุลาคมนี้ หลุดข้อหาผูกขาดตลาด เผยซุ่มปรับหลักเกณฑ์ใหม่ ขณะที่ผู้ประกอบการชี้ทุกวันนี้ก็เหมือนผูกขาดอยู่แล้ว
แม้เครือเจริญโภคภัณฑ์ หรือ ซีพี จะชนะการประมูลซื้อกิจการเทสโก้ในประเทศไทยและมาเลเซีย ด้วยวงเงิน 10,576 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือราว 3.38 แสนล้านบาทตั้งแต่ต้นเดือนมีนาคมที่ผ่านมา แต่ดีลการซื้อกิจการครั้งนี้ก็ยังไม่บรรลุเป้าประสงค์ เพราะต้องผ่านความเห็นชอบจากคณะกรรมการการแข่งขันทางการค้า หรือ กขค. ว่าการควบรวมกิจการของ 2 ยักษ์ค้าปลีกในเมืองไทย จะเข้าข่ายการผูกขาดหรือการเป็นผู้มีอำนาจเหนือตลาดหรือไม่ ซึ่งจะใช้ระยะเวลาไม่เกิน 90 วัน หลังจากที่ซีพีได้ยื่นเอกสารต่างๆ ให้ตั้งแต่ต้นเดือนกรกฎาคม
ความคืบหน้าล่าสุดพบว่า กขค.ได้ออกประกาศคณะกรรมการการแข่งขันทางการค้า เรื่องหลักเกณฑ์การเป็นผู้ประกอบธุรกิจซึ่งมีอำนาจเหนือตลาดฉบับใหม่พร้อมกับให้ยกเลิกประกาศฯ หลักเกณฑ์การเป็นผู้ประกอบธุรกิจซึ่งมีอำนาจเหนือตลาด พ.ศ. 2561 โดยมีผลบังคับใช้ในวันที่ 26 กันยายนที่ผ่านมา ซึ่งเป็นที่หวั่นวิตกว่าจะมีผลเอื้อประโยชน์ต่อการพิจารณาการซื้อกิจการในครั้งนี้
โดยสาระสำคัญของประกาศหลักเกณฑ์ฉบับใหม่ คือ ข้อ 3 (2) ความในวรรคหนึ่ง (2) มิให้ใช้บังคับกับผู้ประกอบธุรกิจรายใดรายหนึ่งที่มียอดเงินขายในปีที่ผ่านมาต่ำกว่าหนึ่งพันล้านบาท หรือมีส่วนแบ่งตลาดในปีที่ผ่านมาต่ำกว่าร้อยละสิบ เพิ่มเติมจากประกาศเดิมที่มีเพียง มิให้ใช้บังคับกับผู้ประกอบธุรกิจรายใดรายหนึ่งที่มีส่วนแบ่งตลาดในปีที่ผ่านมาต่ำกว่าร้อยละสิบ
อย่างไรก็ดีผู้เชี่ยวชาญด้านค้าปลีก กล่าวแสดงความคิดเห็นว่า ประกาศดังกล่าวไม่มีผลต่อการพิจารณาการควบรวมกิจการดังกล่าว เพราะมีความใกล้เคียงกับประกาศเดิม และหากกรณีที่อยู่ระหว่างดำเนินการให้ยึดหลักเกณฑ์เดิมไปจนกว่าจะแล้วเสร็จ ดังนั้นจะไม่ส่งผลต่อการพิจารณาใดๆ
ขณะที่การศึกษาผลกระทบจากการควบรวมกิจการในครั้งนี้ พบว่า คณะกรรมาธิการการพาณิชย์และทรัพย์สินทางปัญญา ซึ่งมีนายอันวาร์ สาและ เป็นประธาน ได้จัดประชุมสัมมนาเรื่อง แนวโน้มการผูกขาดทางการค้า : ผลกระทบกับผู้ค้ารายย่อยและผู้ค้าปลีก ครั้งที่ 3 ที่จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ หลังจากที่ก่อนหน้านี้ได้จัดขึ้นที่จังหวัดเชียงใหม่ และสุราษฎร์ธานี และจะจัดขึ้นอีกครั้งที่จังหวัดนครราชสีมา ในเร็วๆนี้ ซึ่งเป็นการลงพื้นที่ รวบรวมข้อมูลทั้ง 4 ภาค นำเสนอต่อกขค. เพื่อนำไปใช้พิจารณาอย่างเร่งด่วน
โดยนายสมชาย พรรัตนเจริญ นายกสมาคมค้าส่ง-ปลีกไทย และรองประธานสมาพันธ์ เอสเอ็มอีไทย เปิดเผยกับ “ฐานเศรษฐกิจ” ว่า การลงพื้นที่จังหวัดประจวบฯ ครั้งนี้เพื่อพูดคุยกับร้านค้า และศึกษาปัญหา สภาพแวดล้อม เพื่อรวบรวมปัญหาและผลกระทบที่จะเกิดขึ้นกับร้านค้าปลีกรายย่อย โชห่วย ฯลฯ เมื่อเกิดการควบรวมกิจการระหว่างซีพีกับเทสโก้ โลตัส ซึ่งเสียงสะท้องเบื้องต้นมีทั้งที่เห็นชอบ และไม่เห็นชอบ แต่โดยภาพรวมต้องการให้มองถึงผลกระทบที่จะเกิดระยะยาว เป็นการแก้ปัญหาและป้องกันปัญหาช่วยผู้ประกอบการรายเล็ก
“วันนี้ไม่ใช่เพียงปัญหาที่เกิดขึ้นร้านโชห่วย หรือค้าปลีกรายย่อย แต่ยังรวมถึงผู้บริโภค รัฐบาลต้องลงมาแก้ปัญหาและจัดการทั้งระบบ โดยเฉพาะปัญหาการว่างงาน ขณะที่ปัญหาค้าปลีกเกิดขึ้นมายาวนานทุกวันนี้รายเล็กก็ถูกกลืนเกือบทั้งหมด รายใหญ่ก็เหมือนผูกขาดตลาดอยู่แล้ว” นายสมชายกล่าวและว่า
ส่วนตัวคาดว่าการที่ซีพีซื้อกิจการเทสโก้ โลตัสในครั้งนี้จะผ่านความเห็นชอบจากคณะกรรมการแข่งขันทางการค้าฯ
อย่างไรก็ดี ล่าสุดเทสโก้ โลตัสได้แจ้งให้กับผู้ประกอบการรายย่อยที่อยู่ระหว่างการเจรจา นำเสนอ และพิจารณาเข้าร่วมเป็นพันธมิตรกับเทสโก้ โลตัสว่าให้สรุปอย่างเร่งด่วน ภายในกลางเดือนตุลาคมนี้ เพราะหากเลยจากนี้ไป จะต้องเปิดเจรจาและนำเสนอเรื่องต่อผู้บริหารใหม่ (กลุ่มซีพี) ที่จะเข้ามาดำเนินการทั้งหมด ซึ่งจะทำให้ต้องล่าช้าออกไปอีกนานนับเดือน
ทั้งนี้ผลการพิจารณาของกขค. สามารถออกมาใน 3 แนวทางคือ 1. ไม่ผ่าน หากพบว่ามีการผูกขาดหรือมีอำนาจเหนือตลาด ซึ่งกรณีนี้ซีพีจะถูกยึดเงินมัดจำและหากจะอุทธรณ์ต้องไปร้องต่อศาลปกครอง 2. ผ่าน คือไม่เข้าข่ายผูกขาดหรือมีอำนาจเหนือตลาด ซีพีจะมีอำนาจในการเข้ามาบริหารจัดการเทสโก้ โลตัสได้ทันที และ 3. ผ่านแบบมีเงื่อนไข ซึ่งกขค. จะกำหนดเงื่อนไขในการดำเนินการ เพื่อจำกัดการผูกขาดหรือมีอำนาจเหนือตลาด ซึ่งผู้เชี่ยวชาญในวงการค้าปลีกประเมินว่า กรณีนี้กขค. จะพิจารณาให้ผ่านแบบมีเงื่อนไข
หน้า 1 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 40 ฉบับที่ 3,614 วันที่ 1 - 3 ตุลาคม พ.ศ. 2563
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
เมื่อ เทสโก้ โลตัส กลับสู่มือคนไทย