การสร้างธุรกิจให้ประสบความสำเร็จนั้นต้องใช้เวลาหลายปีในการทำงานหนักและเสียสละแรงกายแรงใจ และการจะวางมือจากธุรกิจของตัวเองเป็นหนึ่งในการตัดสินใจสำคัญที่สุดที่เจ้าของจะต้องทำ แต่ส่วนใหญ่มักจะถูกผลัดวันไปเรื่อยๆจนกระทั่งสายเกินไป
ทั้งนี้การวางแผนแนวทางการวางมือจากธุรกิจล่วงหน้า จะช่วยให้กระบวนการดำเนินไปอย่างราบรื่นและสามารถปลดล็อกมูลค่าที่แท้จริงของธุรกิจได้ ไม่ว่าจะต้องการขายกิจการ ส่งต่อให้คนรุ่นต่อไปหรือตั้งใจที่จะเอาเงินออกจากธุรกิจเลยเพื่อใช้ในการเกษียณของตนหรืออาจเป็นทางเลือกอื่นใดก็ตาม
โดยผู้เชี่ยวชาญธุรกิจครอบครัวแนะนำคำถามที่จะตัดสินอนาคตของธุรกิจและบทบาทในอนาคตของเจ้าของที่ควรนำมาใช้ เช่น จะเป็นการออกจากธุรกิจไปเลยหรือแค่ออกจากบางตำแหน่ง รวมถึงการพิจารณาว่าต้องการส่งต่อธุรกิจให้กับสมาชิกในครอบครัวในขณะที่ยังมีชีวิตอยู่
หรือหลังจากเสียชีวิตไปแล้ว หรือต้องการขายให้กับบุคคลที่สามซึ่งคำถามเหล่านี้จะมีผลต่อฐานะทางภาษี วิธีการจูงใจพนักงานที่ยังอยู่และวิธีเตรียมความพร้อมล่วงหน้าให้กับธุรกิจ
ทั้งนี้จากการสำรวจพบว่าธุรกิจครอบครัวที่ประสบความสำเร็จจะไม่ทิ้งในการโอกาสสืบทอดกิจการไป พวกเขาพิจารณาการเข้ามามีส่วนร่วมของครอบครัวโดยดูจากความกระตือรือร้นและผลงาน มีเพียงส่วนน้อยที่เชื่อว่าลูกของตนมีสิทธิ์เข้ามาสืบทอดโดยอัตโนมัติ และมีความกังวลมากที่สุดในเรื่องของการหาสมาชิกในครอบครัวที่มีความสามารถและยินดีรับช่วงต่อธุรกิจ
นอกจากนี้ผลสำรวจยังชี้ว่าเจ้าของธุรกิจครอบครัวร้อยละ 80 เชื่อว่าการที่สมาชิกในครอบครัวเข้ามามีส่วนร่วมในธุรกิจเป็นสิ่งสำคัญ ขณะที่ร้อยละ 78 คิดว่าการมีความรู้ความสามารถทางธุรกิจหรือเป็นมืออาชีพเป็นสิ่งสำคัญหากต้องเข้าสู่ตำแหน่งผู้บริหาร
อย่างไรก็ตามก่อนที่กระบวนการเหล่านี้จะเริ่มขึ้น เจ้าของจะต้องพิจารณาว่าธุรกิจของตนมีมูลค่าเท่าใดและเลือกวิธีการออกจากธุรกิจที่เหมาะสมกับตัวเอง พิจารณาว่าต้องการรักษาความสัมพันธ์กับธุรกิจหลังจากเกษียณไม่ว่าจะเป็นที่ปรึกษา ผู้ถือหุ้นหรือผู้บริหารหรือไม่
ขณะที่เมื่อบางคนวางมือจากธุรกิจของตนแล้ว มักจะเหลือเงินก้อนสำคัญไว้ซึ่งอาจต้องใช้เวลาสักพักในการจัดการ ทั้งนี้การวางแผนทางการเงินจะเป็นผลตามมาจากการเกษียณและอาจมีปัญหาเกี่ยวกับภาษีมรดกซึ่งจำเป็นต้องได้รับการจัดการที่ดี
หากมีความเป็นไปได้ที่เจ้าของจะยึดธุรกิจไว้ตลอดชีวิต สิ่งสำคัญคือต้องแน่ใจว่าได้ลดภาษีมรดกให้เหลือน้อยที่สุด ทั้งนี้หลังจากทำงานอย่างหนักเพื่อสร้างธุรกิจแล้ว เจ้าของอาจต้องการวางมือจากธุรกิจ โดยเอาเงินทุนไปใช้เพื่อเริ่มต้นทำอย่างอื่นใหม่อีกครั้งในระหว่างหรือหลังจากส่งต่อให้คนอื่นแล้ว
ซึ่งไม่ว่าจะต้องการส่งต่อธุรกิจให้กับคนรุ่นต่อไป ขายกิจการ ขายหุ้นหรือเสนอความเป็นเจ้าของหุ้นให้พนักงานซึ่งกำลังได้รับความนิยมในปัจจุบัน เพื่อรับประกันว่าความมั่งคั่งของเจ้าของและของธุรกิจจะมีโครงสร้างที่มีประสิทธิภาพมากที่สุด
ที่มา: Wardlaw, M. 2021. Preparing For Exit And Protecting Your Wealth. Family Business United [On-line] . Available: https://familybusinessunited.com/2021/03/11/preparing-for-exit-and-protecting-your-wealth/
หน้า 21-22 หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 41 ฉบับที่ 3,665 วันที่ 28 - 31 มีนาคม พ.ศ. 2564
ข่าวที่เกี่ยวข้อง :