"DGA” ห่วงเงื่อนไขใช้จ่าย เงินดิจิทัล 10,000 บาท ไม่ชัด กระทบซูเปอร์แอปฯ

การประชุมคณะรัฐมนตรี(ครม.) เพื่อพิจารณาโครงการเงินดิจิทัล 10,000 บาท เมื่อวันที่ 23 เมษายน 2567 สํานักงานพัฒนารัฐบาลดิจิทัล (องค์กรมหาชน) สพร. หรือ DGA ซึ่งเป็นหน่วยงานที่ได้รับมอบหมายให้ร่วมกับกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม (ดศ.) ดําเนินการศึกษารูปแบบและแนวทางการพัฒนาระบบที่สามารถรองรับการดําเนินโครงการฯ รวมถึงเป็นผู้พัฒนาและดําเนินการระบบที่สอดคล้อง กับหลักเกณฑ์และเงื่อนไขของโครงการฯ ได้เสนอความเห็นประกอบการพิจารณาของที่ประชุมครม. โดยมีข้อสังเกตเพิ่มเติมที่น่าสนใจหลายประเด็น

โดยสพร.ได้ประเมินความพร้อมด้านทรัพยากรโดยเฉพาะกําลังคนของ สพร. ในปัจจุบัน สามารถพัฒนาระบบลงทะเบียนและตรวจสอบสิทธิสําหรับประชาชนและร้านค้าในโครงการเงินดิจิทัล 10,000 บาท  ด้วยการต่อยอดจากแอปพลิเคชัน “ทางรัฐ” ที่ สพร. เปิดให้บริการอยู่ในปัจจุบัน

อย่างไรก็ตามหลักเกณฑ์และเงื่อนไข สําหรับการออกแบบและพัฒนาระบบเพื่อรองรับการใช้จ่ายและการชําระเงินดิจิทัล 10,000 บาท ที่เกี่ยวข้องกับ Open Loop ยังไม่ชัดเจนเพียงพอ ซึ่งจําเป็นต้องใช้เวลาในการพิจารณารายละเอียดเพิ่มเติมร่วมกับ คศ. และหน่วยงานหลักที่เกี่ยวข้อง ก่อนทําการศึกษา กําหนดรูปแบบและแนวทางการพัฒนาระบบซูเปอร์แอปฯ รวมถึงการกําหนดหน่วยงานที่มีความพร้อมและมีความเชี่ยวชาญเพื่อรับผิดชอบงานพัฒนาระบบในส่วนนี้ต่อไป

สพร.ยังมีความเห็นว่า ในการดําเนินโครงการเงินดิจิทัล 10,000 บาท มีความจําเป็นต้องได้รับความร่วมมือจากหลายหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง จึงควรมีการมอบหมายหน่วยงานหลักที่ต้องดําเนินการหารือร่วมกับหน่วยงานต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง เพื่อพิจารณาว่าข้อมูลต่าง ๆ เพื่อใช้สําหรับตรวจสอบ คัดกรอง ประชาชน และร้านค้านั้นจัดเก็บโดยหน่วยงานใด ข้อมูลอยู่ในรูปแบบดิจิทัล มีความครบถ้วน ถูกต้อง เป็นปัจจุบัน มีรายละเอียดเพียงพอที่จะนําไปใช้ในการประมวลผลข้อมูลเพื่อตรวจสอบสิทธิ์โดยอัตโนมัติได้หรือไม่ และประสานงานจนได้มาซึ่งข้อมูลดังกล่าวในเบื้องต้น ดังนี้

• กลุ่มเป้าหมายประชาชนที่เข้าร่วมโครงการ โดยกระทรวงการคลังในฐานะเลขานุการคณะกรรมการนโยบายฯ
• ร้านค้าที่เข้าร่วมโครงการได้โดย กระทรวงพาณิชย์ในฐานะหน่วยงานผู้กําหนด นิยามร้านค้าขนาดเล็ก ประเภทร้านค้าขนาดเล็กและสินค้าที่เข้าร่วมโครงการ
• ร้านค้าที่สามารถถอนเงินสดจากโครงการได้ ได้แก่ ร้านค้าที่อยู่ในระบบภาษี โดยกรมสรรพากร

สพร.เสนอให้มีการมอบหมายให้สถาบันข้อมูลขนาดใหญ่ (องค์การมหาชน) (Big Data Institute : BDI) ในสังกัดกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม ซึ่งมีความเชี่ยวชาญในเรื่องการวิเคราะห์ และ ใช้ประโยชน์จากข้อมูลขนาดใหญ่ เข้าร่วมทํางานกับหน่วยงานหลักต่าง ๆ เพื่อรวบรวมข้อมูล จากหน่วยงานต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องเข้าด้วยกัน พร้อมที่จะส่งให้ สพร. นํามาใช้ในการตรวจสอบเปรียบเทียบ เพื่อคัดกรองประชาชน และร้านค้าต่าง ๆ ที่ลงทะเบียนเข้าร่วมโครงการฯ ได้ทันที

ขณะเดียวกันควรมีการมอบหมายให้กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย เปิดระบบเพื่อรองรับการดําเนินการตามโครงการเงินดิจิทัล 10,000 บาท ให้สามารถเชื่อมต่อกับฐานข้อมูลทะเบียนราษฎร ระบบพิสูจน์และยืนยันตัวตน ด้วยใบหน้าทางดิจิทัล (Face Verification Service) (FVS) ของกรมการปกครองได้ เพื่ออํานวยความสะดวก ประชาชนในการพิสูจน์ และยืนยันตัวตน

นอกจากนี้ควรมีการมอบหมายให้กระทรวงการคลัง ในฐานะเลขานุการคณะกรรมการนโยบายฯ หารือและจัดเตรียมข้อมูลกลุ่มประชาชนตามเกณฑ์สิทธิ์ อาทิ บัตรสวัสดิการแห่งรัฐ หรือข้อมูลอื่นที่เกี่ยวข้อง เป็นต้น กับสถาบันการเงินทั้งธนาคารในกํากับของรัฐและธนาคารพาณิชย์ ผู้ประกอบธุรกิจเป๋าเงินอิเล็กทรอนิกส์และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น ธนาคารแห่งประเทศไทย เพื่อให้ได้ข้อมูล หลักเกณฑ์และเงื่อนไข สําหรับการออกแบบและพัฒนาระบบ เพื่อรองรับการใช้จ่ายและการชําระเงินซึ่งเกี่ยวข้องกับ Open Loop ให้มีความชัดเจนในทางปฏิบัติมากขึ้น