"ทักษะการสื่อสารที่ดี" ที่ผู้นำต้องมีและใช้ให้เป็น ก่อนล้มเหลว

18 ม.ค. 2566 | 01:49 น.

ทักษะที่จำเป็นอันดับต้นๆ ของการเป็นผู้นำที่ดี คือ "การสื่อสาร" การสื่อสารในที่ ไม่ใช่แค่สื่อสารได้ แต่ "ต้องสื่อสารเป็น" เพราะผู้นำหลายคน ยังเข้าใจว่า การสื่อสารด้วยการสั่ง คือสิ่งที่ได้ผลเร็วที่สุด แต่เขาลืมคิดไปว่า ผลที่ได้นั่น อาจแย่ที่สุดก็ได้

ผู้นำที่ไร้ "ทักษะการสื่อสาร" ก็คือผู้นำที่ล้มเหลว และเป็นเรื่องยากมาก ที่ผู้นำคนไหนจะประสบความสำเร็จ และได้รับการจดจำ หากปราศจากทักษะการสื่อสารที่ดี ซึ่งสามารถหาได้ไม่ยาก สำหรับผู้นำที่สื่อสารไม่เป็น เขาจะเป็นนำที่ขาดทีมงานที่จงรักภักดี พนักงานที่อยู่ด้วย คือการทำงานแลกเงินเดือนไปวันๆ เพราะฉะนั้น ไม่ต้องหวังเรื่องคุณภาพของงาน 


ใน Think People Consulting  ได้เขียนถึง 7 สาเหตุที่ทําให้ ผู้นําที่ดี กลายเป็นผู้นําที่ล้มเหลว ว่า 

  1. มองความสําเร็จว่าเป็นผลงานของตัวเอง ทั้งๆ ที่ ทีมงานและพนักงานทุกคนคือองค์ประกอบสำคัญของความสําเร็จ
  2. ไม่เข้าใจบทบาทของผู้นําที่แท้จริง บทบาทของผู้นํา คือ การมองภาพอนาคต กําหนดวิสัยทัศน์ กระตุ้นสร้างแรงจูงใจ สร้างแรงบันดาลใจให้กับทุกคนในทีมงานไปสู่อนาคตที่ดีขึ้น
  3. กลายเป็นคนที่หยิ่งยโส หลงในอํานาจ
  4. ขาดความยืดหยุ่น
  5. ไม่สามารถให้ Feedback ที่สร้างสรรค์ ผู้นําที่ล้มเหลวจะเอาแต่ก่นด่า ใช้คําพูดที่ไม่สร้างสรรค์ และ เป็นคําพูดที่ไม่ก่อให้เกิดการพัฒนาใดๆ เลย
  6. ไม่เรียนรู้และพัฒนาตนเอง
  7. ทักษะการสื่อสารที่แย่มาก สาเหตุสุดท้ายที่ทําให้ผู้นําล้มเหลว ก็คือการขาดทักษะการ สื่อสารที่ดี พูดเรื่องง่ายให้เป็นเรื่องยากไปซะหมด สื่อสารแต่ละที ไม่มีใครเข้าใจ แถมยังเป็นการยั่วยุ ส่งเสริมให้เกิด ความขัดแย้งกันมากขึ้นไปอีก

สื่อสารแบบไหนที่เป็นผู้นำที่น่าเชื่อมั่นและน่าเคารพ 

  • พูดให้น้อย แต่ได้ใจความให้มาก- ผู้นำบางคนพูดยาวเยิ่นเย้อ ทำให้ใจความสำคัญเลือนหายไปเรื่อยๆ และนั่นจะทำให้คุณขาดความน่าเชื่อถือลงเรื่อยๆ เช่นกัน 
  • ความชัดเจน และคำสัญญาที่ทำได้ - คำพูดที่ชัดเจนเป็นเรื่องที่ดี และความชัดเจนต้องมาพร้อมกับความจริงที่คุณจะสื่อสารออกไป ตอนนี้องค์กรอยู่ตรงไหน เป็นอย่างไร อะไรทำได้ หรือไม่ได้
  • พูดด้วยความเคารพและเปิดใจต่อผู้ฟัง - เคารพในที่นี้ คือ ทั้งการใช้คำพูด ท่าทาง น้ำเสียง ตลอดจนเคารพเวลาส่วนตัวของผู้ร่วมงาน ไม่มีใครอยากโดนดูถูกหรือพูดคุยด้วยอารมณ์เหนือเหตุผล และหากอยากให้คนอื่นฟัง คุณต้องเป็นผู้ฟังที่ดีก่อน และต้องมีความเห็นอกเห็นใจ (Empathy) เข้าใจเพื่อนร่วมงาน
  • ไม่โยนความผิด และไม่สั่งสอนใคร - ตำแหน่งผู้นำคือเครื่องการันตีว่าคุณถูกเลือกแล้ว ให้ขึ้นมาทำหน้าที่รับผิดชอบงาน ดังนั้นเมื่อมีปัญหา ผู้นำจึงต้องรับผิดชอบเป็นคนแรกอย่างไม่ต้องกังขา ไม่ว่าความผิดนั้นจะเกิดขึ้นจากอะไร และแน่นอนว่าในทุกวิกฤติ เรื่องการตำหนิน่ะทำได้ แต่สิ่งที่ผู้นำไม่ควรทำที่สุดคือการ ‘สั่งสอน’ ลูกน้อง การปกครองคนทำงานไม่เหมือนครูปกครองนักเรียน เปลี่ยนการสั่งสอนเป้นคำแนะนำดีๆ จะเหมาะกว่า
  • มีกระบวนการคิดที่เป็นระบบ  - เริ่มจากการฝึกวางความคิดให้เป็นระบบเสียก่อน เพราะการที่ผู้นำจะสื่อสารให้ชัดเจนได้ ต้องมาจากกระบวนการคิดที่มีระบบ มีความชัดเจนก่อนและสื่อสารไปยังทีมเพื่อจะทำให้ทุกคนเข้าใจได้ง่าย พร้อมมีประสิทธิภาพ
  • ใช้วิธีการสื่อสารที่หลากหลาย - แตกต่างกันไปตามสถานการณ์และเวลา เพื่อให้ได้ประสิทธิภาพสูงสุด ทั้งการสื่อสารระหว่างบุคคล (Interpersonal Communication), การสื่อสารในองค์กร (Internal Communication), การสื่อสารกับลูกค้าที่มีส่วนได้ส่วนเสียภายนอก (Stakeholder Communication)  ที่สำคัญอย่างยิ่ง ต้องใช้วิธีสื่อสารที่ถูกต้อง เข้าใจสถานการณ์ และเลือกเวลาให้เหมาะสมที่สุด
  • ใช้คำถามแบบปลายเปิด - ทำไม, เพราะอะไร, อย่างไร  ไม่ควรใช้คำถามปลายปิด เพราะไม่เกิดประโยชน์ หากเราใช้คำถามถูกจะทำให้เกิดผลการตอบรับที่ดี และสามารถต่อยอดการทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
  • เอาใจเขามาใส่ใจเรา หลีกเลี่ยงคำพูด การประชดประชัน  กระทบกระเทียบ ซึ่งมีแต่สร้างความขัดแย้งและไม่เกิดประโยชน์  ทำให้มีแต่ผลเสียตามมา ในฐานะผู้นำจะต้องเป็นแบบอย่างที่ดีให้กับผู้ใต้บังคับบัญชาและทีม
  • ภาษากายเป็นเรื่องสำคัญ - ไม่พูดแทรก ไม่ตัดบทหรือเปลี่ยนเรื่องทันที รอให้ผู้อื่นสื่อสารจบ นอกจากนั้นผู้นำที่ดีควรใช้ภาษากายแสดงออกว่าตั้งใจฟังอยู่ เช่น สบตาแบบมีไมตรี ยิ้ม พยักหน้าเบาๆ ให้เกียรติผู้สื่อสารก่อนเสมอ
  • Story Telling เชื่อมโยงให้เป็น - บางครั้งผู้นำอาจต้องพูดในเรื่องที่พูดยาก การเริ่มต้นจากการแชร์เรื่องของตัวเองเป็นวิธีที่หลายคนเลือกทำ ตัวอย่างประโยคเช่น ‘ผมเคยอยู่ช่วงเวลาที่ยากลำบาก และผ่านมันไปได้ ตอนนี้เราอยู่ในช่วงที่ยากลำบาก และเราจะผ่านมันไปได้อีกครั้งเช่นกัน ด้วยประสบการณ์ที่ผมมีอยู่’

การที่จะเป็นผู้นำที่ดีของคนหมู่มาก จนได้รับการยอมรับ ไม่ใช่เรื่องง่าย แต่ก็สามารถทำได้ไม่ยาก อย่าเป็นผู้นำที่มีแต่ตำแหน่ง สวมหัวโขนนั่งอยู่บนหอคอยไปวันๆ โดยไม่มีลูกน้องให้ความเคารพยำเกรงด้วยใจจริง