ปัจจุบันคนไทยนิยมใช้ “รถยนต์ไฟฟ้า” เพิ่มมากขึ้น โดยได้มีการจดทะเบียนและมีอายุการใช้งานมากกว่า 7 ปี ตามกฎหมายของกรมการขนส่งทางบก หากรถยนต์ที่มีอายุใช้งานเข้าตามเกณฑ์ ต้องดำเนินการ “ตรวจสภาพรถ” ตามกฎหมาย
แต่เนื่องจากรถยนต์ไฟฟ้าและรถจักรยานยนต์ไฟฟ้า เป็นเทคโนโลยียานยนต์สมัยใหม่ที่มีระบบซับซ้อน โดยเฉพาะระบบไฟฟ้าที่มีทั้งระบบไฟฟ้าแรงดันสูง ระบบอิเล็กทรอนิกส์ และระบบอิเล็กทรอนิกส์กำลัง ทำงานร่วมกันกับระบบเครื่องยนต์ ซึ่งแตกต่างจากระบบเครื่องยนต์ที่ใช้น้ำมันเชื้อเพลิงทั่วไป
ดังนั้น เพื่อให้วิธีการตรวจและวินิจฉัยผลการตรวจสภาพรถตามกฎหมายว่าด้วยรถยนต์สำหรับรายการตรวจระบบไฟฟ้าของรถยนต์ไฟฟ้า รวมทั้งเครื่องหมายแสดงอันตราย ระบบขับเคลื่อน ระบบไฟฟ้าแรงดันสูง ระบบน้ำหล่อเย็น ระบบชาร์จแบตเตอรี่ และอุปกรณ์ปลั๊กบริการ (Service Plug) ของรถยนต์ไฟฟ้าและรถจักรยานยนต์ไฟฟ้า เป็นไปด้วยความปลอดภัยป้องกันอันตรายจากการตรวจสภาพ และนำไปใช้งานบนทางสาธารณะ
ด้วยเหตุนี้ กรมการขนส่งทางบกจึงได้จัดทำ (ร่าง) ระเบียบกรมการขนส่งทางบกว่าด้วยการตรวจสภาพรถและเกณฑ์การวินิจฉัยผลการตรวจสภาพรถตามกฎหมายว่าด้วยรถยนต์สำหรับรายการตรวจระบบไฟฟ้าของรถยนต์ไฟฟ้า และรถจักรยานยนต์ไฟฟ้า เพื่อเพิ่มเติมวิธีการตรวจและวินิจฉัยผลการตรวจสภาพรถสำหรับรถยนต์ไฟฟ้า และรถจักรยานยนต์ไฟฟ้า สำหรับรายการตรวจระบบไฟฟ้าและอุปกรณ์อื่น ๆ ให้เหมาะสมยิ่งขึ้น
โดยระเบียบนี้ ระเบียบกรมการขนส่งทางบกว่าด้วยการตรวจสภาพรถและเกณฑ์การวินิจฉัยผลการตรวจสภาพรถตามกฎหมายว่าด้วยรถยนต์สำหรับรายการตรวจระบบไฟฟ้าของรถยนต์ไฟฟ้า และรถจักรยานยนต์ไฟฟ้า ตอนนี้อยู่ระหว่างการเปิดรับฟังความคิดเห็น และคาดว่าจะให้มีผลใช้บังคับตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2568 เป็นต้นไป
สำหรับสาระสำคัญของการตรวจสภาพรถยนต์ไฟฟ้า นั้น กำหนดรายละเอียดการตรวจและเกณฑ์การวินิจฉัยผลการตรวจสภาพรถ ท้ายระเบียบกรมการขนส่งทางบกว่าด้วยการตรวจสภาพรถและเกณฑ์การวินิจฉัยผลการตรวจสภาพรถ ตามกฎหมายว่าด้วยรถยนต์ สำหรับรายการตรวจระบบไฟฟ้าของรถยนต์ไฟฟ้า และรถจักรยานยนต์ไฟฟ้า พ.ศ. 2566 สำหรับรถยนต์ไฟฟ้า ดังนี้
1.การตรวจยืนยันการเป็นรถยนต์ไฟฟ้า
วิธีการตรวจ จะตรวจสอบรอบ ๆ ตัวรถ โดยมีเกณฑ์การวินิจฉัยผล คือ มีเครื่องหมายที่แสดงถึงการเป็นรถยนต์ไฟฟ้า ที่อยู่ในสภาพสมบูรณ์ ตำแหน่งติดตั้งชัดเจน
2.การตรวจเครื่องหมายแสดงอันตราย จากไฟฟ้าของรถยนต์ไฟฟ้า
วิธีการตรวจ จะตรวจสอบเครื่องหมายแสดงอันตรายจากไฟฟ้า ที่ตัวโครงของอุปกรณ์ไฟฟ้าแรงดันสูงต่าง ๆ เช่น มอเตอร์ แบตเตอรี่ กล่องควบคุมขับเคลื่อนมอเตอร์ เป็นต้น โดยมีเกณฑ์การวินิจฉัยผล คือ ต้องมีเครื่องหมายแสดงอันตรายจากไฟฟ้า ติดที่โครงของอุปกรณ์ไฟฟ้าแรงสูงต่าง ๆ และ ต้องอยู่ในสภาพสมบูรณ์
3.การตรวจสภาพภายนอกของแบตเตอรี่ระบบขับเคลื่อน
วิธีการตรวจ จะตรวจสอบสภาพโดยรวมของแบตเตอรี่ ที่ตั้งในรถ เช่น ภายใต้ฝากระโปรงหน้า ภายใต้ฝากระโปรงท้าย ใต้เบาะที่นั่ง ผู้โดยสารตอนหลัง เป็นต้น โดยมีเกณฑ์การวินิจฉัยผล คือ สภาพภายนอกของแบตเตอรี่ ระบบขับเคลื่อน มีสภาพสมบูรณ์ ไม่ชำรุด ไม่ผุกร่อน ไม่มีรั่วซึม ของเหลว ซีลด์กันน้ำ ฉนวนไฟฟ้า และขั้วต่อไฟฟ้า ไม่ชำรุดหรือเสื่อมสภาพ
4. การตรวจสภาพสายไฟของระบบไฟฟ้าแรงดันสูง (สายไฟสีส้ม) และขั้วต่อ
วิธีการตรวจ จะตรวจสอบสภาพสายไฟ ของระบบ ไฟฟ้าแรงดันสูง หรือสายไฟที่จ่ายไฟให้กับ มอเตอร์ขับเคลื่อน เฉพาะสายไฟฟ้าที่ สามารถมองเห็นจากภายนอกโดยไม่ต้อง ถอดชิ้นส่วนใด ๆ โดยมีเกณฑ์การวินิจฉัยผล คือ สายไฟจะต้องไม่มีส่วนหนึ่งส่วนใดที่จะสัมผัส ชิ้นส่วนที่มีความร้อน หรือชิ้นส่วนที่หมุน หรือ เคลื่อนที่ ส่วนฉนวนไฟฟ้าและขั้วต่อไฟฟ้าต้องอยู่ในสภาพ สมบูรณ์ ไม่ชำรุด หลวม คลอน แตกหัก หรือ เสื่อมสภาพ
5. การตรวจสภาพจุดยึดมอเตอร์ไฟฟ้า
วิธีการตรวจ จะตรวจสอบสภาพจุดยึดมอเตอร์ไฟฟ้า โดยมีเกณฑ์การวินิจฉัยผล คือ จุดยึดต้องมีความแข็งแรง ไม่ชำรุด หลวม คลอน แตกหัก
6. การตรวจสอบการรั่วไหลของระบบน้ำ หล่อเย็น สำหรับอุปกรณ์ไฟฟ้าแรงสูง
วิธีการตรวจ จะตรวจสอบระบบน้ำหล่อเย็น สำหรับอุปกรณ์ไฟฟ้าแรงสูงภายในฝากระโปรงใต้ท้องรถ และส่วนอื่น ๆ โดยมีเกณฑ์การวินิจฉัยผล คือ ระบบน้ำหล่อเย็น สำหรับอุปกรณ์ไฟฟ้าแรงดันสูง ต้องไม่มีการรั่วไหลของของเหลวตามท่อระบบน้ำ หล่อเย็น
7. การตรวจสภาพจุดต่อและที่ล็อคจุดต่อ สำหรับชาร์จแบตเตอรี่
วิธีการตรวจ จะตรวจสอบสภาพจุดต่อและที่ล็อค จุดต่อ สำหรับชาร์จแบตเตอรี่ โดยมีเกณฑ์การวินิจฉัยผล คือ ส่วนประกอบของจุดต่อและที่ล็อคจุดต่อ สำหรับชาร์จแบตเตอรี่ต้องอยู่ในสภาพสมบูรณ์ ไม่เสียหายหรือแตกร้าว ซีลด์กันน้ำต้องไม่เสียหาย หรือฉีกขาด และขั้วต่อไฟต้องไม่ชำรุดหรือ เสื่อมสภาพ
8. การตรวจสภาพปลั๊กบริการไฟฟ้าแรงดันสูง (Service plug)
วิธีการตรวจ จะตรวจสอบปลั๊กบริการไฟฟ้าแรงดันสูง Service plug โดยมีเกณฑ์การวินิจฉัยผล คือ ปลั๊กบริการไฟฟ้าแรงดันสูงต้องอยู่ในสภาพ สมบูรณ์ ไม่ผุกร่อน ไม่มีการรั่วไหลของของเหลว และขั้วต่อไฟฟ้าต้องไม่ชำรุดหรือเสื่อมสภาพ
ตรวจสอบรายละเอียด : ร่างระเบียบกรมการขนส่งทางบกว่าด้วยการตรวจสภาพรถและเกณฑ์การวินิจฉัยผลการตรวจสภาพรถตามกฎหมายว่าด้วยรถยนต์สำหรับรายการตรวจระบบไฟฟ้าของรถยนต์ไฟฟ้า และรถจักรยานยนต์ไฟฟ้า