ตลาดสินค้านักเรียนและอุปกรณ์การเรียนในช่วงเปิดภาคเรียนใหม่กลับมาคึกคักแม้ภาพรวมเศรษฐกิจจะยังไม่ฟื้นตัวเท่าที่ควร ทำให้ผู้ประกอบการต่างอัดแคมเปญกระตุ้นยอดขาย ขณะที่ภาพรวมของการจับจ่ายในปีนี้คาดว่าจะใกล้เคียงกับปีก่อนที่มีเงินสะพัดราว 5.7-5.8 หมื่นล้านบาท
นายอานนท์ จิตรมีศิลป์ กรรมการผู้จัดการ บริษัท น้อมจิตต์ อินคอร์เปอเรชั่น จํากัด (มหาชน) เปิดเผยกับ “ฐานเศรษฐกิจ”ว่า ความท้าทายของธุรกิจเสื้อผ้านักเรียนในช่วงเศรษฐกิจชะลอตัวคือ กำลังซื้อของผู้บริโภคที่ลดลง ส่งผลต่ออุตสาหกรรมเสื้อผ้านักเรียนทำให้มีการเติบโตเฉลี่ย 2-3% ต่อปี ซึ่งเรียกได้ว่า “หืดขึ้นคอ” ถึงแม้ตลาดจะไม่ผันผวนเท่าไร เพราะถือเป็นสินค้าที่มีการควบคุมโดยกรมการค้าภายใน แต่กำลังซื้อและสภาวะเศรษฐกิจถือเป็นปัจจัยหลักที่ส่งผลต่อการเติบโตของตลาดเสื้อผ้านักเรียนที่มีมูลค่ารวมราว 1,000 ล้านบาท
โดยตลาดเสื้อผ้านักเรียนแบ่งเป็น 3 ตลาดใหญ่ คือตลาดระดับบน ราคาเริ่มต้น 200-300 บาท ตลาดระดับกลาง ราคาเริ่มต้น 100-200 บาท ตลาดระดับล่างราคาเริ่มต้นต่ำกว่า 100 บาท ซึ่งการแข่งขันด้านราคาเกิดขึ้นได้ยาก เพราะสินค้ามีการควบคุมราคาโดยกรมการค้าภายใน หลายแบรนด์ที่ทำธุรกิจเสื้อผ้านักเรียนก็จะมีสินค้าครอบคลุมทุกตลาดที่กล่าวมาข้างต้น
“สิ่งที่สำคัญต่อการเติบโตของของตลาดคือการกระตุ้นกำลังซื้อ การลดค่าใช้จ่ายของผู้ปกครองซึ่งนโยบายของรัฐเรื่องของ Back To School มีส่วนช่วยได้มากในการกระตุ้นการซื้อสินค้า ในช่วงเวลา 3 เดือนคือตั้งแต่เดือนเม.ย.-มิ.ย ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่แบรนด์เสื้อผ้าชุดนักเรียน รวมถึงน้อมจิตต์เองมียอดขายเฉลี่ย 80% ผนวกกับช่องทางจำหน่ายสินค้าที่ครอบคลุมมีการจัดส่งสินค้าไปยังร้านค้าอื่นๆ เช่น บิ๊กซี เพื่อเข้าร่วมโปรโมชั่นในช่วงเวลาดังกล่าวเพื่อกระตุ้นยอดขาย”
สำหรับตลาดเสื้อผ้านักเรียนต้องเผชิญความท้าทายหลายทาง ทั้งเรื่องของจำนวนประชากรที่เกิดน้อยลง จากการประเมินเมื่อ 2 ปีก่อนที่ตัวเลขประชากรเกิดใหม่ 6 แสนคนต่อปีซึ่งถือว่าน้อยมากแล้ว แต่ปัจจุบันอยู่ที่ 4 แสนคน เรียกได้ว่าดีมานด์ติดลบ นอกจากนี้ยังมีเรื่องของชุดที่นักเรียนใส่ไปโรงเรียนได้ไม่ได้มีแค่ชุดนักเรียนอีกต่อไป แต่มีทั้งชุดไปรเวท ชุดประจำถิ่น ชุดพละ ทำให้ความถี่ในการซื้ออยู่ที่ 3 ปี ต่อหนึ่งชุดโดยเฉลี่ยเท่านั้น
“ในฐานะผู้ดำเนินธุรกิจอยู่ในตลาดชุดนักเรียนมากว่า 60 ปี นอกจากนโยบายลดค่าใช้จ่ายของรัฐบาลแล้ว อยากให้รัฐบาลตกผนึกเรื่องของการใส่ชุดนักเรียนไปโรงเรียน เนื่องจากปัจจุบันชุดที่สามารถใส่ไปโรงเรียนมีความหลากหลายมากขึ้น อาจจะมีส่วนช่วยให้ธุรกิจนี้ไปต่อได้ แต่ถึงแม้ในอนาคตถ้าเกิดการยกเลิกให้ใส่เครื่องแบบนักเรียน มองว่าน้อมจิตต์ก็จะปรับตัวไปตามบริบทสังคมต่อไป” นายอานนท์ กล่าว
ด้านนายจักรพล จันทวิมล กรรมการผู้จัดการ บริษัท นันยางมาร์เก็ตติ้ง จำกัด กล่าวว่า ในช่วง “Back To School 2024” ถือเป็นช่วงไฮซีซั่นของธุรกิจรองเท้านักเรียน นันยางมียอดขายในช่วงเดือนเมษายน-มิถุนายน กว่า 80% “Back To School เป็นช่วงเวลาประมาณ 3 เดือนกว่าในการกระตุ้นยอดขาย ถึงแม้ปีนี้การจับจ่ายโดยภาพรวมจะชะลอตัวกว่าปกติ เนื่องจากเทศกาลสงกรานต์ที่ผ่านมาหลายครอบครัวท่องเที่ยวในช่วงหยุดยาว ภาพของการจับจ่ายชุดนักเรียน รองเท้าจะเริ่มขึ้นช่วงวันที่ 1 พ.ค 67 ที่ผ่านมาเพราะเป็นวันหยุดและเป็นวันที่เงินเดือนออกของหลายครอบครัว ส่งผลให้วันดังกล่าวจะคึกคักเป็นพิเศษ”
ทั้งนี้พฤติกรรมการจับจ่ายที่เกี่ยวข้องกับการเปิดภาคเรียน ผู้บริโภคจะเริ่มต้นจากการเลือกซื้อชุดนักเรียนก่อน ต่อมาคือรองเท้า ซึ่งตลาดรองเท้านักเรียนมีมูลค่ารวม 5,000 ล้านบาท ผู้บริโภคมีพฤติกรรมซื้อรองเท้า 1.3 คู่ต่อคนต่อปี ถึงแม้อัตราการเกิดของประเทศไทยจะลดลง แต่ข้อมูลล่าสุดที่พบว่ามีประชากรเกิดใหม่ราว 4 แสนคนต่อปี นักเรียนเข้าเรียนน้อยลงหลักการของนันยาง คือต่อให้ตลาดจะเล็กลงแบรนด์ต้องเติบโตให้เท่าเดิม ผ่านการทำการตลาดทุกมิติเพื่อกระตุ้นการจับจ่าย สร้างคุณค่าให้กับแบรนด์ต้องเป็นมากกว่าสินค้า คือต้องเป็นกระบอกเสียงให้กับสังคม
อย่างไรก็ดีช่องทางการจำหน่ายผ่านห้างและร้านค้าปลีกสมัยใหม่ยังเป็นช่องทางที่ทำรายได้สำคัญ ดังนั้นในช่วงเวลาใกล้เปิดภาคเรียนของทุกปีจะเห็นห้างชั้นนำต่างจัดแคมเปญส่งเสริมการขาย
โดยนายอัศวิน เตชะเจริญวิกุล ประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท บิ๊กซี ซูเปอร์เซ็นเตอร์ จำกัด (มหาชน) กล่าวว่า เพื่อช่วยแบ่งเบาภาระค่าใช้จ่ายให้กับผู้ปกครองท่ามกลางสภาวะเศรษฐกิจในปัจจุบัน ในการเตรียมความพร้อมสำหรับลูกหลานช่วงเปิดเทอมในเดือนพฤษภาคมนี้ บิ๊กซี จัดแคมเปญ “ถูกทุกข้อ คุ้มทุกเทอมที่บิ๊กซี” รวบรวมสินค้าที่จำเป็นต่อการเรียน กว่า 1,300 รายการ พร้อมจัดโปรโมชั่นพิเศษ ลดสูงสุด 50% รวมไปถึงโปรโมชันบัตรเครดิต ผ่อน 0% ไฮไลท์ คือ ชุดนักเรียน เริ่มต้น 69 บาท รองเท้านักเรียน 199 บาท ถุงเท้า 29 บาท กระเป๋านักเรียน 199 บาท ชุดชั้นในเด็กชาย เด็กหญิง ลดสูงสุด 25% รวมถึงอุปกรณ์ลูกเสือ เนตรนารี อุปกรณ์เครื่องเขียน คอมพิวเตอร์ โน้ตบุ๊ก และโต๊ะเขียนหนังสือ กลุ่มเครื่องเขียนลดสูงสุด 50 % และสินค้าอื่นๆ เริ่มต้น 13 บาท รวมไปถึงสินค้าซื้อ 1 แถม 1 ตั้งแต่วันนี้-15 พ.ค. นี้
ขณะที่นางสาววรวรรณเพียรลิขิตวงศ์ ผู้อำนวยการอาวุโส สายงานการตลาด โลตัส กล่าวว่า โลตัส ขานรับนโยบายกระทรวงพาณิชย์ที่ต้องการช่วยลดค่าครองชีพจึงจัดแคมเปญ “ลุยเทอมใหม่ จัดเต็ม ที่ Lotus’s” เตรียมความพร้อมต้อนรับเปิดเทอมในเดือนพ.ค. จัดสินค้าราคาพิเศษกว่า 850 รายการ โดยแคมเปญ “Back to school-ลุยเทอมใหม่ จัดเต็ม ที่ Lotus’s” ที่ช่วยลดภาระค่าใช้จ่ายของผู้ปกครองในช่วงเริ่มต้นเทอมใหม่ อาทิ ชุดนักเรียน รองเท้า เริ่มต้น 69 บาท เครื่องเขียน 1 ฟรี 1 ทั้งการใช้คอยน์เพื่อแลกรับสิทธิ์ลุ้นรับรางวัลใหญ่ที่มีทั้งรถยนต์ไฟฟ้า แท็บเล็ต และสมาร์ทวอช รวมมูลค่ากว่า 1 ล้านบาท”
นายอานุภาพ คงมาลัย รองประธานบริหารฝ่ายการตลาด มิสเตอร์. ดี.ไอ.วาย ประเทศไทย กล่าวว่า มิสเตอร์ ดี.ไอ.วาย จัดแคมเปญ “BACK TO SCHOOL” ช้อปสนั่น FUN สุด ต้อนรับเทศกาลเปิดเทอม ที่ได้คัดสรรสินค้าอุปกรณ์การเรียนและของใช้หลากหลายรายการ ในราคาถูกคุ้มเสมอ (Always Low Prices) ที่พร้อมตอบทุกความต้องการมาลดราคาสูงสุด 30% พร้อมโปรโมชันพิเศษสุดคุ้มถึง 3 ต่อ เพื่อมอบความคุ้มค่าอย่างต่อเนื่อง และอำนวยความสะดวกให้แก่น้องๆ นักเรียน และพ่อแม่ผู้ปกครองทั่วประเทศ ณ ร้านมิสเตอร์. ดี.ไอ.วาย ในกว่า 790 สาขา ใน 73 จังหวัดทั่วไทย
ขณะที่เดอะมอลล์ กรุ๊ป จัดแคมเปญ “KIDS’PLANET BACK TO SCHOOL” โดยยกขบวนสินค้าต้อนรับเปิดเทอม ทั้งสินค้ารองเท้า กระเป๋า อุปกรณ์การเรียนลดสูงสุด 50% พร้อมรับส่วนลดทันที 100 บาท เมื่อใช้คะแนน MPOINT 400 M POINT (ไม่จำกัดยอดซื้อขั้นต่ำ), รับสิทธิ์แลกซื้อ Playmobil City Life School Bus ในราคาพิเศษเพียง 1,390 บาท จากราคาปกติ 1,750 บาท เป็นต้น
ขณะที่กลุ่มอุปกรณ์การเรียนการสอน คอมพิวเตอร์ มีการจัดแคมเปญ ต้อนรับเปิดเทอมใหม่คึกคัก โดยเอเซอร์จัดแคมเปญ Back to School !! Unlock ประสบการณ์การเรียนรู้ได้เต็มที่ กับโน้ตบุ๊กและ Desktop เครื่องเก่ง มีให้เลือกหลายสเปค มอบส่วนสูงสุด 4,000 บาท พร้อมผ่อน 0% นาน 15 เดือน กับบัตรเครดิตที่ร่วมรายการ และสินค้า Gaming รับประกัน 3 ปี ฟรี!ค่าแรงและอะไหล่ On-Site Service ฟรี 1 ปี
ส่วนเอซุส คอมพิวเตอร์ จัดแคมเปญลดจัดหนักต้อนรับเปิดเทอม ASUS Online Store พร้อมโปรโมชัน3 ต่อ ต่อที่ 1 ของแถมพิเศษเมื่อซื้อโน้ตบุ๊กทุกรุ่น รับฟรี ASUS Marshmallow Mouse MD100 Philip Colbert Edition มูลค่า 990 บาท ต่อที่ 2 โค้ดส่วนลดสูงสุด 1,000 บาท และต่อที่ 3 ส่วนลดเพิ่มสูงสุด 2,000 บาท สำหรับสมาชิก EDU member นักเรียนและบุคลากรในสถานศึกษาสามารถลงทะเบียนเป็นสมาชิก EDU member
ขณะที่บานาน่า ไอที จัดแคมเปญ Back to School สนุกคิดส์ ฉลาดช้อปรับเปิดเทอม นำแท็บเล็ต และโน้ตบุ๊ค มาจัดโปรโมชัน ราคาเริ่มต้นเพียง 2,999 บาท สามารถแลกพ้อยต์ รับเครดิตเงินคืน สูงสุด 17% และผ่อนไม่ง้อบัตร 24 เดือน ผ่านแอพ ทรูมันนี่ วอลเล็ต