นายฉันทานนท์ วรรณเขจร เลขาธิการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เปิดเผยถึงสถานการณ์การค้าสินค้าเกษตรและยางพาราธรรมชาติของไทยกับอาเซียน 9 ประเทศ ได้แก่ บรูไน กัมพูชา อินโดนีเซีย ลาว มาเลเซีย เมียนมา ฟิลิปปินส์ สิงคโปร์ และเวียดนาม ในช่วง 3 เดือนแรก (มกราคม-มีนาคม) ปี 2566 พบว่า ไทยมีมูลค่าการค้า รวม 148,736 ล้านบาท เพิ่มขึ้นร้อยละ 4.18 ในช่วงเวลาเดียวกันของปี 2565
โดยมีมูลค่าส่งออก 101,062 ล้านบาท สินค้าเกษตรส่งออกสำคัญ ได้แก่ น้ำตาล เช่น น้ำตาลทรายแดง น้ำตาลทรายขาว น้ำตาลทรายบริสุทธิ์ / เครื่องดื่มชูกำลัง / ข้าว / เครื่องดื่มไม่มีแอลกอฮอล์ เช่น นมยูเอชที นมถั่วเหลือง / อาหารปรุงแต่ง เช่น เต้าหู้ แอลกอฮอล์ผง ครีมเทียม / น้ำยางธรรมชาติ / อาหารสุนัขหรือแมว / ซอสและของปรุงแต่งสำหรับทำซอส เช่น ผงปรุงรส น้ำปลา น้ำมันหอย ซอสพริก เครื่องแกงสำเร็จรูป / ของปรุงแต่งชนิดที่ใช้เลี้ยงสัตว์
สำหรับการนำเข้ามีการขยายตัวลดลง โดยมีมูลค่าการนำเข้า 47,674 ล้านบาท ลดลงจากปี 2565 ร้อยละ 2.81 สินค้าเกษตรนำเข้าสำคัญ ได้แก่ มันสำปะหลัง เช่น มันเส้น มันสำปะหลังอัดเม็ดและมันสำปะหลังแช่แข็ง / เมล็ดข้าวโพดสำหรับคั่ว (ป๊อบคอร์น) และข้าวโพดที่เหมาะสำหรับมนุษย์บริโภคและทำอาหารสัตว์ / อาหารปรุงแต่ง เช่น เต้าหู้ แอลกอฮอล์ผง ครีมเทียม / บุหรี่ที่มียาสูบ / อาหารปรุงแต่งสำหรับทารกหรือเด็กเล็ก / ไขมันและน้ำมันที่ได้จากพืช เช่น ถั่วเหลือง ข้าวโพด มะพร้าว ถั่วลิสง / เมล็ดหักและแป้งหยาบของข้าว / ปลาทูนาบรรจุกระป๋อง / ขนมจำพวกเบเกอรี่ เช่น บิสกิต เค้ก เพสทรี / โคมีชีวิต
เมื่อพิจารณาภาพรวมแล้ว ไทยยังคงได้เปรียบดุลการค้าในตลาดอาเซียนช่วง 3 เดือนแรกคิดเป็นมูลค่า 53,387 ล้านบาท (เพิ่มขึ้นร้อยละ 19.53) โดยตลาดส่งออกสินค้าเกษตรที่มีมูลค่าการส่งออกมากที่สุด 3 อันดับแรกคือ อินโดนีเซีย มีมูลค่าการส่งออก 26,290 ล้านบาท คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 26.01 สินค้าส่งออกสำคัญ ได้แก่ น้ำตาล / ข้าว / อาหารสุนัขหรือแมว / ถั่ว / ผลไม้สด (ลำไย ลิ้นจี่ มังคุด) / ครีมเทียม / อาหารปรุงแต่งสำหรับทารกและเด็กเล็ก / เครื่องดื่มไม่มีแอลกอฮอล์ เช่น นมยูเอชที นมถั่วเหลือง / ปลายข้าว
รองลงมา คือมาเลเซีย มีมูลค่าส่งออก 18,001 ล้านบาท คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 17.81 สินค้าส่งออกสำคัญ ได้แก่ น้ำยางธรรมชาติ / น้ำตาล / ชิ้นเนื้อและส่วนอื่นของไก่ (ปีก โคนขา ตับ) แช่แข็ง / อาหารสุนัขหรือแมว / น้ำมันเนื้อในเมล็ดปาล์ม / แป้งมันสำปะหลัง / อาหารปรุงแต่งสำหรับทารกและเด็กเล็ก / ซอสและของปรุงแต่งสำหรับทำซอส เช่น ผงปรุงรส น้ำปลา น้ำมันหอย ซอสพริก เครื่องแกงสำเร็จรูป
อันดับที่สาม คือกัมพูชา มีมูลค่าส่งออก 13,331 คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 13.17 สินค้าส่งออกสำคัญ ได้แก่ น้ำตาล / เครื่องดื่มชูกำลัง / เครื่องดื่มไม่มีแอลกอฮอล์ เช่น นมยูเอชที นมถั่วเหลือง / ครีมเทียม / ของปรุงแต่งชนิดที่ใช้เลี้ยงสัตว์ / นู๊ดเดิลพร้อมปรุง / ซอสและของปรุงแต่งสำหรับทำซอส เช่น ผงปรุงรส น้ำปลา น้ำมันหอย ซอสพริก เครื่องแกงสำเร็จรูป / ไส้กรอก / ปลาปรุงแต่ง เช่น ไส้กรอกปลา ลูกชิ้นปลา / กากน้ำมัน (ออยล์เค้ก) และกากแข็งอื่นๆ ที่ได้จากการสกัดน้ำมันถั่วเหลือง เช่น แป้งถั่วเหลืองพร่องไขมัน กากถั่วเหลือง
ทั้งนี้ สถิติการค้าสินค้าเกษตรไทยยังคงเติบโตได้ดีและสินค้าเกษตรไทยก็ยังเป็นที่ต้องการในตลาดอาเซียนและยังคงมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น ประกอบกับเกษตรกรไทยมีการผลิตสินค้าเกษตรที่มีคุณภาพมาตรฐานตรงกับความต้องการของผู้บริโภคในแต่ละประเทศ รวมถึงการดำเนินนโยบายและมาตรการของภาครัฐในด้านการพัฒนาประสิทธิภาพการผลิต
โดยเน้นการผลิตให้สอดคล้องกับความต้องการของตลาดตามนโยบายการตลาดนำการผลิต และเพื่อให้สอดรับกับทิศทางการเปลี่ยนแปลงของโลก ซึ่งให้ความสำคัญกับการผลิตที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม การควบคุมคุณภาพมาตรฐาน และการขยายช่องทางการตลาดทั้งออนไลน์และออฟไลน์ ทำให้เกษตรกรสามารถทำการผลิตได้อย่างต่อเนื่องและมีช่องทางในการจำหน่ายสินค้าเกษตรมากขึ้น ซึ่งจะเป็นปัจจัยสำคัญที่ผลักดันการค้าให้เติบโตต่อไป