กรณีประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ของสหรัฐฯ ลงนามคำสั่งยกเลิกการให้สิทธิพิเศษทางภาษีแก่สินค้าไทยหลายรายการภายใต้ Generalized System of Preferences (GSP) ซึ่งจะมีผลบังคับใช้ภายใน 6 เดือน โดยอ้างว่ารัฐบาลไทยล้มเหลวในการยกระดับสิทธิแรงงานให้เท่าเทียมมาตรฐานโลก
แม้ว่าสหรัฐฯยังไม่ได้แจกแจงรายการสินค้าว่ามีอะไรบ้าง ระบุแต่เพียงว่าสินค้าดังกล่าวคิดเป็นมูลค่ารวมประมาณ 1,300 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ(ประมาณ 40,300 ล้านบาท คำนวณที่ 31 บาทต่อดอลลาร์) แต่ในส่วนของสินค้าอาหารทะเลทุกประเภทจะถูกระงับจีเอสพี เนื่องจากปัญหาสิทธิและสวัสดิการแรงงาน
แหล่งข่าวจากกระทรวงพาณิชย์ เปิดเผยกับ "ฐานเศรษฐกิจ" ว่าปัจจุบันมีสินค้าไทยที่ได้รับสิทธิพิเศษทางภาษีจากสหรัฐฯประมาณ 3 พันกว่ารายการ คิดเป็นมูลราว 1.3 พันล้านดอลลาร์ ซึ่งที่ผ่านมาสหรัฐฯได้มีความพยายามตัดสิทธิพิเศษด้านภาษีแก่ไทยหลายครั้ง โดยประเด็นที่หยิบยกมาเป็นข้อต่อรองกับไทยล่าสุดมี 2 ประเด็น คือ
1.ให้ไทยเปิดตลาดนำเข้าหมูเนื้อแดงจากสหรัฐฯ โดยในรายงานประเมินสถานการณ์การค้าประจำปี 2562 (2019 National Trade Estimate Report) ซึ่งเป็นการประเมินสถานการณ์การค้าของสหรัฐฯ กับประเทศคู่ค้าทั่วโลก เมื่อเดือนเมษายน 2563 ระบุในประเด็นนี้ว่า ไทยกีดกันด้านสุขอนามัย โดยเฉพาะการนำเข้าเนื้อหมูจากสหรัฐฯ ที่ไทยยังไม่ยอมรับมาตรฐานอาหารระหว่างประเทศ (CODEX) ที่ยอมให้มีสารเร่งเนื้อแดงแรคโตพามีนได้ในปริมาณที่กำหนด ส่งผลให้จนถึงขณะนี้ ไทยยังไม่ยอมนำเข้าเนื้อหมูสหรัฐฯ เช่นเดียวกับการนำเข้าไก่งวงที่จนถึงขณะนี้ไทยยังไม่ยอมนำเข้า ทั้งๆ ที่สหรัฐฯปลอดโรคไข้หวัดนกระบาดมานานหลายปีแล้ว
2.การยกระดับสิทธิและสวัสดิการแรงงาน โดยมีข้อเรียกร้องให้รัฐบาลไทยปรับปรุงกฎหมายแรงงานใน 7 ประเด็น เพื่อให้สอดคล้องกับมาตรฐานองค์การแรงงานระหว่างประเทศ (ไอแอลโอ) หากไทยไม่ดำเนินการตาม อาจมีผลต่อการพิจารณาการให้สิทธิพิเศษทางภาษี ของสหรัฐฯ ที่ให้แก่ประเทศกำลังพัฒนาและด้อยพัฒนาจากทั่วโลกรวมถึงไทย
อย่างไรก็ตามที่ผ่านมาไทยได้ดำเนินการตามข้อเรียกร้องของสหรัฐทั้ในเรื่องเสรีภาพในการสมาคมและการคุ้มครองสิทธิแรงงาน เพื่อให้สอดคล้องกับมาตรฐานของไอแอลโอ ด้วยการแก้ไขพระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ์ ไปแล้ว 5 ข้อ ยังเหลืออีก 2 ข้อที่มีความอ่อนไหวที่สหรัฐฯนำมาใช้เป็นข้ออ้างในการตัดสิทธิพิเศษทางภาษี ได้แก่ การให้แรงงานต่างชาติในไทยสามารถจัดตั้งสหภาพแรงงานต่างชาติในไทยและการแรงงานต่างชาติในไทยมีสิทธิ์ที่จะพูด หรือแสดงความคิดเห็นได้อย่างเสรี
ขณะนี้กระทรวงพาณิชย์ กำลังพิจารณารายละเอียดอยู่ว่ามีสินค้ารายการใดบ้างที่สหรัฐฯจะตัดสิทธิพิเศษทางภาษีกับไทย แต่ยืนยันว่าไม่ได้ตัดสิทธิ์ทั้ง 3 พันรายการ โดยในวันจันทร์ที่ 28 ตุลาคม 2562 นายกีรติ รัชโน ผู้ตรวจราชการกระทรวงพาณิชย์ รักษาราชการแทนอธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ จะแถลงรายละเอียดกรณีอย่างเป็นทางการในเวลา 10.30 น.
ข่าวที่เกี่ยวข้อง