เล็งเป้า 1.02-1.06 ล้านล้าน ส่งออกอาหารไทยปี 63

ผู้สื่อข่าวรายงาน(21 ม.ค.2562) 3 องค์กรเศรษฐกิจ 3 สถาบัน ประกอบด้วย สถาบันอาหาร กระทรวงอุตสาหกรรม สภาหอการค้าแห่งประเทศไทย และกลุ่มอุตสาหกรรมอาหาร สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย  ได้ร่วมกันสรุปภาพรวมสถานการณ์ธุรกิจเกษตรและอุตสาหกรรมอาหารปี 2562 และแนวโน้มปี 2563

นางอนงค์  ไพจิตรประภาภรณ์  ผู้อำนวยการสถาบันอาหาร หน่วยงานเครือข่ายกระทรวงอุตสาหกรรม เผยว่า จากการประสานความร่วมมือของ 3 องค์กร  ในส่วนของสถาบันอาหารได้ทำหน้าที่รวบรวมข้อมูลจากทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้องภายใต้การดำเนินงานของ ศูนย์อัจฉริยะเพื่ออุตสาหกรรมอาหาร หรือ Food Intelligence Center  โดยมีสภาอุตสาหกรรมฯ และสภาหอการค้าฯ ร่วมบูรณาการข้อมูล พบว่า ในปี 2562 ดัชนีผลผลิตอุตสาหกรรมอาหารของไทยลดลงเป็นครั้งแรกในรอบ 5 ปี โดยลดลง 2.0% การใช้กำลังการผลิตอยู่ที่ 57.8% ลดลงจาก 58.7% ในปีก่อน  เนื่องจากการบริโภคภายในประเทศที่อ่อนตัวลงตามภาวะเศรษฐกิจ  รายได้ครัวเรือนลดลง  และอัตราเงินเฟ้อที่เพิ่มสูงขึ้น ประกอบกับภาคการส่งออกที่หดตัวลงตามเศรษฐกิจโลกที่ชะลอตัว เงินบาทแข็งค่า และราคาส่งออกสินค้าอาหารที่ลดลงกระทบต่อรายได้เข้าประเทศ

ทั้งนี้การส่งออกอาหารของไทยในปี 2562 มีมูลค่า 1,025,500 ล้านบาท หรือ 33,100 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ หดตัว(ติดลบ) 3.8% ในรูปเงินบาท แต่ขยายตัวเพิ่มขึ้น 0.2%  ในรูปดอลลาร์สหรัฐฯ ขณะที่การนำเข้ามีมูลค่า 401,300 ล้านบาท หดตัวลง 0.1% โดยสินค้าอาหารส่งออกหลัก 6 รายการ ที่มีมูลค่าลดลง ได้แก่ ข้าว (-22.0%)  น้ำตาลทราย (-13.7%)  ปลาทูน่ากระป๋อง (-6.0%)  แป้งมันสำปะหลัง(-2.8%)  กุ้ง (-9.2%)  และสับปะรด (-15.7%)  ส่วนสินค้า 4 รายการที่ขยายตัวเพิ่มขึ้น ได้แก่ ไก่ (+0.8%)  เครื่องปรุงรส (+4.0%)  มะพร้าว (+3.8%) และอาหารพร้อมรับประทาน (+4.6%)   ซึ่งการชะลอตัวของเศรษฐกิจโลก  การแข็งค่าของเงินบาท และราคาอาหารโลกที่ปรับตัวลดลง เป็น 3 ปัจจัยหลักที่ฉุดมูลค่าส่งออกสินค้าอาหารไทยให้ลดต่ำลง

                                                 อนงค์  ไพจิตรประภาภรณ์

ที่น่าสังเกตปี 2562 จีนได้ก้าวขึ้นมาเป็นตลาดส่งออกอาหารอันดับที่ 1 ของไทยเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ แทนที่กลุ่มประเทศ CLMV โดยไทยส่งออกสินค้าอาหารไปจีนมูลค่า 150,749  ล้านบาท  มีอัตราขยายตัวเพิ่มขึ้น 34.0%  คิดเป็นสัดส่วน 14.7%  ของมูลค่าการส่งออกอาหารทั้งหมด    สินค้าส่งออกหลักที่ขยายตัวเพิ่มขึ้นในกลุ่มสินค้าผักและผลไม้  ไก่สดแช่แข็ง รวมถึงกุ้งแช่เย็นแช่แข็ง หากพิจารณาจากตลาดส่งออกหลักทั้ง  7 ตลาด ได้แก่ จีน CLMV ญี่ปุ่น อาเซียนเดิม สหรัฐฯ สหภาพยุโรป กลุ่มประเทศตะวันออกกลางและแอฟริกาเหนือ(MENA) จะพบว่ามีเพียงตลาดจีน (+34.0%)  MENA (+3.7%)  และสหรัฐฯ (+0.5%)  ที่มีการส่งออกเพิ่มสูงขึ้น โดยตลาดจีนและสหรัฐฯ ที่เพิ่มสูงขึ้นเกิดจากอานิสงส์ที่ไทยได้รับจากสงครามการค้าระหว่างทั้งสองชาติ ส่วนตลาดอื่น ๆ หดตัวลงตามการชะลอตัวของเศรษฐกิจโลก  โดยภาพรวมการค้าอาหารโลกในปี 2562 ประเมินว่ามีมูลค่าราว 1.318 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐฯ หดตัวลง 0.6%

นางอนงค์ กล่าวอีกว่า สำหรับแนวโน้มการส่งออกอาหารไทยปี 2563 ในรูปเงินดอลลาร์สหรัฐคาดว่าจะมีมูลค่าส่งออกราว 34,900 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ขยายตัวเพิ่มขึ้น 5.4%  ส่วนในรูปเงินบาทคาดว่าจะมีมูลค่าอยู่ระหว่าง 1,022,610 – 1,061,000 ล้านบาท โดยมีโอกาสหดตัวลงร้อยละ 0.3 จนถึงขยายตัวเพิ่มขึ้นร้อยละ 3.5  เนื่องจากเศรษฐกิจโลกมีแนวโน้มฟื้นตัวอย่างช้าๆ และค่าเงินบาทมีโอกาสเคลื่อนไหวได้  2 ทิศทาง ภายใต้สมมติฐานค่าเงินบาทอยู่ระหว่าง  29.30– 30.40 บาทต่อดอลลาร์สหรัฐฯ  และเศรษฐกิจโลกขยายตัว 3.4%  กลุ่มสินค้าที่คาดว่ามูลค่าส่งออกจะขยายตัวเพิ่มขึ้น ได้แก่ ข้าว(+0.5%) ไก่(+8.0%) ปลาทูน่ากระป๋อง(+6.3%)  แป้งมันสำปะหลัง(+6.4%)  กุ้ง(+4.2%)  เครื่องปรุงรส(+7.5%)  มะพร้าว(+6.0%)  สับปะรด(+7.0%)  และอาหารพร้อมรับประทาน(+5.5%)  ส่วนที่คาดว่าจะลดลง คือ น้ำตาลทราย (-5.0%)

สำหรับปัจจัยสนับสนุนสำคัญต่อการเติบโตของอุตสาหกรรมอาหารไทยใน 2563 ได้แก่     1. เศรษฐกิจโลกในปี 2563  ค่อยๆ ฟื้นตัวจากสถานการณ์สงครามการค้าระหว่างสหรัฐฯ กับจีนที่ลดความตึงเครียดลง 2. จีนมีความต้องการนำเข้าสินค้าอาหารจำพวกเนื้อสัตว์มากขึ้นหลังเกิดการระบาดของโรคอหิวาต์แอฟริกันในสุกร  3. มหกรรมกีฬาโอลิมปิกฤดูร้อนที่กำลังจะจัดขึ้นที่ประเทศญี่ปุ่นในช่วงครึ่งปีหลัง จะทำให้เกิดความต้องการสินค้าอาหารเพิ่มขึ้นและ  4. เศรษฐกิจในประเทศมีแนวโน้มปรับตัวดีขึ้นจากการได้รับแรงหนุนจากแผนงานรัฐบาลปี 2563 

ส่วนปัจจัยเสี่ยงที่อาจส่งผลกระทบ ได้แก่ 1. ต้นทุนการผลิตและการขนส่งมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นตามราคาพลังงาน หากสงครามระหว่างอิหร่านและสหรัฐฯ ปะทุและลุกลาม  2. ความไม่แน่นอนของสถานการณ์ Brexit  เพราะจะเกิดความไม่ชัดเจนเรื่องกฎเกณฑ์สินค้า เงื่อนไขการค้า 3. ภัยแล้งจะกระทบทำให้ปริมาณผลผลิตสินค้าเกษตรวัตถุดิบในประเทศลดลง ราคาปรับตัวสูงขึ้น  กระทบต้นทุนอุตสาหกรรมอาหารแปรรูป  4. สินค้าอาหารของไทยบางรายการได้รับผลกระทบจากการถูกสหรัฐฯตัดGSP โดยเฉพาะในกลุ่มอาหารสำเร็จรูปจำพวกพาสต้า บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป เกี๊ยว เป็นต้น   5) ภัยคุกคามจากการขยายตัวของสินค้าอาหารที่ผลิตจากพืชทดแทนเนื้อสัตว์(plant-based food product)  ที่มีต่ออุตสาหกรรมเนื้อสัตว์และอาหารทะเล  

 “การที่ค่าเงินบาทมีโอกาสเคลื่อนไหวได้ 2 ทิศทาง จึงอาจเป็นได้ทั้งปัจจัย เศรษฐกิจไทย ความตึงเครียดทางการค้าระหว่างสหรัฐฯ กับจีนผ่อนคลายลง ทำให้นักลงทุนชะลอการลงทุนในเงินบาท  และ สองแนวโน้มแข็งค่าขึ้นหากเครื่องชี้วัดด้านเศรษฐกิจของสหรัฐฯ ออกมาแข็งแกร่ง ไม่ว่าจะเป็นผลประกอบการของภาคธุรกิจ ดัชนีผลผลิตอุตสาหกรรม ยอดค้าปลีก ตัวเลขเศรษฐกิจต่างๆ ที่บ่งชี้กำลังซื้อ ตลาดแรงงานและตัวเลขตำแหน่งงานใหม่ รวมทั้งตลาดหุ้นสหรัฐฯ เป็นต้น โดยค่าเงินบาทที่เปลี่ยนแปลงไปทุกๆ 1 บาทต่อดอลลาร์สหรัฐฯ จะทำให้มูลค่าส่งออกอาหารไทยเปลี่ยนแปลงไปประมาณ 35,000 ล้านบาท”