โรคฝีดาษลิง monkeypox กรมควบคุมโรคแนะวิธีป้องกัน หลังระบาดแล้ว 11 ประเทศ

โรคฝีดาษลิง ภาษาอังกฤษใช้คำว่า “monkeypox”  ล่าสุดองค์การอนามัยโลก (WHO) จัดการประชุมฉุกเฉินเพื่อหารือเกี่ยวการการระบาดของโรคฝีดาษลิง โดยยืนยันว่าเบื้องต้นพบผู้ป่วยแล้วอย่างน้อย 80 ราย และอีก 50 รายที่น่าสงสัยอยู่ระหว่างสอบสวน กระจายอยู่ใน 11 ประเทศ และเตือนว่าอาจพบผู้ติดเชื้อเพิ่มอีก

ล่าสุด กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ออกมาแนะวิธีป้องกันโรคฝีดาษลิง “monkeypox”  โดย นายแพทย์โอภาส การย์กวินพงศ์ อธิบดีกรมควบคุมโรค เปิดเผยถึง โรคฝีดาษลิง monkeypox ว่า โรคนี้เกิดจากเชื้อไวรัสกลุ่ม Poxviridae จัดอยู่ในจีนัส Orthopoxvirus เช่นเดียวกับไวรัสอีกหลายชนิด ได้แก่

• ไวรัสที่ทำให้เกิดฝีดาษในคนหรือไข้ทรพิษ (variola virus)
• ไวรัสที่นำมาผลิตวัคซีนป้องกันฝีดาษในคน (vaccinia virus)
• และฝีดาษวัว (cowpox virus) 
• เชื้อไวรัสฝีดาษลิงพบได้ในสัตว์หลายชนิด โดยเฉพาะสัตว์ตระกูลลิงและสัตว์ฟันแทะ เช่น กระรอก หนูป่า เป็นต้น รวมทั้งคนก็สามารถติดโรคได้

โรคฝีดาษลิง monkeypox  คนสามารถติดโรคได้ดังนี้

• จากการสัมผัสโดยตรงกับเลือด
• สารคัดหลั่ง หรือตุ่มหนองของสัตว์ที่ติดเชื้อ
• หรือจากการถูกสัตว์ที่มีเชื้อกัดข่วน
• การประกอบอาหารจากเนื้อสัตว์ป่า
• หรือกินเนื้อสัตว์ที่ปรุงสุกไม่เพียงพอ หรืออาจติดทางอ้อมจากการสัมผัสที่นอนของสัตว์ป่วย
• การแพร่เชื้อจากคนสู่คนแม้มีโอกาสน้อย
• แต่อาจเกิดขึ้นได้จากการสัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วยผ่านทางสารคัดหลั่งจากทางเดินหายใจ ผิวหนังที่เป็นตุ่ม
•  หรืออุปกรณ์ที่มีการปนเปื้อนเชื้อ เมื่อคนรับเชื้อเข้าสู่ร่างกายจะมีระยะฟักตัวประมาณ 7-14 วัน อาจนานถึง 21 วัน

อาการโรคฝีดาษลิง monkeypox

• โดยอาการเริ่มแรกจะมีไข้ 
• ปวดศีรษะ
• ปวดกล้ามเนื้อ
• ปวดหลัง
• ต่อมน้ำเหลืองโต
•  หนาวสั่น
• อ่อนเพลีย
• จากนั้นประมาณ 1-3 วัน จะมีผื่นขึ้นบริเวณแขนขา
•  และอาจจะเกิดบนหน้าและลำตัวได้ด้วย
• ผื่นจะกลายเป็นตุ่มหนอง
• ในระยะสุดท้ายตุ่มหนองจะเป็นสะเก็ดแล้วหลุดออกมา อาการป่วยจะประมาณ 2-4 สัปดาห์
• ผู้ป่วยส่วนใหญ่จะหายจากโรคเองได้ โดยอาการรุนแรงมักพบในกลุ่มเด็ก ซึ่งในประเทศแอฟริกาพบอัตราการเสียชีวิตประมาณร้อยละ 10

วิธีป้องกันโรคฝีดาษลิง monkeypox

• หลีกเลี่ยงการสัมผัสโดยตรงกับเลือด สารคัดหลั่ง หรือตุ่มหนองของสัตว์ที่ติดเชื้อหรือสัตว์ป่า  
• หลีกเลี่ยงการกินเนื้อสัตว์ที่ปรุงสุกไม่เพียงพอ  
• หมั่นล้างมือบ่อยๆ ด้วยสบู่และน้ำหรือเจลแอลกอฮอล์เมื่อสัมผัสกับสัตว์หรือคนที่ติดเชื้อ หรือเดินทางเข้าไปในป่า
• ไม่นำสัตว์ป่ามาเลี้ยงหรือนำเข้าสัตว์จากต่างประเทศโดยไม่มีการ คัดกรองโรค  
• กรณีมีการเดินทางกลับจากประเทศที่เป็นเขตติดโรค ต้องทำการคัดกรองและเฝ้าระวังอาการจนครบ 21 วัน  หากมีอาการเจ็บป่วยให้รีบไปพบแพทย์ทันที และทำการแยกกักเพื่อมิให้ผู้ป่วยมีการแพร่กระจายเชื้อ

ยารักษาโรค

• ปัจจุบันยังไม่มีการรักษาโรคฝีดาษลิงที่เฉพาะเจาะจง
•  แต่สามารถควบคุมการระบาดได้ด้วย
• การฉีดวัคซีนป้องกันโรคไข้ทรพิษ
• สามารถป้องกันโรคฝีดาษลิงได้ 85%

โดยก่อนหน้าที่จะกวาดล้างไข้ทรพิษได้นั้นมีการฉีดวัคซีนหรือที่เรียกกันว่าการปลูกฝี ซึ่งจะช่วยป้องกันทั้งสองโรคนี้ได้เด็กที่เกิดหลังปี 2523 จะไม่เคยได้รับการฉีดวัคซีนไข้ทรพิษมาก่อน จึงเป็นกลุ่มที่เสี่ยงต่อโรคฝีดาษลิงมากกว่าประชากรกลุ่มอื่นๆ.

ที่มา: กรมควบคุมโรค