CHAYO พร้อมหนุนรัฐซื้อหนี้ประชาชน แก้ NPL ช่วยกู้ศักดิ์ศรีคนจน

จากประเด็นแนวคิด "ซื้อหนี้ประชาชน" ออกจากระบบธนาคาร แล้วให้ประชาชนค่อยๆ ผ่อนชำระในอัตราที่ลดลง พร้อมล้างประวัติเครดิตบูโร เพื่อให้ประชาชนได้เริ่มต้นชีวิตใหม่ อีกทั้งยังช่วยลดอัตราหนี้ครัวเรือนไทยที่ในปัจจุบันอยู่ในระดับสูง

โดย "พิชัย ชุณหวชิร" รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง ได้เผยก่อนหน้าว่า ทางรัฐบาลจะหารือกับสมาคมธนาคารไทยเพื่อรับฟังความคิดเห็นจากหลายฝ่าย เบื้องต้นอาจจะมีการจัดตั้งหน่วยบริหารหนี้ด้อยคุณภาพดังกล่าวขึ้นมาโดยเฉพาะ

ซึ่งต้องดำเนินการร่วมกันระหว่างสถาบันการเงินซึ่งเป็นเจ้าของหนี้ และรัฐบาลจะช่วยในการบริหาร โดยอาจมีภาคเอกชนที่สนใจเข้ามาร่วมบริหารด้วย อย่างไรก็ดี รัฐบาลจะดำเนินการเฉพาะกับหนี้เสีย (NPL) เท่านั้น ไม่เกี่ยวข้องกับหนี้ที่ยังมีคุณภาพดี แต่ต้องดูรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับประเภทของหนี้ ไม่ว่าจะเป็นหนี้บ้าน หนี้รถ หรือหนี้ส่วนบุคคล

นายสุขสันต์ ยศะสินธุ์ ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บริษัท ชโย กรุ๊ป จำกัด (มหาชน) หรือ CHAYO เปิดเผยกับ "ฐานเศรษฐกิจ" ว่า ส่วนตัวเห็นด้วยกับนโยบายการซื้อหนี้ประชาชน เพราะนอกจากจะลดระดับหนี้ครัวเรือนลงได้แล้ว มองว่ายังช่วยให้ประชาชนระดับล่างที่เดือนร้อนจริงได้หายใจคล่องมากยิ่งขึ้น

ตามข้อมูลจากสำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) ระบุว่า สัดส่วนหนี้ที่ไม่ก่อให้เกิดรายได้ (NPL) ที่สูงถึง 1.20 ล้านล้านบาท หรือ 8.78% ของสินเชื่อรวม แบ่งสัดส่วนออกเป็น NPL ของสถาบันการเงินประมาณ 5 แสนล้านบาท ในส่วนที่เหลืออีกราว 6 แสนล้านบาท เป็น NPL ของ Non-Bank

มองว่าในเบื้องต้นในการรับซื้อหนี้ของภาครัฐจะให้น้ำหนักในการซื้อมูลหนี้ที่ต่ำกว่า 1 แสนบาท ซึ่ง 100% เป็นสินเชื่อแบบไม่มีหลักประกัน (unsecured loan ) โดยมีฐานบัญชีลูกหนี้ราว 3.5 ล้านราย คิดเป็นมูลหนี้รวมประมาณ 4 แสนล้านบาท จากการคาดการณ์งบประมาณในการจัดซื้อ NPL ดังกล่าวไว้ที่ไม่ต่ำกว่า 1 หมื่นล้านบาทขึ้นไป

"ส่วนตัวเห็นด้วยกับการที่รัฐบาลจะซื้อหนี้ประชาชนมาดูแล มองว่าเป็นการแบ่งเบาภาระหนี้ให้กับประชาชนที่มีความเดือนร้อนได้จริง โดยเฉพาะคนระดับล่างที่จะลืมตาอ้าปากได้บ้าง และมองว่าเป็นการช่วยกู้ศักดิ์ศรีให้กับประชาชนได้ ทาง CHAYO เองก็พร้อมเข้าไปมีส่วนร่วมด้วย เป็นความตั้งใจที่อยากช่วยเหลือประชาชน เพราะคนเคยจนย่อมเข้าใจความรู้สึกทุกข์ยากนี้ดี"

ด้วยงบประมาณกว่าหมื่นล้านที่จะรับซื้อ NPL นั้น ทำให้ภาครัฐอาจลุยคนเดียวไม่ได้ และอาจมีความจำเป็นต้องเสริมกำลังจากภาคเอกชนเข้ามามีส่วนร่วมด้วย แต่การเข้ามาของบริษัทจัดการสินทรัพย์ (AMC) เอกชนนั้น คงต้องใช้หลายราย เพราะมูลหนี้ก้อนใหญ่ต้องใช้เงินทุนมาก

แต่ก็มีเกณฑ์อีกว่าการเข้ามาร่วมมือของ AMC นั้น หน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้องต้องสามารถเข้ามากำกับดูแลได้ ทั้งนี้ หากว่ามูลหนี้ที่ภาครัฐแบ่งส่วนให้ภาคเอกชนเข้ามาร่วมดูแลมีราคาถูก ก็จะเป็นผลดีต่อประชาชน เพราะการคิดอัตราดอกเบี้ยก็จะถูกลงตามต้นทุนไปด้วย ซึ่งอัตราดอกเบี้ยหลัก 10-15% เป็นระดับที่ AMC ยังรับมือได้

ถามว่าในแง่มุมของ CHAYO จะเข้าไปมีส่วนร่วมตรงไหนได้บ้าง ก็บอกได้เลยว่าได้ทั้ง 2 ส่วน คือ 1. การรับซื้อ NPL เข้ามาบริหารเอง และ 2. การรับจ้างบริหาร (service) เช่น ภาคเอกชนมีการจัดตั้ง AMC ขึ้นใหม่เพื่อบริหารจัดการ NPL ที่ซื้อมาจากโครงการดังกล่าว มีการตั้งบอร์ดบริหารเพื่อดูแล ในส่วนการดำเนินงานอื่นๆ CHAYO สามารถจัดหา Outsource เข้ามาดำเนินการให้ได้เลย ตลอดจนงานเร่งรัดทวงถามหนี้

"หาก CHAYO เข้าไปมีส่วนร่วมในการซื้อ NPL ก็จะซื้อได้ตามความสามารถของเงินทุนที่มี แต่อย่างไรก็ดี มองว่าแหล่งเงินทุนส่วนหนึ่งภาครัฐก็ควรจะเข้ามามีส่วนสนับสนุน AMC เอกชนด้วย ที่นอกเหนือจากส่วนลดราคาแล้ว เพราะนั้นจะยิ่งทำให้ต้นทุนถูกลง ทำให้การคิดอัตราดอกเบี้ยลูกหนี้ก็ลดลงตามไปด้วย AMC อาจไม่ได้กำไรจากส่วนนี้แต่ก็ต้องไม่เข้าเนื้อด้วย"

อย่างไรก็ตาม ด้วยเงื่อนไขต่างๆ ของการเปิดให้เอกชนเข้ามามีส่วนร่วมในการซื้อหนี้ประชาชนครั้งนี้ยังไม่มีรายระเอียดที่ชัดเจน ทำให้ยังไม่สามารถระบุได้ว่าการเข้าซื้อหนี้จะต้องใช้เงินมากน้อยแค่ไหน และภาครัฐจะเข้ามาช่วยสนับสนุน AMC เอกชนได้อย่างไรบ้าง ทั้งในแง่ของส่วนลดหนี้ รวมถึงเกณฑ์การคิดอัตราดอกเบี้ย ซึ่งต้องรอดูความชัดเจนต่อไป

5 กระบวนการหลังซื้อหนี้

1. เมื่อซื้อหนี้ NPL ออกมาแล้ว จะเร่งโอนสิทธิ์-สวมสิทธิ์ ให้มาอยู่ภายใต้การดูแลของ AMC
2. จากนั้นจะมีการติดตามลูกหนี้ เพื่อให้รับเงื่อนไขการโอนสิทธิ์มาอยู่ภายใต้การดูแลของ AMC รายนั้นๆ
3. หลังจากติดต่อลูกหนี้ได้แล้วก็จะเจรจากำหนดการชำระหนี้ตามความสามารถของลูกหนี้ ชี้ช่องทางการชำระหนี้ (gateway) ซึ่งในส่วนของ CHAYO มี Outsource ที่ดำเนินการร่วมกันมากกว่า 30 ราย เพิ่มความสะดวกสบายให้กับการชำระหนี้ของลูกหนี้
4. เมื่อลูกหนี้มีการระชำหนี้ครบตามกำหนด จะประสานงานปลดเครดิตบูโรให้ลูกหนี้ทันที
5. ผสานกับสถาบันการเงินเพื่อให้ช่องทางการขอสินเชื่อให้กับลูกค้า สำหรับกลุ่มลูกค้าที่ต้องการเงินทุนหมุนเวียนในการดำเนินธุรกิจต่อไป ทำให้ง่ายต่อการเข้าถึงแหล่งเงินทุน ตัดปัญหาการถูกปฏิเสธสินเชื่อ