สูตรฉีดวัคซีนเข็ม 3 - 4 ต้องฉีดอย่างไร ถึงจะมีประสิทธิภาพในการป้องกันการแพร่ระบาดของเชื้อโควิด-19 (Covid-19) โดยเฉพาะสายพันธุ์โอมิครอน (Omicron) ที่มีจำนวนผู้ติดเชื้ออยู่ในระดับสูงในแต่วัน
น.พ.เฉลิมชัย บุญยะลีพรรณ (หมอเฉลิมชัย) รองประธานกรรมาธิการการสาธารณสุข วุฒิสภา โพสต์ blockdit ส่วนตัว "ร้อยแปดพันเก้ากับหมอเฉลิมชัย" โดยมีข้อความว่า
ล่าสุด สรุปการฉีดวัคซีนโควิด ฉีดวัคซีนเข็มที่ 3 ห่าง 3 เดือน ฉีดวัคซีนเข็มที่ 4 ห่าง 4 เดือน
การฉีดวัคซีนเพื่อป้องกันโรคโควิด มีความหลากหลายจนถึงขั้นอาจทำให้หลายคนไม่เข้าใจและสับสน
ว่าจะต้องฉีดวัคซีนเทคโนโลยีอะไร ของบริษัทอะไร และในระยะเวลาห่างกันนานเท่าใด
เหตุเกิดจากโควิดเป็นโรคใหม่ และวัคซีนที่วิจัยพัฒนาขึ้นมาก็เป็นเรื่องใหม่ด้วยเช่นกันทำให้ยังมีข้อมูลในช่วงที่ผ่านมาไม่มากพอ ต้องรวบรวมข้อมูลและสรุปเป็นลำดับมา
สำหรับในประเทศไทย ก็มีการฉีดวัคซีนป้องกันโควิดเป็นครั้งแรกเมื่อ 28 กุมภาพันธ์ 2564 ถึงวันนี้เป็นเวลาหนึ่งปีเต็ม
พบว่าคนส่วนใหญ่ได้ฉีดวัคซีนครบ 2 เข็มไปแล้วกว่า 50 ล้านคนจากประชากร 65 ล้านคน และได้มีบางส่วนฉีดเข็มที่ 3 ไปแล้วกว่า 20 ล้านคน คิดเป็น 30%
คำถามที่ประชาชนสนใจกันต่อไปคือ จะต้องฉีดวัคซีนกระตุ้นเข็มที่ 3 เมื่อไหร่ เนื่องจากไวรัสโอมิครอนดื้อต่อวัคซีน 2 เข็ม
จะฉีดวัคซีนอะไรเป็นเข็มที่ 3 และที่สำคัญจะฉีดห่างจากเข็มที่ 2 นานเท่าใดดี
ทำนองเดียวกัน สำหรับคนที่ฉีดเข็มที่ 3 ไปแล้ว จะต้องฉีดเข็มที่ 4 หรือไม่และจะต้องฉีดห่างจากเข็มที่ 3 เป็นระยะเวลานานเท่าใด
จากข้อมูลทางวิชาการ พบว่าการฉีดวัคซีนกระตุ้น ไม่ว่าจะเป็นเข็มที่ 3 หรือเข็มที่ 4 ถ้าฉีดห่างจากวัคซีนเข็มก่อนหน้านั้น ยิ่งนานมากเท่าไหร่จะยิ่งได้ภูมิคุ้มกันสูงขึ้นเท่านั้น
เพียงแต่ถ้าทอดระยะเวลาห่างเกินไป ระดับภูมิคุ้มกันจากวัคซีน 2 เข็มแรกอาจจะตกลง จนทำให้เกิดการติดเชื้อไปเสียก่อน
จึงต้องมีการชั่งน้ำหนักให้พอเหมาะพอดี ระหว่างการพยายามเว้นระยะเข็มกระตุ้นให้นานที่สุด และต้องฉีดวัคซีนเข็มกระตุ้นก่อนที่ระดับภูมิคุ้มกันจะตกลงมามากจนเกิดการติดเชื้อใหม่
ขณะนี้ได้ข้อสรุปอย่างเป็นทางการสำหรับประเทศไทยแล้วว่า
โดยการฉีดวัคซีนกระตุ้นเข็มที่ 3 หรือเข็มที่ 4 สามารถใช้ได้ทั้งวัคซีน AstraZeneca , Pfizer , Moderna ตามตารางรายละเอียดที่มีการประกาศไว้
ในกรณีเด็กอายุ 12-17 ปี ที่ฉีดวัคซีนแล้ว 2 เข็ม ให้ฉีดกระตุ้นเข็มที่ 3 ได้ โดยเว้นห่าง 4 เดือนขึ้นไป
การเร่งฉีดวัคซีนเข็มที่ 3 ให้กับประชากร 50 ล้านคน จะเป็นปัจจัยสำคัญยิ่ง ที่จะทำให้จำนวนผู้เสียชีวิตลดลงอย่างมีนัยสำคัญ
และโดยเฉพาะอย่างยิ่ง ถ้าฉีดสามารถฉีดวัคซีนเข็มที่ 3 ให้กับประชากรกลุ่มเสี่ยง 608 ได้ จะยิ่งดีมากยิ่งขึ้น