ฉีดวัคซีนไข้ทรพิษ จะมีภูมิคุ้มกันสามารถป้องกันโรคฝีดาษลิงได้หรือไม่ เป็นคำถามที่กำลังได้รับความสนใจเป็นอย่างมาก
ศ.นพ.ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา (หมอธีระวัฒน์) ผู้อำนวยการศูนย์วิทยาศาสตร์สุขภาพโรคอุบัติใหม่ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์เฟซบุ๊กส่วนตัว (ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา Thiravat Hemachudha)โดยมีข้อความว่า
ฉีดวัคซีนไข้ทรพิษ จะอยู่ได้นานเท่าใด?
หมอดื้อ
ในยุคของฝีดาษลิงเชื่อกันว่าคนที่เคยฉีดวัคซีนไข้ทรพิษ (ทั้งนี้ประเทศไทยเลิกฉีดไปในปี 2523) จะยังสามารถป้องกันฝีดาษลิงได้ ประมาณ 85%
ทั้งนี้ระบบภูมิคุ้มกันยังต้องดีอยู่
มีการศึกษาในวารสารนิวอิงแลนด์ตั้งแต่ปี 2007 ในบุคลากรที่ทำงาน จำนวน 45 คน ในศูนย์สัตว์ จำพวกลิง ที่โอเรกอน
ทั้งนี้มีการเจาะเลือดเก็บตัวอย่างเป็นระยะอย่างต่อเนื่องโดยเฉลี่ยประมาณ 15 ปี
ประมาณ 60% ยังคงมีภูมิคุ้มกันอยู่ ทั้งนี้ประเมินกันว่าระยะเวลาตรึ่งชีวิต จะอยู่ประมาณ 90 ปี
และเป็นกลไกของ memory B cell independent long lived plasma cells (ไม่ใช่ dependent-short lived) และด้วยความที่วัคซีนเป็นเชื้อเป็น
อย่างไรก็ตามต้องไม่ลืมว่าไม่ใช่ทุกคนที่ฉีดวัคซีนไข้ทรพิษไปแล้วจะป้องกันไข้ฝีดาษลิงได้ ดังข้างต้น
และวัคซีนยุคใหม่ยังคงใช้กันสำหรับคนที่มีความเสี่ยงสูงมากแม้ว่าอาจจะมีผลข้างเคียง <วัคซีนไข้ทรพิษในสมัยโบราณที่เกิดสมองอักเสบได้แม้ว่าจะไม่มากแต่อัตราเสียชีวิตสูงถึง 50%
หมอธีระวัฒน์ ยังโพสตือีกด้วยว่า
ฝีดาษลิง (วานร) ไวรัสแพร่ออก เมื่อเริ่มมีอาการ ไม่สบายแล้ว
ดังนั้น ถ้าคนไม่สบายแล้ว
และยังคลุกคลีสัมผัส กับคนอื่นมากเท่าใด
ก็มีโอกาสแพร่เชื้อได้มากเท่านั้น
และคนที่ติดเชื้อละลอกสองจะปรากฏอาการภายในหนึ่งถึงสองสัปดาห์แต่อาจนานได้ถึงสามสัปดาห์ ทำให้โรคแพร่กระจายออกไปได้กว้างยิ่งขี้น
การติดเชื้อในประเทศอังกฤษคล้ายเป็นการแพร่ในชุมชน โดยที่รายต่อมาไม่ได้สัมผัสกับรายแรกและไม่ได้กลับจากพื้นที่ต้นตอ
แต่ข้อดีของไวรัสตัวนี้ก็คือ ความสามารถในการแพร่ติดต่อ ยังอยู่ในระดับต่ำมาก
ไม่ได้หมายความว่าทุกคนที่คลุกคลี จะติดทุกคน แต่ต้องกักตัว 21 วัน เมื่อทราบว่าได้สัมผัส
ในปี 2020 องค์การอนามัยโลกได้รายงานว่ามีผู้ที่น่าจะติดเชื้อฝีดาษลิง 4594 ราย
และเสียชีวิต 171 ราย (case fatality ratio 3.7%) แต่ทั้งนี้ไม่ได้รับการยืนยันด้วยการตรวจพีซีอาร์