คุณธรรมคนไทยดิ่งเหว น่าห่วง! เด็กไทยคะแนนสุจริตน้อยสุด

ศูนย์คุณธรรม (องค์การมหาชน) รายงาน สถานการณ์คุณธรรมในสังคมไทยปี 2565 ฉบับล่าสุด โดยร่วมกับ คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ และสถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โดยสำรวจกลุ่มประชากรไทยวัย 13-60 ปีทั่วประเทศ แบ่งเป็น 3 ช่วงวัย คือ

• วัยเด็กและเยาวชน อายุ 13-24 ปี
• วัยทำงาน อายุ 25-40 ปี
• วัยผู้ใหญ่อายุ 41 ปีขึ้นไป

จากรายงานสถานการณ์คุณธรรมในสังคมไทยปี 2565 สรุปได้ว่า คนไทยทุกช่วงวัยประเมินว่าตนเองมีคุณธรรมครบ 5 ด้าน ได้แก่ พอเพียง วินัย สุจริต จิตสาธารณะ และกตัญญู พบว่าอยู่ในระดับ “พอใช้” เท่านั้น โดยคนไทยยังมีความกตัญญูสูง แต่มีความสุจริตในระดับพอใช้ และความพอเพียงในระดับน้อย

 

ทั้งนี้ในการสำรวจแบ่งออกเป็นช่วงวัยพบข้อมูลที่น่าสนใจ ดังนี้

วัยเด็กและเยาวชน 13-24 ปี

ผลการประเมินคุณธรรม 5 ด้าน อยู่ในระดับ “พอใช้” โดยมี 4.66 คะแนน โดยด้านที่น่าห่วงมากที่สุดคือ สุจริต พบว่ามีคะแนนเพียง 4.42 คะแนนเท่านั้น รองลงมาคือ พอเพียง 4.43 คะแนน จิตสาธารณะ 4.55 คะแนน วินัยรับผิดชอบ 4.77 คะแนน และกตัญญู 5.12 คะแนน

 

 

วัยทำงาน 25-40 ปี

ผลการประเมินคุณธรรม 5 ด้าน อยู่ในระดับ “พอใช้” โดยมี 4.64 คะแนน โดยด้านที่น่าห่วงมากที่สุดคือ วินัยรับผิดชอบ พบว่ามีคะแนนต่ำสุดเพียง 4 คะแนนเท่านั้น รองลงมาคือ สุจริต 4.24 คะนน พอเพียง 4.43 คะแนน จิตสาธารณะ 4.48 คะแนน และกตัญญู 4.85 คะแนน

 

 

วัยผู้ใหญ่ 41 ปีขึ้นไป

ผลการประเมินคุณธรรม 5 ด้าน อยู่ในระดับ “พอใช้” โดยมี 4.62 คะแนน โดยด้านที่น่าห่วงมากที่สุดคือ พอเพียง พบว่ามีคะแนนเพียง 4.25 คะแนนเท่านั้น รองลงมาคือ วินัยรับผิดชอบ 4.59 คะแนน สุจริต 4.6 คะแนน จิตสาธารณะ 4.72 คะแนน และกตัญญู 4.93 คะแนน

 

ประเด็นที่ซ่อมด่วน ของแต่ละช่วงวัยทั่วประเทศ พบว่า 

วัยเด็กและเยาวชน 13-24 ปี 

• ไม่กล้าแจ้งตำรวจเมื่อรู้ว่าเพื่อนทำผิดกฎหมาย เพราะไม่ใช่เรื่องของตน (สุจริต 3.55)
• หลีกเลี่ยงเป็นอาสาสมัครของสถานศึกษาหรือชุมชนเพราะไม่เกิดประโยชน์กับตน (จิตสาธารณะ 3.81)

วัยทำงาน อายุ 25-40 ปี

• ตัดสินใจหรือแก้ปัญหาโดยใช้อารมณ์มากกว่าเหตุผล (พอเพียง 3.46)
• ยอมลงมือทำแม้จะขัดกับกฎกติกาสังคม เพื่อมุ่งสู่ความสำเร็จ (วินัยรับผิดชอบ 2.99)
• โต้แย้งทันทีเมื่อมีความคิดเห็นต่างจากผู้อื่น (วินัยรับผิดชอบ 3.16)
• เลือกทำงานกับคนที่ให้ผลประโยชน์กับตน (สุจริต 3.57)
• ไม่กล้าร้องเรียนเรื่องทุจริตของเจ้าหน้าที่รัฐ เพราะกลัวผลกระทบ (สุจริต 3.39)

วัยผู้ใหญ่ อายุ 40 ปีขึ้นไป

• ทุ่มเทเวลาให้กับงานมากกว่าการดูแลตนเองและครอบครัว (พอเพียง 3.12) 
• ไม่พร้อมรับมือกับการเปลี่ยนแปลงในอนาคต (พอเพียง 3.74)

 

 

รศ.นพ.สุริยเดว ทรีปาตี ผู้อำนวยการศูนย์คุณธรรม (องค์การมหาชน) เปิดเผย ตัวเลขเหล่านี้สะท้อนว่า รัฐหรือองค์กรที่เกี่ยวข้องควรมีการส่งเสริมคุณธรรมด้านสุจริตในสังคมไทยให้มากขึ้น ซึ่งเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้สถานการณ์ทุจริตคอร์รัปชัน ปี 2565 ในประเทศไทยพุ่งสูงขึ้น

ส่วนข้อเสนอในการสร้างคุณธรรมในสังคมไทย มีดังนี้

1. นำหลักสุนทรียสนทนา (การสื่อสารพลังบวก) มาใช้กับ บ้าน ชุมชน โรงเรียน และที่ทำงาน
2. สร้างกลไกทางสังคมที่ทำให้ “คนดีมีพื้นที่ยืน ความดีมีพื้นที่ในสังคม” เช่น ระบบเครดิตสังคม ที่เสริมพลังบวก
3. รณรงค์สร้างสำนึกจิตสาธารณะที่เกิดจากความสมัครใจ และเปิดพื้นที่ให้คนกลุ่มต่างๆ เข้ามามีส่วนร่วมในการออกแบบกิจกรรมจิตอาสาตามความสนใจ
4. รณรงค์ให้หยุดพักการใช้สื่อสังคมออนไลน์ (Social media) เพื่อเสริมสร้างพลังบวก
5. สนับสนุนให้มีการสำรวจดัชนีชี้วัดคุณธรรมและต้นทุนชีวิตรายจังหวัด แบบปีเว้นปี เพื่อนําข้อมูลไปกำหนดยุทธศาสตร์และแนวทางการส่งเสริมคุณธรรมของจังหวัด